Otnielozaur: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dexbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Removing Link GA template
drobne techniczne
Linia 3:
|nazwa zwyczajowa = Otnielozaur
|nazwa łacińska = ''Othnielosaurus''
|TSN =
|zoolog = [[Peter Galton|Galton]], [[2007]]
|okres istnienia = {{okres istnienia grupy organizmów 2|155|148}}
|grafika = Othnielosaurus BW.jpg
|opis grafiki =
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
Linia 16:
|rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]]
|rodzaj = '''otnielozaur'''
|synonimy =
|ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony =
* ''O. consors'' <small>([[Othniel Charles Marsh|Marsh]], 1878)
|wikispecies =
|commons = Category:Othnielosaurus
}}
Linia 26:
 
== Morfologia ==
''Othnielosaurus'' jest znany ze skamieniałości wszystkich części ciała, w tym dwóch dobrze zachowanych szkieletów, jednak [[czaszka]] pozostaje słabo poznana<ref name=Normanetal>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Norman |imię r=David B. |nazwisko2 r=Sues |imię2 r=Hans-Dieter |nazwisko3 r=Witmer |imię3 r=Larry M. |nazwisko4 r=Coria |imię4 r=Rodolfo A. |rok=2004 |rozdział=Basal Ornithopoda |nazwiskonazwisko5=Weishampel |imięimię5=David B. |nazwisko2nazwisko6=Dodson |imię2imię6=Peter |nazwisko3nazwisko7=Osmólska (red.) |imię3imię8=Halszka |tytuł=The Dinosauria |wydanie=drugie |miejsce=Berkeley |wydawca=University of California Press |strony=393–412 |isbn=0-520-24209-2}}</ref>. Był niewielkim zwierzęciem – mierzył około dwóch metrów długości i ważył niespełna 10 kg<ref name=Foster>{{Cytuj książkę |nazwisko=Foster |imię=John R. |rok=2003 |tytuł=Paleoecological Analysis of the Vertebrate Fauna of the Morrison Formation (Upper Jurassic), Rocky Mountain Region, U.S.A. |seria=New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin, 23 |miejsce=Albuquerque, New Mexico |wydawca=New Mexico Museum of Natural History and Science |strony=29}}</ref>. Otnielozaur miał krótkie przednie i długie kończyny tylne, z dużymi wyrostkami służącymi jako miejsca przyczepu [[mięsień|mięśni]]<ref name=Othnielia>{{Cytuj stronę |url=http://skeletaldrawing.com/psgallery/pages/othnielia.html |tytuł=''Othnielia'' |autor=Scott Hartman |język=en |data dostępu=18 kwietnia 2009}}</ref>. Dłonie były krótkie i szerokie z krótkimi palcami. Na podstawie częściowo zachowanych czaszek [[holotyp]]u oraz osobnika przezwanego „Barbara” wnioskuje się, że czaszka otnielozaura była stosunkowo niewielka. ''Othnielosaurus'' miał niewielkie, liściokształtne zęby policzkowe, podczas gdy zęby premaksillarne były żłobkowane w mniejszym stopniu<ref name=Galton>{{Cytuj książkę |nazwisko r=Galton |imię r=Peter M. |rok=2007 |rozdział=Teeth of ornithischian dinosaurs (mostly Ornithopoda) from the Morrison Formation (Upper Jurassic) of the western United States |nazwisko=Carpenter (red.) |imię=Kenneth |tytuł=Horns and Beaks: Ceratopsian and Ornithopod Dinosaurs |miejsce=Bloomington and Indianapolis |wydawca=Indiana University Press |strony=17–47 |isbn=0-253-34817-X}}</ref>. Podobnie jak inne [[ornitopody]] z grupy hipsylofodontów lub [[iguanodony|iguanodontów]], takich jak ''[[hipsylofodon|Hypsilophodon]]'', ''[[tescelozaur|Thescelosaurus]]'' czy ''[[Talenkauen]]'', otnielozaur miał wzdłuż żeber pancerz składający się z [[chrząstka|chrzęstnych]] płytek<ref name=BG08>{{Cytuj pismo |nazwisko=Butler |imię=Richard J. |nazwisko2=Galton |imię2=Peter M. |rok=2008 |tytuł=The 'dermal armour' of the ornithopod dinosaur ''Hypsilophodon'' from the Wealden (Early Cretaceous: Barremian) of the Isle of Wight: a reappraisal |czasopismo=Cretaceous Research |wolumin=29 |wydanie=4 |strony=636–642 |doi=10.1016/j.cretres.2008.02.002 |język=en}}</ref>.
 
== Klasyfikacja ==
Linia 41:
Trzeci gatunek, ''L. consors'', został przez Marsha ustanowiony w 1894 dla YPM 1882, niemal kompletnego szkieletu oraz niekompletnych skamieniałości co najmniej jednego innego osobnika<ref name=Marsh1894>{{Cytuj pismo |nazwisko=Marsh |imię=Othniel Charles |rok=1894 |tytuł=The typical Ornithopoda of the American Jurassic |czasopismo=American Journal of Science (Series 3) |wolumin=48 |strony=85–90 |język=en}}</ref>. Zachowały się jedynie fragmenty czaszki, a fakt, że odnaleziono tylko trzony kręgów sugeruje, iż osobnik nie był w pełni dorosły. Galton (1983) spostrzegł, że większa część zmontowanego obecnie szkieletu była zrekonstruowana gipsem lub nosiła ślady farby<ref name=Galton83/>.
 
Zwierzęta te nie wzbudzały większego zainteresowania naukowców aż do lat 70. i 80. XX wieku, kiedy Peter Galton przebadał wiele hipsylofodontów. W 1973 roku on oraz [[James A. Jensen]] opisali częściowy szkielet ([[Brigham Young University|BYU ESM]] 163) jako ''Nanosaurus (?) rex''. Szkielet ten nie obejmował czaszki, ogona oraz dłoni, które zostały zniszczone przez innych zbieraczy przed opublikowaniem jego formalnego opisu<ref name=GaltonJensen>{{Cytuj pismo |nazwisko=Galton |imię=Peter M. |nazwiskonazwisko2=Jensen |imięimię2=James A. |rok=1973 |tytuł=Skeleton of a hypsilophodontid dinosaur (''Nanosaurus (?) rex'') from the Upper Jurassic of Utah |czasopismo=Brigham Young University Geology Series numer=20 |strony=137–157 |język=en}}</ref>. W 1977 Galton wykazał znaczące różnice pomiędzy ''Nanosaurus agilis'' a ''N. rex'' oraz nowo opisanym szkieletem i ukuł nazwę ''[[otnielia|Othnielia rex]]'' dla ''N. rex''<ref name=Galton77>{{Cytuj pismo |nazwisko=Galton |imię=Peter M. |rok=1977 |tytuł=The ornithopod dinosaur ''Dryosaurus'' and a Laurasia-Gondwanaland connection in the Upper Jurassic |czasopismo=Nature |wolumin=268 |strony=230–232 |doi=10.1038/268230a0 |język=en}}</ref>. W publikacji tej, mimo iż dotyczyła ona głównie rodzaju ''[[driozaur|Dryosaurus]]'', Galton sugeruje przynależność ''Laosaurus consors'' oraz ''L. gracilis'' do innego rodzaju i uznaje ''L. celer'' za ''[[nomen nudum]]''<ref name=Galton77/>. Opis ''Drinker nisti'' z 1990 roku<ref name=Bakkeretal/> jeszcze skomplikował sprawę.
 
W 2007 Galton przebadał dinozaury ptasiomiedniczne z formacji Morrison i stwierdził, że kość udowa, na podstawie której opisany został „N.” ''rex'' (= ''Othnielia''), jest niediagnostyczna i przepisał BYU ESM 163 do ''Laosaurus consors'', opartego na bardziej diagnostycznym materiale. Jako że jednak rodzaj ''Laosaurus'' także jest oparty na niediagnostycznych szczątkach Galton przeniósł gatunek ''Laosaurus consors'' do odrębnego rodzaju ''Othnielosaurus''. Mimo iż ''Othnielosaurus'' został opisany na podstawie materiału należącego niegdyś do otnielii, rodzaje te nie są uznawane za synonimy, gdyż zostały opisane w oparciu o różne okazy. ''Nanosaurus agilis'' jest obecnie uznawany za bazalnego ornitopoda, ''Othnielia rex'' za [[nomen dubium|wątpliwy]] gatunek bazalnego ornitopoda, ''Drinker'' za osobny ważny takson, ''„Laosaurus” consors'' jest gatunkiem typowym rodzaju ''Othnielosaurus''<ref name=Galton/>, a ''Laosaurus celer'' i ''L. gracilis'' są wciąż uznawane za ''nomina dubia''<ref name=Normanetal/>.