François-René de Chateaubriand: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków do ujedn., drobne redakcyjne
link wewnętrzny
Linia 13:
'''François-René''', [[wicehrabia]] '''de Chateaubriand''' /{{IPA|fʀɑ̃swa ʀəne də ʃatobʀiɑ̃}}/ (ur. [[4 września]] [[1768]] w [[Saint-Malo]], zm. [[4 lipca]] [[1848]] w [[Paryż]]u) – [[Francja|francuski]] pisarz, polityk i dyplomata.
 
Urodził się 4 września 1768 roku w Saint-Malo, w starej rodzinie szlacheckiej. Młodość spędził w bretońskich szkołach i w rodzinnym zamku w [[Combourg]]. Po śmierci ojca w roku 1786 roku wyjechał do Paryża. W roku 1791 roku wyruszył w podróż do [[Ameryka|Ameryki]]. Powrócił stamtąd na wieść o aresztowaniu króla [[Ludwik XVI|Ludwika XVI]]. Ożenił się naprędce i zaciągnął się do tworzonej w Belgii "armii książąt". Po ciężkich przejściach znalazł się w [[Anglia|Anglii]], gdzie pozostał do roku 1800. W Anglii przeżył nawrócenie, rozpoczął też twórczość literacką. Po powrocie do Francji, w tym czasie już napoleońskiej, opublikował ''[[Atala (nowelaopowiadanie)|Atalę]]'' (1801), ''[[Geniusz chrześcijaństwa]]'' (1802) i ''[[René (powieść)|Renégo]]'' (1805). Dzieła te przyniosły mu sławę i otworzyły drogę kariery. Rozpoczął pracę w dyplomacji, z której jednak zrezygnował po egzekucji księcia d’Enghien (1804). W następnych latach wiele pisał i podróżował. W roku 1809 roku wydał powieść ''[[Męczennicy]]'', w 1811 ''[[Podróż z Paryża do Jerozolimy]]''. W 1814 roku ogłosił pamflet ''[[O Buonapartem i Burbonach]]'', torując drogę powrotowi dawnej dynastii na tron. W okresie stu dni towarzyszył [[Ludwik XVIII|Ludwikowi XVIII]] do [[Gandawa|Gandawy]]. Został [[Par Francji|parem Francji]]. Wydaną w 1816 roku broszurą ''[[O monarchii wedle Karty]]'' ściągnął na siebie niełaskę dworu. Jego związki z monarchią były napięte, był w stosunku do niej w równym stopniu wierny, co krytyczny. Po 1820 roku powrócił do działalności politycznej: najpierw jako [[ambasador]] w [[Berlin]]ie, potem jako reprezentant Francji na [[kongres w Weronie|kongresie w Weronie]]. Szczytem jego kariery było stanowisko ministra spraw zagranicznych, a największym sukcesem – zwycięska wojna z Hiszpanią (1823). Nie zyskawszy za swe zasługi oczekiwanego uznania przeszedł do opozycji. Po rewolucji lipcowej wycofał się z życia publicznego. Wydał w tym okresie: ''Studia historyczne'' (1831), ''[[Szkic o literaturze angielskiej]]'' (1836), ''[[Życie księdza Rancé]]'' (1844) i wśród powszechnego podziwu pisał dla potomności swe ''[[Pamiętniki zza grobu]]''. Zmarł 4 lipca 1848 roku<ref name="TatV">{{Cytuj książkę |nazwisko=Chateaubriand |imię=François-René de |tytuł=René|strony=IV-V |nazwisko r=Tatarkiewiczowa |imię r=Anna |rozdział=Opracowanie}}</ref>.
 
== Życie ==