|
[[Plik:DOHC-Zylinderkopf-Schnitt.jpg|thumb|Przekrój przez głowicę silnika górnozaworowego]]
'''Zawór silnikowy''' -– element [[silnik spalinowy tłokowy|silnika spalinowego tłokowego]] umieszczony w [[głowica silnika|głowicy silnika]] (w silnikach górnozaworowych) bądźlub w [[blok silnika|bloku silnika]] (w silnikach dolnozaworowych), sterujący [[przepływ]]emprzepływem [[Powietrze|powietrza]] (w [[Silnik o zapłonie samoczynnym|silnikach wysokoprężnych]]), [[mieszanka paliwowo-powietrzna|mieszanki paliwowo-powietrznej]] (w [[silnik o zapłonie iskrowym|silnikach o zapłonie iskrowym]]) i [[spaliny|spalin]].
Zawory dzielą się ogólnie na ssące (dolotowe) i wydechowe (wylotowe).
Maksymalna [[temperatura]] zaworów ssących występujących w czasie dłuższej pracy silnika z pełną [[moc]]ąmocą wynosi od 450 do 550 stopni°C a w wydechowym nawet 750 stopni°C. Temperatura zaworów dolotowych jest mniejsza, gdyż są omywane świeżym ładunkiem, natomiast wydechowe spalinami.
Zawór ssący ma za zadanie otwarcie się w odpowiednim momencie cyklu ssania silnika w celu zassania mieszanki paliwowo-powietrznej lub powietrza do [[Cylinder (mechanika)|cylindra]] silnika. Po napełnieniu cylindra mieszanką następuje zamknięcie zaworu, aby mieszanka mogła być [[sprężanie|sprężona]].
Zawór wydechowy otwiera się uwalniając drogę dla rozprężonych w suwie pracy [[gaz]]ówgazów. Po wyrzuceniu spalin z cylindra zawór wydechowy zostaje zamknięty.
Zawory ssące danego silnika mają zawsze większe średnice (przekroje) niż zawory wydechowe -– wynika to z dążenia do zwiększenia masy ładunku podczas cyklu pracy silnika (większa [[moc]]). Z tego też powodu, jeśli liczba zaworów na cylinder jest nieparzysta, to zaworów ssących jest więcej.
Zawory wykonane są ze [[stal żarowytrzymała|stali żarowytrzymałej]] zwanej [[stal zaworowa|stalą zaworową]]. Mają kształt [[pręt (mechanika)|pręta]] o [[średnica|średnicy]] kilku mmmilimetrów, długości kilkunastu cmcentymetrów, zakończonego z jednej strony wyprofilowanym dyskiem, tzw.tak zwanym [[grzybek zaworu|grzybkiem]]. Profilowanie zapewnia dobry docisk zaworu do gniazda zaworowego i szczelność cylindra. Docisk grzybka zaworu do gniazda (i tym samym szczelność cylindra) zapewnia [[sprężyna śrubowa]]. Pręt porusza się w tulei - prowadnicyprowadzącej, ma założony uszczelniacz ograniczający przepływ oleju smarującego znad głowicy (gdzie typowo pracują inne elementy układu rozrządu) do cylindra -– zużycie tego uszczelniacza jest często powodem nadmiernego zużycia oleju przez silnik. Drugi koniec zaworu połączony jest z innymi elementami [[układ rozrządu|układu rozrządu]], zapewniającymi synchronizację ruchów zaworów z cyklami ruchów tłoków silnika.
Uszkodzenie (wygięcie) i tym samym utrata szczelności zaworu może wystąpić przy zerwaniu [[Układ rozrządu silnika spalinowego|paska rozrządu]] (po zderzeniu [[tłok]]a z otwartym zaworem). W czasie normalnej wieloletniej eksploatacji silnika ma miejsce także nadtapianie i zużycie korozyjne samych zaworów i gniazd zaworowych (zużycie przylgni zaworowej), co prowadzi także do pewnej utraty szczelności i spadku [[kompresja (silniki)|kompresji]]. Naprawa polega na [[frezowanie|frezowaniu]], [[szlifowanie|szlifowaniu]] i [[docieranie (motoryzacja)|docieraniu]] zaworów i gniazd.
[[Kategoria:Zawory]]
| 