Kościół św. Augustyna w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Józef Mikulicki, urzędnik warszawskiej kasy gubernialnej, zapisał dom wraz z placem przy ulicy Dzielnej pod budowę nowego kościoła. Przedsięwzięcie stało się możliwe do realizacji dzięki hojności sędziwej już wówczas hrabiny [[Aleksandra z Potockich Potocka|Aleksandry Potockiej]], wdowy po [[August Potocki (1806-1867)|Auguście Potockim]], która w taki właśnie sposób postanowiła upamiętnić imię zmarłego 25 lat wcześniej męża. Hrabina przeznaczyła na ten cel ogromną jak na owe czasy sumę 300 tysięcy rubli. Dokupiła pod nową świątynię dwa sąsiednie place, w związku z czym budowla mogła stanąć frontem do ul. Nowolipki.

Autorami projektu świątyni byli [[Edward Cichocki]] i [[Józef Huss]]<ref name="Grabski1956">{{Cytuj książkę | nazwisko = Grabski | imię = Władysław Jan | tytuł = Kościoły Warszawy w odbudowie | wydawca = Rada Arrchidiecezjalna Odbudowy Kościołów Warszawy | miejsce = Warszawa | data = 1956 | strony = 29}}</ref>. Do budowy przystąpiono w [[1891]]. Kamień węgielny poświęcił [[20 października]] [[1892]] arcybiskup warszawski [[Wincenty Teofil Popiel]] w asyście biskupa sufragana warszawskiego [[Kazimierz Ruszkiewicz|Kazimierza Ruszkiewicza]].

W czasielistopadzie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]1940 kościół znalazł się na terenie [[getto warszawskie|warszawskiego getta]]. Na terenie kościoła w okresie od lipca [[1941]] r., do pierwszej akcji wysiedleńczej w lipcu [[1942]] r., działał założony przez konwertytę [[Marek Arnsztejn|Andrzeja Marka]] „Nowy Teatr Kameralny”. Mimo zamknięcia kościoła, przez dłuższy czas w domu parafialnym przebywali proboszcz ks. [[Franciszek Garncarek]] i wikariusz [[Leon Więckowicz]]. Ks. Garncarek został zamordowany przez Niemców w dniu [[20 grudnia]] [[1943]] r., zaś wikariusz Leon Więckowicz został aresztowany w dniu [[3 grudnia]] [[1942]] r., za pomoc udzielaną [[Żydzi|Żydom]] i zmarł [[4 sierpnia]] 1944 w [[obóz koncentracyjny|obozie koncentracyjnym]] [[Groß-Rosen|Gross Rosen]]. Z chwilą likwidacji getta, w kościele utworzono magazyn w którym składowano mienie zrabowane [[Żydzi|Żydom]], następnie kościół sprofanowano i przekształcono na stajnię<ref>[http://www.sztetl.org.pl/pl/article/warszawa/13,miejsca-martyrologii/25182,kosciol-pw-sw-augustyna-przy-ul-nowolipki-18/ Wirtualny Sztetl]</ref>. W czasie [[powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] na wieży kościelnej usytuowany był punkt obserwacyjny i gniazdo [[Niemcy|niemieckiej]] broni maszynowej. [[5 sierpnia]] [[1944]] wieża została uszkodzona podczas szturmu na [[Gęsiówka (więzienie)|Gęsiówkę]] wystrzałem ze zdobycznej [[Panzerkampfwagen V Panther|pantery]] przez żołnierzy [[Batalion Zośka|Batalionu Zośka„Zośka”]]. Po powstaniu Niemcy podpalili dach świątyni: spłonęła sygnaturka, 30-głosowe organy, wszystkie drzwi zewnętrzne, ucierpiały kamienne elementy elewacji. Ogień zajął plebanię i dom parafialny. Niemcy mieli też w planie wysadzenie kościoła, czego jednak nie zrealizowali.

Po wojnie był najwyższą i jedną z niewielu budowli pozostałych na terenie byłego getta. Już w 1947 dzięki funduszom przyznanym na cele renowacyjne przez Radę Prymasowską Odbudowy Kościołów Warszawy obiekt oddano do użytku wiernym, nadal prowadząc prace remontowe. W [[1953]] otynkowano sklepienia naw bocznych i odnowiono sygnaturkę<ref name="Grabski1956"/>. Teren dziedzińca przykościelnego zmniejszono na rzecz powstających wokół osiedli mieszkaniowych.