Filip II Macedoński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m WP:CHECK - eliminicja błędu #75 (wcięcia w listach)
zmieniłem błąd w zdaniu "Na rzecze Nestos" na "Na rzece Nestos
Linia 69:
 
[[Plik:Amphipolis location.jpg|thumb|200px|left|Położenie Amfipolis]]Mieszkańcy Amfipolis wysłali w tym czasie do [[Ateny|Aten]] posłów prosząc o zbrojną interwencję. Ateńczycy nie mogli jednak szybko przyjść z pomocą oblężonym ponieważ ich flota nie miała żadnych baz w pobliżu z których mogłaby skorzystać. Najdogodniejsze bazy stanowiły dla Ateńczyków porty Związku Chalkidyckiego. Wcześniej jednak ateńscy koloniści zajęli [[Potidaja|Potidaję]]. Rozdrażniony tym związek odmówił zawarcia z Atenami przymierza, a także nie udostępnił ateńskiej flocie swoich portów. Jeszcze w trakcie oblężenia miasta Filip przysłał do Aten list w którym zapewnił Ateńczyków że uznaje ich prawa do Amfipolis, a po zdobyciu miasta przekaże je Ateńczykom. W zamian Ateny w tajnym układzie<ref>Z uwagi na charakter ateńskiej demokracji układ pomiędzy stronami był tajny tylko z nazwy.</ref> zawartym z Filipem obiecały przekazać mu swojego sojusznika, [[Pydna|Pydnę]]. Gdy obrona Amfipolis zaczęła słabnąć zaniepokojony ewentualnym wzmocnieniem Macedonii Związek Chalkidycki zaproponował pomoc Ateńczykom w odsieczy dla miasta. Ufni jednak w traktat z Filipem Ateńczycy odmówili. Gdy ateńskie oddziały oblegały w przeszłości Amfipolis jego zdobycie zajęło im 3 lata. Filip podczas oblężenia zastosował jednak nową metodę oblegania miast. Jego żołnierze gwałtownie i nieprzerwanie nacierali na mury. Taki sposób zdobywania miasta był nowością w starożytnej sztuce wojennej. Pod koniec lata 357 r. Amfipolis zostało zdobyte. Filip wygnał z niego swoich przeciwników i potwierdził niepodległość miasta. Tak łagodne potraktowanie pokonanego miasta przysporzyło Filipowi prestiżu wśród okolicznych [[polis]]. Po zdobyciu Amfipolis Filip udał się do Pydny. Po krótkim oblężeniu sam zdobył to miasto. Oburzeni złamaniem tajnego porozumienia Ateńczycy wypowiedzieli wojnę Macedonii.
Obu stronom zależało na przymierzu z potężnym Związkiem Chalkidyckim. Filip zaproponował Chalkidyjczykom traktat o przyjaźni oraz pozwolił uprawiać im ziemię Anthemuntu<ref>Kraina na północy [[Półwysep Chalcydycki|półwyspu chalcydyckiego]].</ref>, a także obiecał że zdobędzie dla związku Potidaję. Traktat zawierał również klauzulę stanowiąca że żadna ze stron nie mogła samodzielnie wchodzić w układy z Ateńczykami. Po uzyskaniu aprobaty bogów podpisano traktat. W tym czasie [[Starożytna Macedonia|Macedonii]] zagrażała perspektywa kolejnego najazdu, tym razem z głębi lądu. Trzej królowie: [[Grabos]] król Grabajów, [[Lyppejos]] król Pajonów i [[Ketriporis]] król [[Trakowie|Traków]] połączyli siły by wspólnie najechać na Macedonię. Ponieważ przymierze z Chalkidyjczykami zabezpieczało Filipa przed atakiem ze strony związku, a ateńska flota była zajęta sprawami na [[Morze Egejskie|Morzu Egejskim]] Filip miał wolną rękę w czasie działań przeciw sprzymierzonym królom. Latem [[356 p.n.e.|356]] nie czekając aż trzy armie się połączą zaatakował i pobił część sił Ketriporisa. Ateńczycy uznali tych trzech władców za sprzymierzeńców w walce z Filipem i zawarli z nimi przymierze. W tym czasie jednak [[Parmenion]], jeden z wodzów Filipa pokonał w bitwie Grabosa, a w kolejnej kampanii pokonano Lyppejosa. Gdy dotarła do Filipa prośba z obleganego przez Traków miasta [[Filippi|Krenides]], będącego kolonią [[Tasos|Tazos]], udał się na miejsce, pokonał Traków, a dla wzmocnienia obrony miasta pozostawił w nim osadników. Miasto było formalnie sprzymierzeńcem Aten, jednak zajęci w tym czasie Ateńczycy nie byli w stanie udzielić miastu pomocy. Na przełomie czerwca i lipca [[356 p.n.e.|356]] Filip zdobył Potidaję. Gdy przebywał w mieście przybył do niego posłaniec z Pelli donosząc mu o narodzinach jego syna [[Aleksander Macedoński|Aleksandra]]. [[Plik:Amphipolis Strymon.jpg|thumb|250px]] [[Plik:Plan Amphipolis-en.svg|thumb|250px|Plan Amfipolis]] Dotrzymując przyrzeczenia miasto i ziemię wokół niego oraz całe mienie mieszkańców przekazał Chalkidyjczykom. Samych mieszkańców sprzedał w niewolę, a ateński garnizon broniący miasta odesłał do Aten bez okupu. Potem udał się ponownie do Krenides gdzie zostawił sporą liczbę osadników oraz zreorganizował i usprawnił wydobycie złota w mieście. W czasie tego pobytu zmienił również jego nazwę na [[Filippi]]. Udał się następnie przeciwko Ketriporisowi którego ostatecznie pokonał i uczynił wasalnym władcą, a na rzeczerzece [[Mesta|Nestos]] ustanowił wschodnią granicę swojego królestwa. W czasie marszu na wchód zniszczył dwa greckie miasta na wybrzeżu – [[Galepsos]] i Apollonię, miasto [[Ojsyme]] przekształcił w "[[miasto Macedończyków]]". W tym czasie Filip rozpoczął także prace nad budową floty. Ostatnim niezależnym miastem na wybrzeżu macedońskim – po zdobyciu Dikai i Ajnei – było Methone. Wraz z końcem 355 r. p.n.e. Filip przystąpił do jego oblężenia i zmuszając obrońców do poddania się. Odchodzącym ze zdobytego miasta mieszkańcom pozwolono zabrać tylko jedna szatę. Ziemię należąca do miasta rozdano wśród wyróżniających się żołnierzy. Podczas oblężenia Filip stracił oko, gdy trafiła go strzała wystrzelona z mechanicznej [[Proca|procy]]<ref>Por. Diodor Sycylijski, ''Biblioteka Historyczna'' 16.34.5. ''Dzieje Filipa Macedońskiego, (Biblioteka Historyczna XVI)'', Przekład: Tomasz Polański, UAM, Poznań 2013.</ref>.
 
==== Organizacja powiększonego państwa (358–354) ====