Mikołaj Romanow (1856–1929): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
Kelvin (dyskusja | edycje)
ilustracja, redakcyjne, poprawa linków, odlinkowanie dat,
Linia 17:
|jednostki = [[Lejb-Gwardyjski Pułk Huzarów Jego Wysokości]]
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[Wojna rosyjsko-turecka (1877-18781877–1878)]], [[I wojna światowa]]
|późniejsza praca = działacz emigracyjny
|odznaczenia = {{order|OŚAP}} {{order|OŚAN}} {{order|ŚJ|I2}} {{order|ŚJ|I3}} {{order|ŚJ|I4}} {{order|OŚW|1}} {{order|OŚW|2}} {{order|OŚW|3}} {{order|CiKOOB}} {{order|ŚA|1}} {{order|CiKOŚSt|1}} {{order|PM}} [[Plik:Ord.Aquilanera.png|40px|Order Czarnego Orła (Prusy)]] {{order|OŁ|KW}} {{order|OGR|KW}} [[Plik:Ord.S.Stef.Ungh. - GC.png|40px|link=Order św. Stefana|Krzyż Wielki Orderu św. Stefana (Austro-Węgry)]] {{order|OZ|KW}}
Linia 46:
 
== Biografia ==
W [[1873]] zakończył [[NikołajewskaMikołajewska Oficerska SzkołaAkademia Inżynieryjna|NikołajewskąMikołajewską Oficerską SzkołęAkademię Inżynieryjną]], a w [[1876]] [[Mikołajewska Akademia Sztabu Generalnego|Mikołajewską Akademię Sztabu Generalnego]]. Oficer od [[1873]].
 
W czasie [[Wojna rosyjsko-turecka (1877-18781877–1878)|wojny rosyjsko-tureckiej]] w [[1877]]-[[1878]] oficer do specjalnych poruczeń Naczelnego Dowódcy Wojsk Rosyjskich. Odznaczył się przy forsowaniu [[Dunaj]]u, w lecie [[1877]] walczył w [[bitwa pod Szipką|bitwie pod Szipką]] w [[Bułgaria|Bułgarii]], gdzie w wyniku zasług został awansowany do stopnia pułkownika. Brał udział także w zdobyciu twierdzy [[Plewen|Plewna]] ([[10 grudnia]] [[1877]]) oraz zajęciu [[Edirne|Adrianopola]] w styczniu [[1878]]. Od [[1878]] dowodził eskadronem, a następnie dywizjonem. Od [[10 listopada]] [[1890]] dowodził 2 Brygadą, 2 Dywizją Kawalerii Gwardii. Od maja [[1885]] do czerwca [[1905]] generalny inspektor kawalerii. W [[1894]] roku mianowany do stopnia generała adiutanta. Pod jego kierownictwem podjęto szereg przedsięwzięć reorganizacyjnych w kawalerii. 9 grudnia [[1900]] roku mianowany na stopień generała kawalerii.
 
Od 8 czerwca [[1905]] Przewodniczący Rady Obrony Państwa (ROP) (koordynował działania wyższych dowództw, uzgadniał działania między siłami zbrojnymi a ministerstwami, brał udział w wyborze kandydatów na stanowiska dowódców armii i flot, dowódców korpusów i dywizji, wydawał nowe regulaminy operacyjne). Od 26 października [[1905]] roku do rozpoczęcia [[I wojna światowa|I wojny światowej]] Naczelny Dowódca Wojsk Gwardii i Petersburskiego Okręgu Wojskowego (ówcześnie stołecznego). Od 28 lutego [[1909]] przewodniczący Ogólnorosyjskiego Zebrania Oficerskiego armii i flot. 25 czerwca [[1905]] doprowadził do wydzielenia [[Sztab generalny|Sztabu Generalnego]] z ministerstwa wojny. Będąc na stanowisku przewodniczącego ROP wchodził w kompetencje ministrów wojny i floty.
 
=== I wojna światowa ===
Po wybuchu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] został [[20 lipca]] [[1914]] wyznaczony naczelnym dowódcą wojsk rosyjskich. W celu sprawnego kierowania wojskami zorganizowano u boku wielkiego księcia [[KwateraStawka (dowództwo)Naczelnego Dowódcy|Stawkę]] i sztab w [[Baranowicze|Baranowiczach]], z szefem sztabu [[Nikołaj Januszkiewicz|gen. N. N. Januszkiewiczem]] i gen. kwatermistrzem [[Jurij Daniłow|J. M. Daniłowem]] na czele. To właśnie gen. Daniłow odegrał główną rolę w planowaniu operacji, szczególnie na pierwszym etapie wojny. [[14 sierpnia]] [[1914]] Mikołaj Mikołajewicz wydał [[manifestOdezwa wielkiego księcia Mikołaja RomanowaMikołajewicza do Polaków|manifestodezwę]], któryktóra zawierałzawierała obietnicę zjednoczenia po zakończeniu wojny ziem polskich z trzech zaborów pod berłem [[car]]a i nadania im [[Autonomia|autonomii]].
 
Rok [[1914]] zakończył się połowicznym sukcesem wojsk rosyjskich dowodzonych przez Mikołaja Mikołajewicza, [[Rosjanie]] ponieśli wprawdzie klęski w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]], zdołali jednak po udanym ataku na [[Austro-Węgry]] opanować znaczną część [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]], a listopadzie [[1914]] roku ich wojska podeszły pod [[Kraków]] i [[Łódź]]. Ofensywa rosyjska na kierunku zachodnim została w wyniku ciężkich walk zatrzymana, jednak wojskom austro-węgierskim nie udało się przyjść z pomocą obleganej przez Rosjan [[Twierdza Przemyśl|Twierdzy Przemyśl]], która w marcu [[1915]] musiała kapitulować. W ciągu miesięcy zimowych [[1914]] roku zacięte walki toczyły się w [[Karpaty|Karpatach]], które Rosjanie próbowali sforsować, aby przedrzeć się na [[Węgry]].
 
[[Plik:Николай II, В. Б. Фредерикс и великий князь Николай Николаевич в Ставке.jpg|300px|thumb|Od lewej: car [[Mikołaj II Romanow|Mikołaj II]], minister dworu hr. W.B. Frederiks i ks. Mikołaj Mikołajewicz w Stawce]]
W [[1915]], po niepowodzeniach wojennych z [[państwa centralne|państwami centralnymi]] w starciach w [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]] i [[Królestwo KongresowePolskie (kongresowe)|Kongresówce]], został zdymisjonowany przez cara [[Mikołaj II Romanow|Mikołaja II Romanowa]] [[23 sierpnia]], a obowiązki naczelnego dowódcy przejął po nim [[25 sierpnia]] [[1915]] sam car Mikołaj II<ref>TVP, Sensacje XX wieku, odc. ''Złoto Romanowów''</ref>. Mikołaj Mikołajewicz w latach [[1916]]-[[1917]] pełnił z sukcesami funkcję wojskowego namiestnika na [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukazie]], naczelnego dowódcy Armii Kaukaskiej i atamana Kaukaskich Wojsk Kozackich. Próbował faktycznie podporządkować sobie Armię Kaukaską, jednakże jej dowództwo pozostało w rękach [[Nikołaj Judenicz|gen. M. M Judenicza]]. Z dużymi sukcesami zajmował się kwatermistrzostwem i administracją.
 
Wraz z podpisaniem aktu o [[Abdykacja|abdykacji]] car Mikołaj II [[2 marca]] [[1917]] wyznaczył księcia [[Gieorgij Lwow|G. J. Lwowa]] kierownikiem [[Rząd Tymczasowy (Rosja)Rosji|Rządu Tymczasowego]], a Mikołaja Mikołajewicza ponownie naczelnym dowódcą armii rosyjskiej. [[11 marca]] [[1917]] roku Mikołaj Mikołajewicz został usunięty ze stanowiska i zwolniony ze służby. Pozbawiony stanowisk przeniósł się na [[Krym]].
 
W marcu [[1919]] został zmuszony przez toczącą się [[Wojna domowa w Rosji|w Rosji wojnę domową]] do emigracji do [[Włochy|Włoch]]. Ewakuacja wielkiego księcia i jego najbliższej rodziny nastąpiła na angielskim krążowniku [[HMS Marlborough (1912)|Marlborough]]. Następnie przeniósł się do [[Francja|Francji]], gdzie w [[1929]] roku po krótkiej chorobie zmarł. W latach [[1924]]-[[1929]] był przewodniczącym [[Rosyjski Związek Ogólnowojskowy|Rosyjskiego Związku Ogólnowojskowego (ROWS)]], [[Migracja ludności|emigracyjnej]] organizacji skupiającej oficerów armii rosyjskiej.
 
Uchodził za zdecydowanego przeciwnika [[Grigorij Rasputin|Grigorija Rasputina]], który osiągnął olbrzymie wpływy na dworze carskim. Wielki książę widział w nim hochsztaplera i bezwzględnego manipulatora. Pewnego razu podczas I wojny światowej na wieść, że Rasputin ma zamiar odwiedzić kwaterę główną wojsk rosyjskich na froncie, Mikołaj Mikołajewicz odpowiedział telegramem: ''Przyjeżdżaj, a ja cię tutaj powieszę''.