Bitwa pod Sangarará: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dr
ludzie Tupaca Amaru używali flagi miasta Cusco?, usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 2:
|epoka = nowożytność
|nazwa = Bitwa pod Sangarará
|konflikt = [[Powstanie Tupaca Amaru II]] [[1780]]-[[1783]]
|grafika = Tupac amaru ii 01.png
|opis = Tupac Amaru II
|data = [[18 listopada]] [[1780]]
|miejsce = Sangarará, Peru
|wynik = zwycięstwo powstańców
|przyczyna =
|terytorium = [[Peru]]
|strona1 = {{flaga|Hiszpania|1785|rozmiar=50px}} Hiszpanie
|strona2 = [[Plik:Flag of Cusco.svg|50px]] Indianie
|dowódca1 = Tiburcio Landa
|dowódca2 = Tupac Amaru II
|siły1 = ponad 600,<br/ > 2 działa
|siły2 = 6 000tys.
|straty1 = prawie cały oddział
|straty2 = 40 zabitych
}}
{{Powstanie Tupaca Amaru II}}
'''Bitwa pod Sangarará''' – starcie zbrojne, które miało miejsce [[18 listopada]] [[1780]] pomiędzy [[Indianie|Indianami]] a [[Hiszpania|Hiszpanami]] w trakcie [[powstanie Tupaca Amaru II|powstania Tupaca Amaru II]] (1780–1783).
 
W listopadzie 1780 r. Hiszpanie wysłali przeciwko armii powstańczej wojska rządowe dowodzone przez Tiburcio Landę, corregidora [[prowincja Paucartambo|prowincji Paucartambo]]. W skład ekspedycji karnej wchodzili Hiszpanie, [[Kreole]] i [[Metys]]i, a także sprzymierzeńcy indiańscy pod wodzą kacyka Ambrosio Chillitupy. Siły hiszpańskie liczyły ponad 600 ludzi i wyposażone były w dwa działa.
 
Wieczorem 17 listopada wojska Landy dotarły do górskiej miejscowości Sangarará położonej przy drodze z [[Cuzco]] do Potosi. Na wieść o nadciąganiu sił hiszpańskich [[Tupac Amaru II]] na czele 60006 tys. ludzi skierował się w kierunku Sangarará. Rankiem następnego dnia powstańcy, schodząc z gór, okrążyli Hiszpanów stacjonujących w miasteczku. Wówczas to Hiszpanie i ich sprzymierzeńcy schronili się w murach miejscowego kościoła i okolicznych domach.
 
Powstańcy otoczyli kościół, wzywając przeciwnika do złożenia broni i proponując mu honorową kapitulację. Hiszpanie odrzucili jednak tę propozycję. W trakcie przygotowań do bitwy w kościele nastąpiła eksplozja zapasów prochu, która zniszczyła dach i ścianę budynku. Landa nakazał wówczas ostrzał eskorty Tupaca Amaru, który spowodował śmierć siedmiu Indian z otoczenia wodza. Próbując wykorzystać zaskoczenie Indian, Landa dał rozkaz do ataku. Doszło do zaciętej walki wręcz, a większość próbujących wyrwać się z okrążenia Hiszpanów została wybita przez powstańców. Pozostali, którym nie udało się przedrzeć z powrotem schronili się w kościele, gdzie zginęli w płomieniach. Z oddziału 604 żołnierzy, ocalało zaledwie 28 rannych Kreolów, którym Tupac Amaru darował życie. W bitwie zginął Tiburcio Landa oraz jego zastępca Escajadilla. Powstańcy mieli 40 zabitych.
W ręce Indian wpadły dwa działa oraz kilkaset sztuk broni palnej.
 
Zwycięstwo pod Sangarará stało się powodem rozszerzenia [[Powstanie Tupaca Amaru II|powstania]] na dalsze rejony kraju. Kilka dni później powstańcy zajęli Ocongate, Livitakę i Santo Thomas. W zdobytych miejscowościach Tupac Amaru likwidował hiszpańskich urzędników, zastępując ich indiańskimi wodzami. Kolejne sukcesy wojska powstańcze odniosły w grudniu 1780 r., zajmując miasta w [[wicekrólestwo La Platy|wicekrólestwie La Platy]].