Praca organiczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
better definition
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej
m lit.
Linia 1:
'''Praca organiczna''', czyli działanie na rzecz rozwoju gospodarczego ludnściludności z ziem polakichpolskich. Pozytywiści uważali, że społeczeństwo przypomina żywy organizm - tak jak dla właściwego funkcjonowania organizmu niezbędne jest zdrowie wszystkich organów, tak dla dobra społeczeństwa potrzebny jest równomierny rozwój wszystkich jego warstw i dziedzin życia. W związku z tym zaapelowali do ludzi: "bogaćcie się" i sformułowali liberalne hasło "rozumnego egoizmu". Sądzili, że należy pomnażać osobisty majątek, a przy tym tworzyć miejsca pracy dla uboższych. Ogranicznikami byli przemysłowcy, kupcy, bankierzy i właściciele majątków ziemskich, gospodarujący w warunkach kapitalistycznych.
 
Praca organiczna na terytoriach polskich najwcześniej rozpoczęła się na ziemiach [[Zabór pruski|zaboru pruskiego]]. Pierwszym prekursorem pracy organicznej na ziemiach polskich był [[Dezydery Chłapowski]]. Po powrocie ze [[Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii|Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii]] w 1815 rozpoczął wcielać założenia pracy organicznej w swoim majątku w [[Turew (wieś w województwie wielkopolskim)|Turwi]]. Rozczarowany polityką [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] wobec [[Polska|Polski]] uznał, że jedyną możliwą drogą do odzyskania niepodległości jest odpowiednie ekonomiczne i edukacyjne przygotowanie społeczeństwa. Po upadku [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]] dołączyli do niego [[Karol Marcinkowski]], którego można uznać za pierwszego w pełni ukształtowanego pozytywistę. W założonych przez siebie towarzystwach (w tym [[Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk]] i [[Hotel Bazar w Poznaniu|Spółka Akcyjna Bazar]]) wychowało się kolejne pokolenie wielkopolskich społeczników, wśród których ważniejszymi byli [[Hipolit Cegielski]], [[Augustyn Szamarzewski]], [[Piotr Wawrzyniak]] oraz [[Maksymilian Jackowski]]. Dzięki ich pracy możliwe było przetrwanie powstałego na fali [[nacjonalizm]]u i [[szowinizm]]u wielkoniemieckiego [[Kulturkampf]]u i działalności [[Hakata|Hakaty]], a także obrona podstaw ekonomicznego przetrwania narodu, który pomimo liberalnej gospodarki musiał zmagać się z wrogim ustawodawstwem zabraniającym m.in. budowy nowych domów przez polskich posiadaczy nieruchomości czy dających pierwszeństwo wykupu ziemi Niemieckiej Komisji Likwidacyjnej (przypadek [[Michał Drzymała|Michała Drzymały]]).