Maksymilian I Habsburg: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 1:
{{Władca kraju infobox
| król = Maksymilian I
| tytulatura = <small>z łaski Bożej uświęcony cesarz rzymski, po wieki August, król Niemiec, Węgier, Dalmacji, Chorwacji etc. etc. arcyksiążę Austrii, książę Burgundii, Lotaryngii, Brabancji, Styrii, Karyntii, Karnioli, Limburga, Luksemburga, Geldrii, landgraf Alzacji, książę Szwabii, hrabia Habsburga i Hennegau, uksiążęcony hrabia Burgundii, Flandrii, Tyrolu, Gorycji, Artois, Holandii, Zelandii, Ferreti, Kyburga, Namur i Zutphen, margrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, Enns i Burgau, pan Fryzji, na Marchii Wendyjskiej, Mechelen, Port Naon i Salin etc.
| grafika = [[Plik:Albrecht Dürer 084b.jpg|200px]]
Linia 29:
| source =
| quote =
| odznaczenia = {{order|OZR|A}}
}}
[[Plik:Huldigung.jpg|thumb|Cesarz Maksymilian I w majestacie]]
Linia 47 ⟶ 48:
 
=== Małżeństwa dynastyczne we Włoszech i Hiszpanii ===
W [[1494]] roku Maksymilian I poślubił [[Bianca Maria Sforza|Biankę Marię]], córkę [[Władcy Mediolanu|księcia mediolańskiego]] [[Galeazzo Maria Sforza|Galeazzo Marii Sforzy]], co dało Habsburgom pretekst do wysuwania pretensji do tronu księstwa. Przyczyniło się to do długotrwałych wojen z Francją, w wyniku których ostatecznie Austriacy opanowali Mediolan w [[1535]] roku. W [[1495]] r. doprowadził do małżeństwa swojego syna - [[Filip I Piękny|Filipa Pięknego]], z [[Joanna Szalona|Joanną Szaloną]] (córką [[Izabela I KatolickaKastylijska|Izabeli Kastylijskiej]] i [[Ferdynand II KatolickiAragoński|Ferdynanda Aragońskiego]]). Związek ten zapewnił Habsburgom sukcesję w Hiszpanii i na Sycylii. Filip zmarł dość szybko, a w [[1516]] roku jego syn, a więc wnuk jednocześnie Maksymiliana i Ferdynanda Aragońskiego, [[Karol V Habsburg|Karol Habsburg]], został królem zjednoczonej Hiszpanii jako współrządca Joanny. W tym momencie rozpoczęło się trwające do [[1700]] r. panowanie rodu Habsburgów w tym państwie.
 
=== Wojna ze Szwajcarią ===
Linia 55 ⟶ 56:
Maksymilian I zaangażował się w [[wojny włoskie]] z nadzieją na odzyskanie dla Cesarstwa ziem podporządkowanych [[Republika Wenecka|Republice Weneckiej]] i hamowania ekspansji francuskiej we Włoszech. W [[1495]] r. Maksymilian I zawarł z [[Republika Wenecka|Wenecją]], [[Państwo Kościelne|Papiestwem]], [[Hiszpania|Hiszpanią]] i [[Mediolan]]em [[Liga Wenecka|Ligę Wenecką]] mającą na celu likwidację francuskich wpływów we [[Włochy|Włoszech]] i wysłał swoje wojska przeciw Karolowi VIII ([[bitwa pod Fornouvo]]).
 
W [[1509]] r., za namową papieża Juliusza II, Maksymilian I przystąpił do [[Święta Liga Święta|Ligi Świętej]] w [[Cambrai]], sojuszu Papiestwa, Francji, [[Jagiellonowie|Jagiellonów czesko-węgierskich]], Hiszpanii, Anglii, Modeny, Mantui i Florencji przeciwko Wenecji. Członkowie Ligi planowali dokonać rozbioru weneckich posiadłości. Wojska cesarskie zajęły [[Werona|Weronę]], [[Padwa|Padwę]], Wicenzę i Bassano. Jednocześnie pozostali sojusznicy (m.in. król Francji [[Ludwik XII]]) opanowali inne części weneckiej ''terra firma''. Po załamaniu się Ligi i późniejszych klęskach ofensywy niemieckiej i francuskiej na ziemiach weneckich, cesarz zdecydował się na rozejm. W [[1516]] r. zawarł z Wenecją [[pokój w Brukseli]].
 
=== Stosunki z Jagiellonami i sprawa Węgier ===
Linia 65 ⟶ 66:
W [[1514]] r. Maksymilian zawarł sojusz wymierzony przeciw Polsce i Litwie z [[Władcy Rosji|wielkim księciem moskiewskim]], [[Wasyl III Rurykowicz|Wasylem III]]. Fakt ten skłonił Jagiellonów do zacieśnienia układów z Habsburgami. Podczas zjazdu w Wiedniu w [[1516]] r. ponowiono habsbursko-jagiellońskie pakty o wzajemnym dziedziczeniu, tym razem uznane także przez króla Polski [[Zygmunt I Stary|Zygmunta Starego]]. Maksymilian, nie bardzo interesujący się problemami Niemiec, wydał nawet akt przyznający Ludwikowi prawa do sukcesji w Niemczech, choć cesarz nie posiadał takich kompetencji (tron cesarski był elekcyjny). Zawarte już po śmierci Maksymiliana małżeństwo [[Ferdynand I Habsburg|Ferdynanda I Habsburga]] z [[Anna Jagiellonka (1503-1547)|Anną Jagiellonką]] zapewniło Habsburgom dziedziczenie w Czechach i na Węgrzech po śmierci Ludwika II w [[1526]] r. Fakt ten zaważył w znacznej mierze na dalszych dziejach Europy Środkowej i wytyczył kierunki ekspansji monarchii austriackiej. Zjazd wiedeński uregulował też stosunki polsko-niemieckie: cesarz uznał układy pomiędzy Polską a Krzyżakami i zerwał współpracę z Moskwą.
 
W zawarciu traktatów w Wiedniu dużą rolę odegrał (obecny podczas zjazdu) [[kanclerz wielki litewski]] [[Mikołaj Radziwiłł (kanclerz wielki litewski)Amor|Mikołaj Radziwiłł]]. W uznaniu zasług cesarz w [[1518]] r. nadał mu dziedziczny tytuł księcia Rzeszy.
 
=== Plany krucjaty ===
Linia 256 ⟶ 257:
 
== Zobacz też ==
* [[Zbroja maksymiliańska]] - typ [[Zbroja pełna|pełnej zbroi płytowej]], nazwanej od imienia cesarza, mimo że nie miał on związku z jej powstaniem<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Lepage | imię = Jean-Denis | tytuł = Medieval armies and weapons in western Europe: an illustrated history | data = 2005 | wydawca = McFarland Company | miejsce = Jefferson, N.C. | isbn = 0786417722 | strony = 216 }}</ref>.
 
{{przypisy}}