Jan Kwapiński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
Runab (dyskusja | edycje)
Linia 26:
}}
[[Plik:Jan Kwapiński.jpg|150px|thumb|right|Jan Kwapiński na emigracji]]
'''Jan Kwapiński''', właśc. '''Piotr Edmund Chałupka''', [[Pseudonim|ps.]] ''Kacper'', ''Stanisław'' (ur. [[12 listopada]] [[1885]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[4 listopada]] [[1964]] w [[Penley]]) – polityk [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]], członek [[Organizacja Bojowa PPS|Organizacji Bojowej PPS]], uczestnik akcji pod Rogowem, skazany na karę śmierci. Ponad dziesięć lat więziony przez władze rosyjskie na katordze. W okresie niepodległości uczestnik [[wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej w 1920]], a następnie organizator i przywódca [[Związek Zawodowy Robotników Rolnych|Związku Zawodowego Robotników Rolnych]] zwany "Królem fornali". Poseł na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] I i II kadencji w latach 1922–1930. Więziony i dwukrotnie skazany za organizowanie strajków robotników rolnych, oraz za działalność opozycyjną wobec [[Sanacja|sanacji]]. Ostatni prezydent [[DwudziestolecieHistoria międzywojennePolski w Polsce(1918–1939)|międzywojennej]] [[Łódź|Łodzi]] w 1939. Więziony przez [[NKWD]] i zesłany na [[Syberia|Syberię]]. W okresie 1940–1941 minister i wicepremier w [[Rząd RP na uchodźstwie|Rządzie RP na uchodźstwie]] 1942–1947. Jeden z przywódców [[Polska Partia Socjalistyczna (na emigracji)|PPS na emigracji]].
 
== Początki działalności w Ostrowcu ==
Linia 34:
 
== W Organizacji Bojowej PPS ==
W [[Kraków|Krakowie]] ukończył szkołę dla instruktorów [[Organizacja Bojowa PPS|Organizacji Bojowej PPS]]. W 1906 wrócił do [[Królestwo KongresowePolskie (kongresowe)|Królestwa]]. Został oddelegowany przez Wydział Bojowy do okręgu łódzkiego. Kierował "szóstkami" w [[Zgierz]]u i [[Dąbrówka (powiat poddębicki)|Dąbrówce]]. Uczestniczył w wydarzeniach "[[Krwawa środa|Krwawej środy]] 15 sierpnia 1906, oraz w [[Akcja pod Rogowem|akcji pod Rogowem]] w dniu 7 listopada 1906, gdzie dowodził jednym z oddziałów. Tuż przed rozłamem w PPS Wydział Bojowy zlecił mu opanowanie składów broni i majątku partyjnego znajdującego się w rękach komitetu okręgowego, będącego pod wpływem "umiarkowanych". Dzięki Kwapińskiemu po rozłamie w [[Polska Partia Socjalistyczna|Polskiej Partii Socjalistycznej]], w [[Łódź|Łodzi]] powstała [[Polska Partia Socjalistyczna - Frakcja Rewolucyjna|PPS – Frakcja Rewolucyjna]].
 
19 grudnia 1906, w dzień imienin cara, dowodził zamachem bombowym na oberpolicmajstra Łodzi Chrzanowskiego. Po tej akcji zdekonspirowany opuścił [[Łódź]]. Został skierowany do okręgu w [[Częstochowa|Częstochowie]] rozbitego przez prowokatorów. Organizował tam akcje [[EkspropriacjaWywłaszczenie (prawo)|ekspropriacyjne]]. Po napadzie na sklep monopolowy we [[Włodowice (województwo śląskie)|Włodowicach]] niedaleko [[Zawiercie|Zawiercia]], 23 kwietnia 1907 oddział [[Organizacja Bojowa PPS|Organizacji Bojowej PPS Frakcji Rewolucyjnej]] został zaatakowany przez policję i tłum chłopów namówionych do pościgu. Jan Kwapiński osłaniał odwrót oddziału. W obawie przed przypadkowymi ofiarami, nie użył broni i został ujęty i ciężko pobity.
 
== Więzienie i katorga ==
Linia 50:
W 1919 współzałożyciel, a do 1939 również przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Robotników Rolnych. Za organizowanie strajku rolnego w grójeckiem, skazany został przez Warszawski Wojskowy Sąd Okręgowy 7 grudnia 1921 na 3 lata więzienia. Sąd Apelacyjny w [[Warszawa|Warszawie]] zmniejszył wyrok do sześciu miesięcy, po czym na mocy amnestii sprawę umorzono. W latach 1922–1939 był przewodniczącym [[Związek Stowarzyszeń Zawodowych|Komisji Centralnej Związków Zawodowych]]. Pełnił również funkcję wiceprezesa Rady Nadzorczej Związku Stowarzyszeń Spożywców.
 
Od 1922 do 1930 poseł na Sejm z ramienia PPS. W [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1922 roku|wyborach parlamentarnych w 1922]] uzyskał mandat z listy nr 2 (PPS) w okręgu wyborczym nr 42 ([[Kraków]]), z którego wszedł, wybrany również w okręgu wyborczym nr 15 ([[Konin]]). W [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1922-1927)|Sejmie I kadencji]] jako członek [[Związek Parlamentarny Polskich Socjalistów|Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów]], pracował w komisji rolnej. W [[Wybory parlamentarne w Polsce w 1928 roku|wyborach parlamentarnych w 1928]] zdobył mandat z listy nr 2 (PPS) w okręgu wyborczym nr 42 (Kraków), z którego wszedł, wybrany również z listy państwowej. W [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1928-1930)|Sejmie II kadencji]] pracował w komisjach: budżetowej i reform rolnych.
 
Po zamachu majowym 1926 w opozycji, współorganizator [[Centrolew]]u. W 1930 w związku z ze [[Proces brzeski|sprawą brzeską]] na krótko aresztowany i 27 października 1930 skazany przez Sąd Okręgowy w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] na rok twierdzy. Wyrokiem Sądu Apelacyjnego z 6 marca 1933 został uniewinniony.
Linia 88:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Kwapiński, Jan}}
[[Kategoria:Członkowie Organizacji Bojowej PPS]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Ostrowcem Świętokrzyskim]]