Wersja z 16:13, 16 lip 2014 edytuj Jakubkaja (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 46 052 edycje poprawa linków do przek., WP:SK, kat., wikizacja, szablon ← poprzednia edycja		Wersja z 19:46, 27 sty 2015 edytuj anuluj edycję Alan ffm (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 85 286 edycji WP:LZ, drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 1: {{Polityk infobox \|polityk = Hans-Dietrich Genscher \|grafika = [[Plik:Genscher 09080002.jpg\|~~240px~~thumb\|centre]] \|data urodzenia = [[21 marca]] [[1927]] \|miejsce urodzenia = Reideburg ([[Saksonia (prowincja)\|Saksonia]]) Linia 36: \|5 poprzednik = [[Helmut Schmidt]] \|5 następca = [[Klaus Kinkel]] \|6 funkcja = ~~przewodniczący~~Przewodniczący FDP \|6 partia = \|6 od = 1974 Linia 49: == Życiorys == === Dzieciństwo i młodość === Urodził się jako syn Kurta Genschera, syndyka Towarzystwa Rolniczego i Hildy Genscher (z d. Kreime) w Reideburgu w [[powiat Saal\|powiecie Saal]] [[Saksonia (prowincja)\|prowincji Saksonia]]. W 1933 rodzina przeprowadziła się do [[Halle (Saale)\|Halle an der Saale]]. Od 1937 był uczniem miejscowego Gimnazjum Realnego. W 1942 wstąpił do [[Hitlerjugend]]. W latach 1943–1944 służył w oddziałach pomocniczych obrony przeciwlotniczej (niem. ''Luftwaffenhelfer'') i [[Reichsarbeitsdienst\|Służbie Pracy Rzeszy]] (niem. ''Reichsarbeitsdienst''). W ~~końcowej~~styczniu ~~fazie~~1945 ~~[[II~~r. ~~wojna~~zgłosił ~~światowa\|II wojny światowej]] został powołany~~się do [[Wehrmacht]]u. ~~Trafił~~W maju 1945 r. trafił do niewoli amerykańskiej, a następnie do brytyjskiej. === Wykształcenie i praca zawodowa === Po zwolnieniu kontynuował naukę w Halle. W 1946 r. uzyskał maturę w miejscowej Friedrich-Nietzsche-Oberschule, po czym podjął studia prawnicze w Halle, a następnie w Lipsku. Po zdaniu egzaminu państwowego w 1949 pracował jako referendarz sądowy. Od 1946 był członkiem [[Liberalno-Demokratyczna Partia Niemiec\|Liberalno-Demokratycznej Partii Niemiec]]. Linia 68: ==== Minister spraw zagranicznych ==== W 1974 Genscher znalazł się w nowo utworzonym [[pierwszy rząd Helmuta Schmidta\|gabinecie koalicyjnym]], kierowanym przez kanclerza [[Helmut Schmidt\|Helmuta Schmidta]]. Objął stanowiska wicekanclerza i ministra spraw zagranicznych zajmowane dotychczas przez [[Walter Scheel\|Waltera Scheela]], który został wybrany na stanowisko [[Prezydenci Niemiec\|prezydenta federalnego]]. Jednocześnie Genscher zastąpił Scheela w roli przewodniczącego FDP. Jako szef dyplomacji odpowiadał za sformułowanie nowej strategii odprężenia w stosunkach ze [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich\|Związkiem Radzieckim]] i jego [[Układ Warszawski\|krajami sojuszniczymi]]. Uczestniczył w negocjacjach [[Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie\|Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie]] zakończonych podpisaniem [[Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie\|Aktu Końcowego KBWE w Helsinkach]] w 1975. W dniach 30 czerwca -– 1 lipca 1980 wspólnie z kanclerzem Schmidtem gościł z wizytą w [[Moskwa\|Moskwie]]. Efektem wizyty była zgoda władz radzieckich na rozpoczęcie negocjacji ze [[Stany Zjednoczone\|Stanami Zjednoczonymi]] ws. [[Treaty on Intermediate-range Nuclear Forces\|wycofania z Europy broni nuklearnej pośredniego zasięgu]]. W 1982 FDP zerwała koalicję z [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec\|SPD]]. Genscher opowiedział się za stworzeniem koalicji z [[Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (Niemcy)\|CDU]]/[[Unia Chrześcijańsko-Społeczna w Bawarii\|CSU]], a następnie za przeprowadzeniem procedury [[konstruktywne wotum nieufności\|konstruktywnego wotum nieufności]] wobec [[trzeci rząd Helmuta Schmidta\|rządu Schmidta]], w wyniku czego powołany został [[pierwszy rząd Helmuta Kohla\|rząd koalicji chadeków i liberałów]] z kanclerzem [[Helmut Kohl\|Helmutem Kohlem]]. Genscher w nowym rządzie zachował stanowiska wicekanclerza i szefa Auswärtiges Amt. Kontynuował prowadzenie polityki odprężenia w stosunkach z ZSRR i krajami socjalistycznymi, w tym z [[Niemiecka Republika Demokratyczna\|NRD]]. W 1984 odbył oficjalną podróż do [[Teheran]]u. Był pierwszym zachodnim szefem dyplomacji, który gościł w [[Iran]]ie po [[irańska rewolucja islamska\|rewolucji islamskiej w 1979]]. W 1988 przybył z wizytą do [[Polska Rzeczpospolita Ludowa\|Polski]], gdzie spotkał się m.in. z [[Lech Wałęsa\|Lechem Wałęsą]], przewodniczącym nielegalnej wówczas [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”\|„Solidarności”]]. Linia 74: W 1985 zrzekł się stanowiska przewodniczącego FDP. W latach 1989–1990 brał aktywny udział w procesie przemian społeczno-politycznych w Europie Środkowo-Wschodniej. 30 września 1989 gościł w [[Praga\|Pradze]], gdzie negocjował z władzami czechosłowackimi możliwość wywozu z terytorium [[Czechosłowacja\|Czechosłowacji]] uchodźców z NRD, zgromadzonych na terenie ambasady RFN w Pradze. Wieczorem tego dnia wygłosił przemówienie z balkonu budynku ambasady skierowane do przebywających tam uchodźców. W momencie ogłoszenia zgody na wyjazd uciekinierów przemówienie Genschera zostało przerwane owacją<ref>{{cytuj stronę \| autor = [[Rafał Woś]] \| url = http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/208060,czlowiek-ktory-zburzyl-mur.html \| tytuł = Człowiek, który zburzył mur \| data dostępu = 19 ~~listopada~~ .11.2011 \| opublikowany = dziennik.pl \| data = 13 października 2007 \| język = pl}}</ref>. Uzyskał także zgodę [[Erich Honecker\|Ericha Honeckera]] na przejazd przez terytorium NRD zaplombowanych pociągów ze wschodnioniemieckimi uchodźcami z Czechosłowacji i Polski<ref>{{cytuj książkę \| autor = [[Adam Burakowski]] \| autor2 = [[Aleksander Gubrynowicz]] \| autor3 = [[Paweł Ukielski]] \| tytuł = 1989 – Jesień Narodów \| url = http://www.wydawnictwotrio.pl/index.php?Tytul010=295&Podstrona=0 \| wydawca = [[Collegium Civitas w Warszawie\|Collegium Civitas]], [[Instytut Studiów Politycznych PAN\|ISP PAN]], [[Wydawnictwo Trio]] \| miejsce = [[Warszawa]] \| rok = 2009 \| strony = 127–128 \| rozdział = ''NRD – przegrana rewolucja?'' \| autor r = [[Aleksander Gubrynowicz]] \| isbn = 978-83-7436-217-7 \| język = pl}}</ref>. Uczestniczył w spotkaniach ministrów spraw zagranicznych w ramach [[konferencja dwa plus cztery\|konferencji 2 + 4]], która doprowadziła do zawarcia 12 września 1990 w Moskwie ''Traktatu o ostatecznej regulacji w odniesieniu do Niemiec'', a w konsekwencji do [[Zjednoczenie Niemiec\|zjednoczenia obu państw niemieckich]]. 14 listopada 1990 wspólnie z [[Krzysztof Skubiszewski\|Krzysztofem Skubiszewskim]] podpisał [[polsko-niemiecki traktat graniczny\|traktat między RFN i RP o potwierdzeniu istniejącej granicy na Odrze i Nysie]]. W 1991 opowiedział się za uznaniem przez Niemcy, jako pierwszego kraju spośród członków [[Wspólnoty europejskie\|Wspólnot Europejskich]], niepodległości [[Słowenia\|Słowenii]] i [[Chorwacja\|Chorwacji]]. Linia 83: Po odejściu z funkcji szefa dyplomacji pozostał aktywnym uczestnikiem niemieckiego i europejskiego życia społeczno-politycznego. Od 1992 do 1994 pełnił funkcję prezydenta [[Sieć Ruchu Europejskiego Niemcy\|Ruchu Europejskiego Niemcy]]. W latach 1994–1995 był honorowym profesorem Wydziału Nauk Politycznych [[Wolny Uniwersytet Berlina\|Wolnego Uniwersytetu Berlina]]. W kwietniu 1998 wygłosił przemówienie pożegnalne w Bundestagu. Nie ubiegał się o mandat w [[wybory parlamentarne w Niemczech w 1998 roku\|kolejnych wyborach parlamentarnych]]. Od 1998 był prezesem WMP Eurocom AG w Berlinie. W 1999 powrócił do wykonywania zawodu prawnika. Został członkiem zespołu kancelarii Büsing, Müffelmann & Theye. W 2000 został partnerem zarządzającym w Hans-Dietrich Genscher Consult GmbH. Od 2001 do 2003 pełnił funkcję prezydenta Niemieckiego Towarzystwa Polityki Zagranicznej (niem. ''Deutschen Gesellschaft für Auswärtige Politik'', DGAP). W 2003 był jednym z sygnatariuszy listu otwartego siedemnastu byłych przywódców europejskich, opublikowanego w „[[Le Monde]]” i „[[Corriere della Sera]]”, wzywającego do poprawy stosunków między Europą a Stanami Zjednoczonymi<ref>{{cytuj stronę \| autor = \| url = http://www.dw-world.de/dw/article/0,,895187,00.html \| tytuł = Former European Leaders Call for Improved Transatlantic Ties \| data dostępu = 19 ~~listopada~~ .11.2011 \| opublikowany = [[Deutsche Welle]] \| data = 16 czerwca 2003 \| język = en}}</ref>. == Życie prywatne == Linia 97: * 1986 – [[Legia Honorowa\|Krzyż Wielki Legii Honorowej Republiki Francuskiej]] * 1987 – [[Order Zasługi (Portugalia)\|Krzyż Wielki Orderu Zasługi]] (Portugalia) * 1992 – [[Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej\|Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP]]<ref>Według zestawienia Kancelarii Prezydenta RP w 1992 nie było nadań tego orderu i w wykazie nazwisko Genschera nie występuje {{cytuj stronę\| url=http://www.prezydent.pl/download/gfx/prezydent/pl/defaultopisy/247/1/1/oz1_1991-2005.doc \| tytuł=Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (1991-2005 -– wykaz osób odznaczonych) \|autor=Kancelaria Prezydenta RP\|data= \|opublikowany= \|data dostępu=2012-08-23}}</ref> * 1992 – [[Order Zasługi Republiki Węgierskiej\|Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej]] * 1997 – [[Order Trzech Gwiazd\|Wielki Oficer Orderu Trzech Gwiazd]] Linia 114: == Bibliografia == * {{cytuj stronę \| url = http://www.hdg.de/lemo/html/biografien/GenscherHansDietrich/ \| tytuł = Hans-Dietrich Genscher \| data dostępu = 19 ~~listopada~~ .11.2011 \| praca = Biografien \| opublikowany = Lebendiges virtuelles Museum Online \| język = de}} * {{cytuj stronę \| url = http://webarchiv.bundestag.de/archive/2007/0206/mdb/mdb13/bio/G/genscha0.html \| tytuł = Hans-Dietrich Genscher \| data dostępu = 19 ~~listopada~~ .11.2011 \| praca = Abgeordnete \| opublikowany = [[Bundestag]] \| język = de}} == Linki zewnętrzne == Linia 127: {{Kontrola autorytatywna}} {{~~DEFAULTSORT~~SORTUJ:Genscher, Hans-Dietrich}} [[Kategoria:Ludzie związani z Halle]]▼ [[Kategoria:Niemieccy adwokaci]] [[Kategoria:Politycy FDP]] Linia 151 ⟶ 150: [[Kategoria:Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Śląskiego]] [[Kategoria:Doktorzy honoris causa MGIMO]] ▲[[Kategoria:Ludzie związani z Halle]] [[Kategoria:Urodzeni w 1927]]

Hans-Dietrich Genscher: Różnice pomiędzy wersjami