Leonard Sosnowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Happa (dyskusja | edycje)
uzupełnienie życiorysu, odznaczeń i przypis, WP:SK
Linia 1:
[[Plik:Sosnowski grave.JPG|thumb|240px|Grób Leonarda Sosnowskiego na warszawskim [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]]]
'''Leonard Sosnowski''' ([[19 lutego]] [[1911]] w [[Twer]]ze, zm. [[9 listopada]] [[1986]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski fizyk, profesor [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]], od [[1960]] członek [[Polska Akademia Nauk|Polskiej Akademii Nauk]] i jej wiceprezes [[1981]]-[[1983]]1981–1983, w latach [[1954]]-[[1966]]1954–1966 dyrektor [[Instytut Fizyki PAN|Instytutu Fizyki PAN]].
 
Od roku [[1919]] zamieszkał w Warszawie. Po ukończeniu [[XXVII Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Czackiego w Warszawie|gimnazjum im. Czackiego]] [[1928]] rozpoczął studia fizyki na Uniwersytecie Warszawskim. W roku [[1932]] został asystentem prof. [[Stefan Pieńkowski (fizyk)|Stefana Pieńkowskiego]], [[1933]] ukończył studia. [[1936]]–[[1938]]1936–1938 dzięki stypendium Funduszu Kultury Narodowej pracował w dziedzinie fizyki jądrowej w [[Laboratorium Cavendisha]] w [[Cambridge]].
 
Wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]] uniemożliwił planowane na jesień 1939 uzyskanie doktoratu, który obronił [[1944]] na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Doktorat został zatwierdzony przez władze Uniwersytetu w roku [[1947]]. W okresie wojny uczestniczył w tajnym nauczaniu na poziomie uniwersyteckim. Uczestniczył w [[Powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]] w [[Batalion Kiliński|oddziale im. Kilińskiego]].
 
Po powstaniu znalazł się w obozie jenieckim w Niemczech, po wyzwoleniu przebywał do [[1947]] w Wielkiej Brytanii, gdzie pracował w laboratorium Admiralicji. W tym okresie zainteresował się fizyką półprzewodników.
 
Po powrocie do kraju [[1947]] rozpoczął pracę w [[Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego|Zakładzie Fizyki UW]] przy ul. Hożej 69. W Katedrze Radiologii i Elektroniki (KRiE) kontynuował prace rozpoczęte w Wielkiej Brytanii.
 
W roku [[1953]] powstał przy ul. Hożej 69 [[Instytut Fizyki PAN]] kierowany początkowo przez prof. [[Stefan Pieńkowski (fizyk)|Stefana Pieńkowskiego]]. Po śmierci prof. Pieńkowskiego prof. Sosnowski został najpierw p.o. dyrektora, a następnie dyrektorem Instytutu. Zajął się fizyką półprzewodników. Od 1954 roku należał do [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]]{{r|O}}.
 
Katedra Radiologii i Elektroniki została przekształcona w Katedrę Fizyki Ciała Stałego. W latach 1966–1972 prof. Sosnowski był dziekanem Wydziału Fizyki UW. Na tym stanowisku starał się chronić pracowników przed skutkami wydarzeń marca [[1968]].
 
W roku [[1972]] prof. Sosnowski był gospodarzem konferencji poświęconej fizyce półprzewodników pod patronatem [[Międzynarodowa Unia Fizyki Czystej i Stosowanej|Międzynarodowej Unii Fizyki Czystej i Stosowanej]] (IUPAP). W latach [[1978]]–[[1981]] prof. Sosnowski pełnił funkcję prezesa IUPAP.
 
Na XXXV. Zjeździe Fizyków Polskich w Białymstoku prof. [[Andrzej Kajetan Wróblewski]] (Instytut Fizyki Doświadczalnej UW) przedstawił referat nt. „Fizyka w Polsce wczoraj, dziś i jutro” – krótką charakterystykę fizyki w Polsce XX&nbsp;w. Zaprezentował wskaźniki bibliometryczne, liczby dotyczące stopni i tytułów naukowych oraz liczby studentów fizyki. W podsumowaniu ocenił wkład Polaków do światowej fizyki XX&nbsp;w., wyodrębniając przede wszystkim – poza [[Maria Skłodowska-Curie|Marią Skłodowską-Curie]] (która w światowych zestawieniach jest wymieniana jako obywatelka francuska) – czterech fizyków, którzy dokonali odkryć na miarę Nagrody Nobla: [[Marian Smoluchowski|Mariana Smoluchowskiego]], [[Marian Danysz|Mariana Danysza]], [[Jerzy Pniewski|Jerzego Pniewskiego]] i [[Karol Olszewski|Karola Olszewskiego]]. Wśród osiemnastu mniej zasłużonych, którzy jednak wnieśli bardzo poważny wkład do rozwoju fizyki i w pewnym okresie należeli do liderów światowej fizyki (których nazwiska są wymieniane w syntetycznych obcojęzycznych historycznych opracowaniach) znalazł się Leonard Sosnowski<ref group="uwaga"> W tej samej grupie prof. Andrzej Kajetan Wróblewski wymienił nazwiska: [[Czesław Białobrzeski]], [[Tadeusz Godlewski]], [[Leopold Infeld]], [[Aleksander Jabłoński]], [[Mieczysław Jeżewski]], [[Marian Mięsowicz]], [[Władysław Natanson]], [[Henryk Niewodniczański]], [[Arkadiusz Piekara]], [[Stefan Pieńkowski (fizyk)|Stefan Pieńkowski]], [[Wojciech Rubinowicz]], [[Andrzej Sołtan]], [[Zdzisław Szymański (fizyk)|Zdzisław Szymański]], [[Ludwik Wertenstein]], [[August Witkowski]], [[Mieczysław Wolfke]], [[Konstanty Zakrzewski]].</ref><ref name="AKWróblewski">{{cytuj stronę | url = http://labfiz.uwb.edu.pl/ptf/echa/html/akw.html | tytuł = Fizyka w Polsce wczoraj, dziś i jutro | autor = Andrzej Kajetan Wróblewski (Instytut Fizyki Doświadczalnej UW) | opublikowany = labfiz.uwb.edu.pl | język = pl | data dostępu = 2012-08-31}}</ref>.
 
Odznaczony m.in.: Krzyżem Kawalerskim [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (1954)<ref>16 lipca 1954 „za wybitne zasługi w dziedzinie nauki” {{Monitor Polski|1954|112|1566}}</ref>., Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, [[Order Sztandaru Pracy|Orderem Sztandaru Pracy I klasy]]{{r|O}}
 
{{Uwagi}}
 
{{Przypisy}}|1|przypisy=
<ref name=O>{{Cytuj książkę | tytuł = Kto jest kim w Polsce 1984 | wydanie = 1 | rok = 1984 | miejsce = Warszawa | wydawca = Wydawnictwo Interpress | isbn = 8322320736 | strony = 901}}</ref>
}}
== Bibliografia ==
* M. Grynberg, ''Leonard Sosnowski: twórca warszawskiej szkoły fizyki półprzewodników'', Postępy Fizyki t. 53, zesz. 6 (2002).
Linia 27 ⟶ 30:
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Sosnowski, Leonard}}
[[Kategoria:Absolwenci Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiej Akademii Nauk]]
[[Kategoria:Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944-1989)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1944-1989)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy]]
[[Kategoria:Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie]]
[[Kategoria:Polscy fizycy]]
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Warszawskiego]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1911]]
[[Kategoria:Wykładowcy Uniwersytetu Warszawskiego]]
[[Kategoria:Zmarli w 1986]]