Nicolas Jean de Dieu Soult: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
rectification it is not NICOLAS but JEAN DE DIEU SOULT |
m Wycofano edycje użytkownika 89.76.221.17 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Malarz pl. |
||
Linia 1:
{{Polityk infobox
|polityk = Nicolas Jean de Dieu Soult
|grafika = [[Plik:Nicolas Jean de Dieu Soult.jpg|180px|Marszałek Francji Nicolas Jean de Dieu Soult, książę Dalmacji]]
|data urodzenia = 1769
|miejsce urodzenia =
Linia 12:
|poprzednik = [[Casimir Pierre Périer]] (1)<br />[[Louis-Mathieu Molé]] (2)<br />[[Louis Adolphe Thiers]] (3)
|następca = [[Étienne Maurice Gérard]] (1)<br />[[Louis Adolphe Thiers]] (2)<br />[[François Guizot]] (3)
|commons = Category:Nicolas Jean-de-Dieu Soult
}}
[[Plik:Marechal-soult.jpg|thumb|200px|Nicolas Soult]]
[[Plik:Soult2.jpg|right|200px|thumb|Nicolas Soult]]
'''Nicolas Jean de Dieu Soult''', książę [[Dalmacja|Dalmacji]] (ur. 29 marca [[1769]] w [[Saint-Amans-Soult]], [[Francja]], zm. 26 listopada [[1851]] w Saint-Amans-Soult, Francja) – [[Marszałkowie Francji|marszałek]] [[Napoleon Bonaparte|napoleoński]], najwyższy marszałek Francji, [[polityk]] francuski.
To jeden z tych napoleońskich marszałków, którzy wsławili się bezgraniczną odwagą, ale i bezwzględną łupieżczością. Wyśmienity wykonawca rozkazów i dowódca nawet dużej jednostki, choć kiepski [[taktyka (wojskowość)|taktyk]]. Jego [[Anglia|angielski]] przeciwnik, [[Arthur Wellesley, 1. książę Wellington|książę Wellington]], powiedział o nim, że świetnie potrafi ustawić swoich żołnierzy w szyku i wyprowadzić na plac boju, ale potem już kompletnie nie wie, co z nimi dalej robić. Opinia to może przesadzona, gdyż Soult potrafił samodzielnie wygrywać bitwy, ale zdarzały mu się i takie porażki jak pod Albuherą (1811), gdzie po wzorowym wyprowadzeniu wojsk na pozycje i oskrzydleniu przeciwnika, następne rozkazy prowadziły do porażki. Skierowane do dowódcy [[ułan]]ów [[Legia Nadwiślańska|Legii Nadwiślańskiej]], pułkownika [[Jan Konopka|Konopki]], wezwanie marszałka: "Pułkowniku, ratuj honor Francji" spowodowało, że ''los infernos picadores'' ([[język hiszpański|hiszp]]: piekielni [[lansjerzy]]) uratowali ten honor, rozbijając (co nikomu innemu się nie udało w czasie wojen napoleońskich) czworoboki angielskiej piechoty, ale armia musiała się wycofać.
Linia 26:
Zadbał natomiast o swoje interesy ekonomiczne. Uzyskał wyłączność na prowadzenie odwiertów i budowę warzelni [[sól warzona|soli]] w [[Ciechocinek|Ciechocinku]]. Talentu biznesowego Soultowi nie brakowało. Podobno żołnierze mówili o nim: ''Gdyby sławę można było zdobyć tak łatwo jak pieniądze, nasz marszałek byłby najsławniejszym człowiekiem świata''. Ten sarkazm był częściowo uzasadniony tym, że wódz potrafił dobrać się i do żołnierskich pieniędzy. Swoje hobby, polegające na budowie pomników gdzie się tylko dało, finansował nieraz z żołnierskiego żołdu, potrącając go pod pretekstem pragnienia weteranów by pozostawić po sobie ślad, upiększający miasta pobytu armii.
W 1807 r. marszałek Francji Nicolas Jean de Dieu Soult otrzymał za zasługi wojenne tytuł [[Książę|księcia]] [[Dalmacja|Dalmacji]]. Zaszczyt ten potraktował niemalże jako obelgę. Napoleon nagradzał swych współpracowników tytułami książęcymi. Najbardziej pożądanym dla wojskowego był tytuł związany z miejscem bitwy, którą wygrał lub się w niej wyróżnił. Stąd książęta [[Gdańsk]]a, [[Moskwa|Moskwy]], [[Bitwa pod Wagram|Wagram]] czy [[Rivoli]]. O takim honorze marzył Soult, tymczasem został tytularnym księciem jakiejś peryferyjnej prowincji cesarstwa. Sugerowało to według niego, że nie odznaczył się w boju, co uwłaczało jego godności. Tymczasem wszyscy wiedzieli, że najgorętszym pragnieniem marszałka było zostanie księciem Austerlitz. Uważał, że zasłużył sobie na takie wyróżnienie. Niestety, Napoleon nie chciał się dzielić sławą jednego ze swych najbłyskotliwszych zwycięstw. Okazało się, że ta niby drobna sprawa wywołała jeszcze spore zamieszanie. Otóż Austriacy anulowali Soultowi tytuł księcia Dalmacji w 1826 roku nie chcąc, aby cudzoziemcy tytułowani byli nazwami prowincji ich państwa. We Francji wywołało to ogromne wzburzenie. Protestował nawet [[Victor Hugo|Wiktor Hugo]]. W Austrii przypomniano sobie o dawnym marzeniu Soulta i cesarz [[Franciszek II Habsburg|Franciszek I]] zaproponował mu tytuł książę Soult-Austerlitz. Soult z pogardą odmówił.
Pod koniec 1808 r. książę Dalmacji objął naczelne dowództwo wojsk w [[Hiszpania|Hiszpanii]]. Tam przez kilka lat toczył ciężkie boje z partyzantami i z [[Anglia|angielską]] armią generała [[Arthur Wellesley, 1. książę Wellington|Artura Wellesleya]], późniejszego księcia Wellington. Nie zapisał się tak dobrze w pamięci Hiszpanów jak marszałek [[Louis Gabriel Suchet|Suchet]]. Nie stronił od grabieży i prześladowań. Zamiłowany kolekcjoner sztuki swoje zbiory uzupełniał w niekonwencjonalny sposób. Opowiadał nieraz, nawet pod koniec życia, że dzieło [[Bartolomé Esteban Murillo|Murilla]] ''Wniebowzięcie Panny Marii'' kosztowało go życie dwóch hiszpańskich [[Zakon mniszy|mnichów]], których ułaskawił w zamian za obraz. Działania wojenne toczyły się ze zmiennym szczęściem. Nie mogąc liczyć na pomoc, po przegranych Napoleona w [[Rosja|Rosji]] i w [[Bitwa pod Lipskiem|bitwie pod Lipskiem]], ostatecznie musiał się wycofać. W kwietniu 1814 roku doznał decydującej porażki pod [[Tuluza|Tuluzą]].
Linia 53:
{{Kontrola autorytatywna}}
{{DEFAULTSORT:Soult Nicolas Jean de Dieu}}
[[Kategoria:Książęta I Cesarstwa Francuskiego]]
[[Kategoria:Marszałkowie Francji]]
| |||