Wolna Wszechnica Polska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
kat.
Linia 26:
}}
[[Plik:Wolna wszechnica tablica.jpg|thumb|242px|Tablica pamiątkowa na gmachu szkoły przy ul. Banacha 2 w Warszawie]]
'''Wolna Wszechnica Polska''' – prywatna szkoła wyższa utworzona w [[1918]] roku w [[Warszawa|Warszawie]]. Placówka powstała z działającego w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] na terytorium [[Królestwo Polskie (1916-19181917–1918)|Królestwa Polskiego]] [[Uniwersytet Latający|Towarzystwa Kursów Naukowych]]<ref name="ziel">{{cytuj pismo|autor=Jarosław Zieliński|tytuł=Wolna Wszechnica Polska|czasopismo=Ochotnik|wydawca=Ośrodek Kultury Ochoty|wydanie=4|wolumin=13|strony=5|issn= 1734-5510|język=pl|data=kwiecień 2006| url=http://www.oko.com.pl/uploads/ochotnik/51/2009112320324174cdfe.pdf}}</ref>. Szkoła formalnie prowadziła działalność naukowo-dydaktyczną w latach [[1918]]-[[1952]].
 
Od 1928 roku uczelnia posiadała oddział zamiejscowy w [[Łódź|Łodzi]], z którego po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] powstał [[Uniwersytet Łódzki]]. Od [[1929]] roku została ustawą sejmową zaliczona do uczelni wyższych. Nadawane przez Wolną Wszechnicę Polską dyplomy ukończenia studiów i tytuły naukowe były równoważne z uniwersyteckimi.
Linia 38:
Uczelnia specjalizowała się głównie w [[nauki społeczne|naukach społecznych]]. Była również znana jako jednostka dokształcająca organizatorów życia kulturalnego, oświatowego i gospodarczego kraju, w szczególności nauczycieli. Spośród uczelni polskich wyróżniała się dużym odsetkiem studentek (prawie 75% w roku akademickim 1919/20, ze spadkiem do 40% w roku 1928). Około ⅓ stanowili [[judaizm|Żydzi]]<ref name="ziel" />.
 
Wszechnica zatrudniała wielu wybitnych uczonych. Do jej kadry należeli m.in. [[Włodzimierz Antoniewicz]], [[Józef Chałasiński]], [[Witold Doroszewski]], [[Ludwik Hirszfeld]], [[Józefa Joteyko]], [[Ludwik Krzywicki]], [[Helena Radlińska]], [[Bogdan Suchodolski]], [[Ludwik Wertenstein]], [[Edward Szturm de Sztrem]], [[Teodor Vieweger]], [[Marian Grotowski (fizyk)|Marian Grotowski]], [[Janusz Korczak]], [[Stefan Rudniański]], [[Leon Hufnagel]], [[Kazimierz Chodynicki]], Maria Skalińska. [[Adam Zieleńczyk]].
 
W latach 1919-1939 placówka zatrudniała 70-80 naukowców z tytułem [[profesor]]a, 30-40 [[docent]]ów, 35-40 asystentów i 5-8 lektorów. W roku akademickim 1938/39 kształciło się we Wszechnicy około 3000 studentów.
Linia 44:
Początkowo szkoła mieściła się w budynku Towarzystwa Kursów Naukowych przy [[Ulica Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Warszawie|ul. Śniadeckich]] 8, od roku 1929 przeniosła się do nowo wybudowanego gmachu przy [[Ulica Opaczewska w Warszawie|ul. Opaczewskiej]] 2a<ref name="ziel" />. Obecnie budynek ten jest zajmowany przez [[Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej]] (m.in. Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej) i [[Uniwersytet Warszawski]] (m.in. [[Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego|Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki]]).
 
Uczelnia prowadziła tajne nauczanie w czasie okupacji niemieckiej, jednak po wojnie jej działalność nie została wznowiona. W [[1945]] roku z oddziału łódzkiego powstał [[Uniwersytet Łódzki]]. Formalnie Wszechnica została rozwiązana w 1952<ref name="Garlicki">{{Cytuj książkę | nazwisko = Garlicki et al. | imię = Andrzej | tytuł = Encyklopedia historii Drugiej Rzeczypospolitej: 1918-1939 | data = 1999 | wydawca = Bellona | miejsce = Warszawa | isbn = 83-214-1101-0 | strony =}}</ref>. Jako kontynuator tradycji Wszechnicy występuje [[Uniwersytet Latający|Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej]].
 
== Rektorzy ==