Etruskowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Pochodzenie: drobne redakcyjne
→‎Pochodzenie: drobne techniczne
Linia 6:
Etnogeneza i pochodzenie Etrusków są sporne, choć wiadomo, że nie byli [[Indoeuropejczycy|Indoeuropejczykami]]. Ich pochodzenie było przedmiotem dyskusji już w starożytności.
 
Według greckiego historyka [[Herodot]]a (1,94) Etruskowie (''Tyrrhenoi'') przybyli do Italii morzem z [[Lidia (kraina)|Lidii]] w [[Anatolia|Azji Mniejszej]] (teoria zwana obecnie allochtoniczną). Ponieważ w paru punktach [[Morze Egejskie|Morza Egejskiego]] spotykamy nazwę Tyrrhenów, jest bardzo prawdopodobne, że Etruskowie byli spokrewnieni z przedgrecką ludnością nazamieszkałą nad MorzuMorzem Egejskim. W [[Egipt|Egipcie]] w [[XIII wiek p.n.e.|XIII]] i [[XII wiek p.n.e.|XII wieku p.n.e.]], za panowania [[Ramzes II|Ramzesa II]], znano lud ''Tursza'', morskich [[korsarz]]y określanych mianem ''Tursza'', których współcześnie identyfikuje się z Etruskami. Prawdopodobnie około [[X wiek p.n.e.|1000 roku p.n.e.]] Etruskowie osiedlili się w Italii. Pierwotne ich siedziby byłyznajdowały się w południowej części Etrurii nad brzegiem morza. Przybysze pomieszali się w Etrurii z ludnością tam zamieszkałą, w znacznej mierze italską, i utworzyli nowy naród, któryktórego wpływy osiągnąłmiały wielkie znaczenie dla całego półwyspu italskiego. Na pochodzenie Etrusków z Azji Mniejszej lub innej części Bliskiego Wschodu wskazują badania genetyczne: analizy [[mitochondrialny DNA|mitochondrialnego DNA]] występującego u toskańskiego bydła, sugerujące jego pokrewieństwo z bliskowschodnimi odmianami krów<ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez?tmpl=NoSidebarfile&db=PubMed&cmd=Retrieve&list_uids=17301019&dopt=AbstractPlus The mystery of Etruscan origins: novel clues from Bos taurus mitochondrial DNA.] Proc Biol Sci. 2007 May 7;274(1614):1175-9 </ref>, a także badania porównawcze przeprowadzone przez zespół włoskich genetyków pod kierunkiem Alberta Piazzy z [[Uniwersytet Turyński|Uniwersytetu Turyńskiego]], które wykazały największe podobieństwo próbek pobranych od mężczyzn z toskańskich miejscowości [[Murlo]], [[Volterra]] i [[Casentino]] z próbkami pochodzącymi z dzisiejszej Turcji, a konkretnie lidyjskiej [[Izmir|Smyrny]] oraz greckiego [[Limnos|Lemnos]]<ref>Wojciech Pastuszka, Eurek Alert, ''[http://wyborcza.pl/1,76842,4237310.html Skąd przybyli Etruskowie]'', "Gazeta Wyborcza" 2007-06-20.</ref>.
 
Jako dowód pochodzenia Etrusków z Azji Mniejszej wskazywano podobieństwo form językowych - zakończenie liczby mnogiej na ''r'' (''clear'' 'synowie') i dopełniacz z końcówką ''s'' (''larthial clan'' 'syn Lartii') - do [[Języki kaukaskie|języków kaukaskich]]. <ref>[[Kazimierz Feliks Kumaniecki|Kazimierz Kumaniecki]] ''Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu'' Warszawa 1964 s.308</ref>