Oleszno (województwo świętokrzyskie): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Podział administracyjny Polski 1975-1998 – zmieniono link(i) do Podział administracyjny Polski 1975–1998
Linia 3:
{{Wieś infobox
|nazwa = Oleszno
|herb wsi =
|flaga wsi =
|herb artykuł =
|dopełniacz wsi = Oleszna
|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|województwo = [[Województwo świętokrzyskie|świętokrzyskie]]
|powiat = [[Powiat włoszczowski|włoszczowski]]
|gmina = [[Krasocin (gmina)|Krasocin]]
|sołectwo =
|wysokość =
|liczba ludności = 1117
|rok = 2006
Linia 20:
|tablice rejestracyjne = TLW
|SIMC = 0246014
|mapa wsi =
|kod mapy =
|stopniN = 50 |minutN = 56 |sekundN = 33
|stopniE = 20 |minutE = 02 |sekundE = 44
|commons =
|wikisłownik =
|www =
}}
'''Oleszno''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo świętokrzyskie|województwie świętokrzyskim]], w [[powiat włoszczowski|powiecie włoszczowskim]], w [[Krasocin (gmina)|gminie Krasocin]]<ref name="teryt">{{cytuj stronę |url = http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=Oleszno&level=miejsc&wojewodztwo=2219&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true |autor = Główny Urząd Statystyczny |tytuł = Rejestr TERYT |data dostępu = 2013-02-20}}</ref>.
Linia 46:
Nazwa miejscowości jest ściśle związana z charakterystycznymi, naturalnymi właściwościami terenu, na którym Oleszno powstało. Nazwa ta, według Marii Kamińskiej, badacza nazw miejscowych Sandomierszczyzny (Oleszno leżało w woj. sandomierskim, powiecie chęcińskim), pochodzi od słowa ''„olcha”'' lub ''„olszyna”''. Na tym obszarze było duże skupienie olchy, która rośnie na terenach bagnistych. Zresztą do dzisiaj olcha (olsza) czarna to jeden z gatunków drzew pospolicie tu występujących, będący niegdyś podstawowym źródłem drewna opałowego, a obecnie coraz chętniej stosowanym w przemyśle meblarskim. Prawdopodobnie osada została nazwana ''„Olszą”'' lub ''„Olszyną”'', a dopiero później – „Olesznem”. Takie pochodzenie nazwy sugerowałby również, możliwy do wyodrębnienia w jej nazwie, przyrostek „-no”, typowy środek nazwotwórczy.
 
Wyjaśnienie powyższe jest dość przekonywująceprzekonujące, lecz nasuwa się w tym miejscu pytanie, czy nie zamieszkiwali tutaj jacyś Olszowie, Oleszyńscy, Olszowscy, których nazwisko mogło dać nazwę osadzie? Być może najpierw od słowa „olsza” powstało nazwisko, a dopiero później nazwa miejscowości.
 
W każdym razie nazwa ta ma uzasadnienie w warunkach naturalnych, jakie istniały na tym terenie – dobre zalesienie prawdopodobnie zdecydowało o powstaniu osady, dla której mieszkańców las stanowił główne źródło utrzymania. Potwierdzeniem tego mogą być inne osady o takiej samej lub podobnej nazwie położone na gęsto zalesionych terenach, np.:
Linia 57:
== Historia ==
=== Oleszno w średniowieczu ===
 
==== Najstarsze wzmianki źródłowe o Olesznie ====
W materiałach źródłowych Oleszno występuje po raz pierwszy w 1396 r. ([[Chotów (województwo świętokrzyskie)|Chotów]] już w 1386 r.) Pojawia się ono w dokumencie sprzedaży przez [[Spytko II z Melsztyna|Spytka z Melsztyna]], wojewody i starosty krakowskiego, wsi [[Paśmiechy]] Iwanowi z Jedlczy, a świadkiem tej transakcji był niejaki Jaśko z Oleszna (''Ieschco de Oleschno''). Był to [[szlachta|szlachcic]], znane też jest imię jego żony, Dobrochny (''Dobrochna uxor Ieschconis de Oleschno''). W dokumentach z tego okresu występuje nazwisko jeszcze jednego mieszkańca, właściciela Oleszna – Dziwisza (''Dziwissiusz haeres de Oleschno''). Jego żoną była Dorota z [[Bożydar (województwo świętokrzyskie)|Bożydaru]].
Linia 137 ⟶ 138:
W 1732 r. pożar znacznie zniszczył oleszyńską świątynię, która jednak szybko została odbudowana.
 
Jan Podoski, spadkobierca Mikołaja i Teresy, ożenił się z Konstancją ze znanego rodu [[Tarłowie herbu Topór|Tarłów]]. Ich dobra odziedziczyła córka Eufrazyna i wniosła je w wianie Antoniemu Niemojewskiemu w 1721 roku. Oleszno należało od tego czasu do rodziny Niemojewskich, którzy byli już ostatnimi właścicielami tej wsi.
 
Po śmierci Antoniego w 1740 roku właścicielem Oleszna stał się jego spadkobierca, zmarły w 1793 roku, Feliks Wierusz Niemojewski, cześnik ziemi wieluńskiej, który przekazał swe dobra synowi Józefowi Wierusz Niemojewskiemu.