Śmigus-dyngus: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
powt. |
|||
Linia 14:
Powszechnie uważa się że słowo dyngus wywodzone jest od [[język niemiecki|niemieckiego]] słowa ''dingen'', co oznacza "wykupywać się" (inne znane określenia: dyng, szmigus, wykup lub datek)<ref> Hanna Szymanderska, ''Polska Wielkanoc'', Wyd. GLOBAL, Warszawa 1991, s.52 i dalsze</ref>. Z dyngusem wiązał się zwyczaj składania darów kolędnikom dyngusowym, które potem mogły być przez nich m.in. smakowane. Istnieje również teoria według której słowo "śmigus" jest wyewoulowaną formą słowa Schmackostern (smakować, smagać). Dzisiaj w wielu regionach Polski oraz wschodnich Czech, Poniedziałek Wielkanocny często może być jeszcze określany w różnych wariantach słowa śmigusem, bądź dyngusem, a tradycyjne odwiedzanie domostw jako chodzenie określane jest jako chodzenie po smiguście (''śmigusowanie'') lub dyngusie (''dyngusowanie''/''dyngowanie''). W poszczególnych regionach dary składane przez domowników mogą być nazywane już nie tylko dyngusem, ale również śmigusem<ref name="nase-rec">http://nase-rec.ujc.cas.cz/archiv.php?art=6187</ref><ref name="nase-rec-2">http://nase-rec.ujc.cas.cz/archiv.php?art=2151</ref>.
Pochodzenie nazwy od strony niemieckojęzycznej nie jest do końca prawdopodobne. Według innej teorii słowo śmigus związane jest tylko i wyłącznie z polskim rzadko używanym słowem "śmigać" - oznaczającym smaganie<ref name="nase-rec" /><ref name="nase-rec-2" />. Na kaszubach (gdzie oblewanie się wodą nie jest praktykowane) Poniedziałek Wielkanocny jest nazywany dëgòsem<ref>[[:csb:Jastrë]]</ref>, a chłostanie dziewcząt jest
[[Zygmunt Gloger]] dostrzegł również podobieństwo do niemieckiego słowa dünguuss (kałamarz, chlust wody)<ref name="wikisource">[http://pl.wikisource.org/wiki/Encyklopedia_staropolska/Dyngus,_%C5%9Bmigus [[Zygmunt Gloger]], "Encyklopedia staropolska", T. 3, Warszawa 1900-1903]</ref>.
|