Tonsura: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
-or, redakcyjne
Popups: Przywrócenie wersji autora EmausBot z dnia 2015-02-23 05:39:03
Linia 1:
[[Plik:Fra Angelico 052.jpg|thumbthumbnail|right|200px|Tonsura, obraz autorstwa''mal. [[Fra Angelico]]'']]
{{wikisłownik|tonsura}}
'''Tonsura''' ([[łacina|łac.]] ''strzyżenie'') – wygolony fragment głowy, będący w [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]] znakiem przynależności do [[duchowieństwo|duchowieństwa]].
'''Tonsura''' ([[łacina|łac.]] ''strzyżenie'') – wygolony krążek obejmujący [[ciemię]] (w [[zakon]]ach, jak np. [[dominikanie]], [[I Zakon franciszkański|franciszkanie]], [[karmelici]] lub całą głowę, jak np. [[kameduli]]); włosy okalające wygolone miejsce miały przypominać [[korona cierniowa|koronę cierniową]]<ref>[http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=3988066 Encyklopedia PWN]</ref>.
 
Tonsura była w [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]] znakiem przynależności do [[duchowieństwo|duchowieństwa]]; ustanowiona w roku 633 w [[Toledo (Hiszpania)|Toledo]]<ref name="onet">{{Cytuj stronę | url = [http://portalwiedzy.onet.pl/51174,,,,tonsura,haslo.html |Portal tytuł = Tonsura | opublikowany =wiedzy Onet Wiem | język = pl | data dostępu = 2015-03-28}}]</ref>. Przyczyną wprowadzenia tonsury były zwyczaje panujące w królestwach utworzonych przez [[Germanie|Germanów]] na gruzach cesarstwa rzymskiego – w państwach [[Merowingowie|Merowingów]] czy [[Frankowie|Franków]] sposób układania włosów stanowił oznakę określonej pozycji społecznej danej osoby (np. mężczyźni należący do rodów królewskich nosili długie rozpuszczone włosy, ich poddani krótkie, a niewolnicy mieli całą głowę ogoloną)<ref>{{cytuj książkę|imię=Jan |nazwisko=Baszkiewicz|tytuł=, ''Historia Francji|wydawca='', Ossolineum|data= 1978|strony=, s.20}}.</ref>.
== Charakterystyka ==
Tonsura obejmowała [[ciemię]] m.in. w następujących [[zakon]]ach:
* [[dominikanie]],
* [[I Zakon franciszkański|franciszkanie]],
* [[karmelici]]
Tonsura obejmowała całą głowę m.in u [[kameduli|kamedułów]].
 
Ciekawostką dotycząca tonsury jest fakt, że w późnym średniowieczu przestępcy często wygalali ją sobie na głowie, by w ten sposób zasugerować swoją rzekomą przynależność do stanu duchownego, ratowała ona bowiem często przed surowym sądem i torturami [[Châtelet (zamek w Paryżu)|Châtelet]], oddając podsądnego pod łagodniejszy w swych wyrokach, kościelny wymiar sprawiedliwości.
Włosy okalające wygolone miejsce miały przypominać [[korona cierniowa|koronę cierniową]]<ref name="pwn">{{Cytuj stronę | url = http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3988066 | tytuł = tonsura | opublikowany = Encyklopedia PWN | język = pl | data dostępu = 2015-03-28}}</ref>.
 
Tonsura została zniesionaZniesiona w [[1972]] przez [[papież]]a [[Paweł VI|Pawła VI]]<ref name="Kopaliński">{{Cytuj stronę | url = [http://www.slownik-online.pl/kopalinski/A6ACD04831D334FE412565AF00661C16.php | tytuł = Tonsura | nazwisko =W. Kopaliński | imię = Władysław | praca = "Słownik Wyrazów Obcych | język = pl | data dostępu = 2015-03-28}}"]</ref> (po reformach [[Sobór watykański II|Soboru Watykańskiego II]]), została zachowana w niektórych zgromadzeniach kultywujących [[Nadzwyczajna forma rytu rzymskiego|liturgię klasyczną]]<ref>{{cytuj książkę|url=[http://www.opoka.org.pl/slownik/ltk/tonsura.html |imię1=Gerald |nazwisko1=O'Collins SJ|imię2=, Edward G. |nazwisko2=Farrugia SJ|tytuł=Leksykon ''LEKSYKON pojęć teologicznych i kościelnych|wydawca='' Wydawnictwo WAM|miejsce=, Kraków|data= 2002}}]</ref>. Jednak z czasów tonsury do dnia dzisiejszego zachował się zwyczaj noszenia [[piuska|piuski]], małej okrągłej czapeczki, której celem było okrywanie ogolonej głowy.
== Historia ==
Tonsura była ustanowiona w roku 633 w [[Toledo (Hiszpania)|Toledo]]<ref name="onet">{{Cytuj stronę | url = http://portalwiedzy.onet.pl/51174,,,,tonsura,haslo.html | tytuł = Tonsura | opublikowany = Onet Wiem | język = pl | data dostępu = 2015-03-28}}</ref>. Przyczyną wprowadzenia tonsury były zwyczaje panujące w królestwach utworzonych przez [[Germanie|Germanów]] na gruzach cesarstwa rzymskiego – w państwach [[Merowingowie|Merowingów]] czy [[Frankowie|Franków]] sposób układania włosów stanowił oznakę określonej pozycji społecznej danej osoby (np. mężczyźni należący do rodów królewskich nosili długie rozpuszczone włosy, ich poddani krótkie, a niewolnicy mieli całą głowę ogoloną)<ref>{{cytuj książkę|imię=Jan |nazwisko=Baszkiewicz|tytuł=Historia Francji|wydawca=Ossolineum|data=1978|strony=20}}</ref>.
 
{{Przypisy|2}}
Tonsura została zniesiona w 1972 przez [[papież]]a [[Paweł VI|Pawła VI]]<ref name="Kopaliński">{{Cytuj stronę | url = http://www.slownik-online.pl/kopalinski/A6ACD04831D334FE412565AF00661C16.php | tytuł = Tonsura | nazwisko = Kopaliński | imię = Władysław | praca = Słownik Wyrazów Obcych | język = pl | data dostępu = 2015-03-28}}</ref> (po reformach [[Sobór watykański II|Soboru Watykańskiego II]]), została zachowana w niektórych zgromadzeniach kultywujących [[Nadzwyczajna forma rytu rzymskiego|liturgię klasyczną]]<ref>{{cytuj książkę|url=http://www.opoka.org.pl/slownik/ltk/tonsura.html |imię1=Gerald |nazwisko1=O'Collins SJ|imię2=Edward G. |nazwisko2=Farrugia SJ|tytuł=Leksykon pojęć teologicznych i kościelnych|wydawca= Wydawnictwo WAM|miejsce=Kraków|data= 2002}}</ref>.
{{commonscat|Tonsure}}
{{wikisłownik|tonsura}}
{{Przypisy|2}}
 
[[Kategoria:Fryzury]]