|
'''Epoka edwardiańska''' – okres w historii [[Wielka Brytania|Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii]] za panowania króla [[Edward VII|Edwarda VII]]. Epoka nazwana jest od imienia tego władcy. Trwała przez 9 lat, od 1901 do 1910.
Epoka rozpoczęła się od śmierciŚmierć królowej [[Wiktoria Hanowerska|Wiktorii]] w styczniu 1901, która zapoczątkowała panowanie jej syn Edwarda. Byłbyła początekpoczątkiem nowej epoki i końcakońcem [[epoka wiktoriańska|epoki wiktoriańskiej]], najdłuższej w historii Wielkiej Brytanii. Edward był głównym przedstawicielem elity będącej pod wpływem sztuki i mody Europy kontynentalnej. Jednym z powodów tego wpływu na króla mogła być jego skłonność do podróżowania. Okres cechował się znaczącymi zmianami w polityce, takich jak interesuinteres społeczeństwa, zwłaszcza kobiet i pospólstwa.
Epoka edwardiańska często przedłużonabywa doprzedłużana od roku 1910, roku śmierci Edwarda, do zatonięcia [[RMS Titanic|Titanica]] w 1912 roku i, do wybuchu [[I wojna światowa|pierwszej wojny światowej]] w 1914 roku, a nawet do 1918 roku[1].
== Społeczeństwo ==
Pod względem społecznym był to czas, bardzo jasno podzielonych klas społecznych. Jednak zmiany gospodarcze i społeczne, stworzyły środowisko, w którym ruch społeczny następujenastępował w bardziej znaczącym stopniu, niż w poprzednim okresie. TakieZmiany zmianybyły spowodowane były rosnącym zainteresowaniem socjalizmem, dbałością o niekorzystną sytuację ubogich i, statusu kobiet i ich praw wyborczych, a także wzrostem możliwości ekonomicznych podanychspowodowanych przez industrializację. Zmiany te zostały przyspieszone po zakończeniu pierwszej wojny światowej.
Członkowie niższych klas społecznych byli, podobnie jak w poprzednim okresie, oddzieleni od arystokracji i zamożnej klasy społecznej, a ich standard życia był znacznie oddalony od luksusu bogatych[2].
== Moda i sztuka ==
Członkowie klasy wyższej byli zainteresowani wypoczynkiem i sportem. Epoka edwardiańska jest również znanyznana jako [[belle époque]]. Pomimo krótkiego czasu trwania tego okresu charakteryzujecharakteryzowała się własnym, niepowtarzalnym stylem architektonicznym, modą i stylem życia[3]. Budynek Departament Wojny na [[Whitehall (Londyn)|Whitehall]] W dziedzinie literatury najbardziej znanychznani twórcy to: [[Herbert George Wells]], [[Arnold Bennett]], [[Joseph Conrad]], [[Edward Morgan Forster]], [[Kenneth Grahame]], [[Lucy Maud Montgomery]] i [[P.G. Wodehouse|Pelham Grenville Wodehouse]][4]. Z tego okresu pochodzi ogromna ilość powieści i opowiadań, które zostały opublikowane i cieszyły się popularnościąpoczytnością. ZacząłZaczęły być zauważalne różnice między literaturą intelektualną, a popularną. Rozpoczęło się masowe rozprzestrzenianie druku.
Dostępne nośniki muzyki granejodtwarzanej na gramofongramofonie były niskiej jakości. Popularne wtedy były publiczne występy muzyczne publiczne, zarówno amatorskie jak i zawodowe. Typowe nabyły tamte czasy byłylatem koncerty orkiestr wojskowych w parkach na lato.
Do czołowymczołowych dramaturgów brytyjskich tego okresu zaliczamyzaliczano: Georga Bernarda Shaw i [[Harley Granville Barker|Harleya Granville Barkera]] i zagranicznych autorów: [[Henrik Ibsen|Henrika Ibsena]] i [[Gerhart Hauptmann|Gerharta Hauptmanna]].
Czołowi architekciw tym czasie architekci to: [[Edwin Lutyens]], [[Charles Rennie Mackintosh]] i [[Giles Gilbert Scott]]. PrzykładyPrzykładami stylu edwardiańskiego możemogą być port w [[Liverpool]]u, budynek Departamentu Wojny na [[Whitehall]] i [[Flinders Street Station]] w [[Melbourne]][5].
== Nauka i technika ==
Pojawienie się nowego stulecia przyniósł ogromną ilość innowacji. Naukowcy kontynentalnej Europy, tacy jak [[Max Planck]], [[Albert Einstein]] i [[Sigmund Freud]] stworzyli w tym okresie swoje najlepsze prace. W tym okresie przyznano pierwszą w historii [[Nagroda Nobla|Nagrodę Nobla]][6]. [[Ernest Rutherford]] opublikował swoją książkę o promieniotwórczości. Był to czas, gdy [[bracia Wright]] wynaleźli samolot i zorganizowali pierwsze loty[7]. Samochody stały się popularnym źródłem transportu. [[Roald Amundsen]] zdobył [[biegun południowy]],.
{{Przypisy}}
| 