Nabicie na pal: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:JudeanImpalement Roaf185.jpg|thumb|250px|[[Asyria|Neoasyryjski]] [[relief]] przedstawiający palowanie [[Żydzi|Żydów]]]]

'''Nabicie na pal''' (zwane także ''nawlekaniem na pal'') – jedna z form wykonywania [[kara śmierci|kary śmierci]], praktykowana od [[starożytność|starożytności]] do [[XVIII wiek]]uwieku. W okresie [[starożytność|starożytnym]] stosowana była przez [[Hetyci|Hetytów]] w [[Anatolia|Anatolii]] i na {{fakt|[[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]]|data=2010-06}}, a od średniowiecza rozpowszechniła się na ziemiach najeżdżanych przez [[Imperium Osmańskie|Imperium osmańskie]], bądź podległych temu państwu -– głównie na [[Bałkany|Bałkanach]], ale też na południowo-wschodnich krańcach [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]] ([[Kozacy]]).

Narzędziem [[Kara (prawo)|kary]] był przygotowany wcześniej pal – zaostrzony z jednej strony drewniany [[słup]]. Nogi leżącego na ziemi skazańca [[kat]] wiązał sznurami lub powrozami do pary [[koń|koni]] lub [[wół|wołów]], a pal kładł między nogami skazanego. Gdy zwierzęta ruszały naprzód, ciągnęły za sobą skazańca. Pal wbijał się w odbyt lub [[krocze]] człowieka i pogrążał się dalej, ale nie dopuszczano do tego, by przebił go całkowicie. Następnie [[kat]] odwiązywał zwierzęta, a słup z nabitym człowiekiem stawiano pionowo. Pod wpływem [[siła ciężkości|ciężaru]] ciała pal pogrążał się coraz głębiej, przebijając powoli wnętrzności. Skazaniec konał przez długi czas, zależnie od wytrzymałości organizmu i stopnia uszkodzenia organów wewnętrznych; trwać to mogło nawet 3 dni. Krzywo wbity pal znacznie przedłużał cierpienia skazańca<ref>[[Jędrzej Kitowicz]], [[s:Opis obyczajów za panowania Augusta III/O Siczy i hajdamakach|''Opis obyczajów za panowania Augusta III'' - O Siczy i hajdamakach]]</ref>. Czasami, dla zaostrzenia kary, skazańca po nabiciu na pal smarowano łatwopalną substancją i podpalano.

Szczególne upodobanie do tego rodzaju egzekucji przypisywano [[hospodar]]owi [[wołoszczyznaWołoszczyzna|hospodarowi wołoskiemu]] [[Wład Palownik|Vladowi III Ţepeşowi]], którego przydomek oznacza właśnie ''palownik''. Inny jego przydomek, ''Dracula'' (''Drăculea''), wykorzystał [[Bram Stoker]] tworząc postać hrabiego [[Drakula|Drakuli]].

Na tę karę został skazany [[pułkownik]] i [[ataman]] Sucharuka<ref>[[Henryk Sienkiewicz]], ''[[s:Ogniem i mieczem/Tom II/Rozdział VI|Ogniem i mieczem]]'', tom I, rozdz. XXII (tom II, rozdz. VI według wyd. z 1901 roku)</ref>, [[Kozacy|kozacki]] poseł w powieści i filmie "[[Ogniem i mieczem (film)|''Ogniem i mieczem'']]" ([[Aleksander Wysocki]]), oraz Doniec<ref>[[Henryk Sienkiewicz]], ''[[s:Ogniem i mieczem/Tom IV/Rozdział VIII|Ogniem i mieczem]]'', tom II, rozdz. XXX (tom IV, rozdz. VIII według wyd. z 1901 roku)</ref>, [[pułkownik]] kozacki, brat [[Horpyna|Horpyny]]. Stało się to też z kozackim bandurzystą Tarasem Weresajem, bohaterem powieści [[Jacek Komuda|Jacka Komudy]] "„[[Bohun (powieść)|Bohun]]"”.

Jednym z najbardziej znanych [[Kinematografia polska|polskich filmów]], gdzie można obejrzeć wykonanie tej kary jest film "[[Pan Wołodyjowski|''Pan Wołodyjowski'']]" (i [[serial]] [[telewizja|telewizyjny]] "[[Przygody pana Michała|''Przygody pana Michała'']]"), których scenariusz oparty był na "„[[Trylogia|Trylogii]]"” [[Henryk Sienkiewicz|Henryka Sienkiewicza]]. Tej okrutnej karze poddany był [[Tatarzy|Tatar]] [[Azja Tuhajbejowicz|Azja Tuhaj-bejowicz]] za zdradę [[I Rzeczpospolita|Rzeczypospolitej]] w ''[[Pan Wołodyjowski|Panu Wołodyjowskim]]''<ref>[[Henryk Sienkiewicz]], ''[[s:Pan Wołodyjowski/Rozdział 49|Pan Wołodyjowski]]'', rozdz. 49</ref>. Sposób wykonania egzekucji w ''Panu Wołodyjowskim'' był inny niż opis [[Jędrzej Kitowicz|Jędrzeja Kitowicza]]; skazaniec nawlekany był na plecach, a nie na brzuchu (jak u Jędrzeja Kitowicza)<ref>''"Azja leżał '''na wznak''' i oddychał dobrze, albowiem ramiona miał wyciągnięte po obu stronach głowy, przez co rozszerzona pierś jego poruszała się swobodniej i nabierała więcej powietrza niż wówczas, kiedy leżał przykrępowany do grzbietu bachmata. Rękoma nie mógł jednak poruszyć, bo były przywiązane nad głową do dębczaka idącego wzdłuż jego pleców i okręcone umaczaną w smole słomą. Tuhaj-bejowicz domyślił się zaraz, dlaczego to uczyniono, lecz w tej chwili spostrzegł i inne przygotowania, które zwiastowały, że męka jego będzie długą i okropną. Oto od połowy ciała aż do stóp był rozebrany i uniósłszy nieco głowy, ujrzał między swymi nagimi kolanami świeżo obrobione siekierą ostrze pala."'', [za:] [[Henryk Sienkiewicz]], ''[[s:Pan Wołodyjowski/Rozdział 49|Pan Wołodyjowski]]'', rozdz. 49</ref> niż opis [[Jędrzej Kitowicz|Jędrzeja Kitowicza]]; skazaniec nawlekany był na plecach, a nie na brzuchu (jak u Jędrzeja Kitowicza).