Rzeź humańska: Różnice pomiędzy wersjami

 

Gdy powstanie zaczęło być groźne także dla [[Imperium Rosyjskie]]go, rosyjskie oddziały przystąpiły do tłumienia go, w czym pomagały im [[Armia koronna|wojska koronne]]. W nocy z 6 na 7 lipca przywódcy koliszczyzny zostali pojmani podstępem przez przybyłych do obozu [[Kozacy dońscy|Kozaków dońskich]] będących na służbie rosyjskiej, podczas pozornej fraternizacji<ref>Dowódca rosyjski Kołogrywow zadeklarował współpracę w walce antyszlacheckiej i w tym celu zażądał dostarczenia [[Kajdanki|kajdan]] do wspólnego obozu, co Kozacy Gonty uczynili. Następnie po libacji z Gontą aresztował go, a biesiadujący jego żołnierze uczynili to samo z resztą oddziału Gonty. Por. [[Franciszek Rawita-Gawroński]] ''Historya ruchów hajdamackich (w. XVIII)'', [[Brody (obwód lwowski)|Brody]] 1913 t. II s. 219-220</ref>. Gontę i innych zamieszkujących Prawobrzeże (poddanych polskich) wydano Branickiemu; Gonta po torturach został stracony. Żeleźniaka i głównie Kozaków zaporoskich z Lewobrzeża (poddanych rosyjskich) Rosjanie pozostawili własnemu sądownictwu; Żeleźniak (po złagodzeniu kary) został zesłany na Syberię. Wojsko koronne i wojsko rosyjskie przystąpiły do kilkumiesięcznej pacyfikacji koliszczyzny<ref>"W ciągu lata Branicki i Stempkowski z jednej strony, Guriew i Kołogrywow z drugiej uśmierzyli hajdamaków, płacąc srogością za srogość, przy czym jednak najlepiej wtajemniczonych Zaporożców nie oddano władzom polskim do zbadania i ukarania." [[Władysław Konopczyński]] ''Konfederacja barska'' wyd. I powojenne, Warszawa 1991, wyd. Volumen, ISBN 83-85218-07-6 , t. I, s. 71.</ref><ref>"z Ukrainy odgłosy represji: ''jednym ręce, nogi ucinają, (drugim) oczy wypiekają, trzecich wieszają i różnymi sposobami gubią''" [[Władysław Konopczyński]] ''Konfederacja barska'' wyd. I powojenne, Warszawa 1991, wyd. ''[[Oficyna Wydawnicza Volumen|Volumen]]'', ISBN 83-85218-07-6 ,t. I, s. 71. przypis 20</ref>.

 

== Szacunki liczby ofiar ==

W 2001 Władysław Serczyk określił liczbę ofiar na "kilka tysięcy"<ref>"rzeź, w której zginęło kilka tysięcy szlachty, Żydów i księży unickich" , [[Władysław Serczyk]], ''Historia Ukrainy'', Wyd. III, Wrocław- Warszawa-Kraków 2001, Wyd. [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Ossolineum]] ISBN 83-04-04530-3 s. 152.</ref>. Rzeź humańska była ogromnym wstrząsem dla polskiej opinii przede wszystkim z powodu faktu dokonania jej przez chłopów oraz z powodu dokonanych w jej czasie okrucieństw, nie zaś z powodu liczby zabitych<ref>[[Władysław Serczyk]], ''Hajdamacy'', Wydawnictwo Literackie, Kraków 1972 s. 329</ref>.

 

 

Pod koniec 2009 roku w telewizji ukraińskiej podczas emisji popularnonaukowego serialu ''Historia ziem ukraińskich'', którego sponsorem był [[Lwiwśka pywowarnia|Browar Lwowski]] pojawiło się sformułowanie „Lach, Żyd i sobaka, wse wira odnaka”, którego używało ruskie chłopstwo i hajdamacy podczas wieszania na szubienicy Polaków i Żydów, przy których na wspólnej belce dla pohańbienia zwłok wieszano także psa. Skandal wywołał odcinek tego serialu poświęcony rzezi humańskiej, który zachęcał do poznania „chwalebnej przeszłości ojczyzny”. W odcinku tym ataman Żeleźniak po zdobyciu miasta, posilając się piwem "Lwowskie" powiesił na kościelnej wieży „Lacha, Żyda i psa – bo ich wiara jednakowa”. Oburzenie wyraziły polskie środowiska kresowe, a poseł PiS [[Stanisław Pięta]] nawoływał do bojkotu piw produkowanych przez [[Carlsberg (firma)|Grupy Carlsberg]] (do której należy Browar Lwowski) i domagał się szybkich i stanowczych przeprosin<ref>[http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/211497,posel-pieta-pietnuje-ukrainski-serial-i-piwo,id,t.html ''Poseł Pięta piętnuje ukraiński serial i piwo'']</ref>.