Marcjonizm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Wyznania antytrynitarne" za pomocą HotCat
m poprawa linków do przek., WP:SK, drobne techniczne
Linia 2:
'''Marcjonici''' (marcjonizm) – bliska [[gnostycyzm]]owi grupa religijna założona około [[145]] roku przez [[Marcjon|Marcjona z Synopy]]. Szczyt ich działalności przypadał na [[II wiek]] i [[III wiek]], choć kilka gmin przetrwało do [[VI wiek]]u. Ich pismami religijnymi były [[Ewangelia Marcjona]]: okrojona [[Ewangelia|Ewangelia Łukasza]], z której Marcjon usunął wszelkie elementy i perykopy mogące sugerować związek Jezusa z Bogiem Starego Testamentu (jak np. genealogię Jezusa od króla Dawida), oraz listy świętego Pawła. Była to pierwsza kompilacja pism [[chrześcijaństwo|chrześcijańskich]], pierwszy kanon. W wyniku sporów z Marcjonem Kościół zaczął formować swój własny kanon.
 
Marcjonici, podobnie jak inni [[gnoza|gnostycy]], uznawali [[Jahwe]] za [[Bóg|boga]] niebędącego bogiem kochającym, lecz surowym i "sprawiedliwym", i twierdzili, że jest on jedynie pomniejszym bogiem [[Demiurg]]iem. Uznawali [[judaizm]] za "religię tego świata" i nie uznawali związku chrześcijaństwa z nim. Twierdzili, iż [[Jezus Chrystus|Jezus]] był wysłannikiem Najwyższego Boga (Bóg Miłości, Bóg Światła), nie zaś żydowskim [[MesjaszPomazaniec|Mesjaszem]]em. Zaprzeczali również narodzeniu Jezusa z [[Maria|Marii]]. Miał on się pojawić po raz pierwszy jako nauczyciel w [[synagoga|synagodze]] w [[Kafarnaum]] w piętnastym roku rządów Tyberiusza. Większość twierdziła za Walentynem – co później często powtarzano – że został zesłany światu, przechodząc przez Maryję jakby przez kanał.
 
Ich doktryna opisywała więc dwóch Bogów, istniejących obok siebie i niezależnie od siebie. "Sprawiedliwy" Bóg Izraela i "dobry" Bóg Ewangelii byli istotami przeciwstawionymi sobie, aczkolwiek nie walczącymi ze sobą. Ofiara Jezusa miała być całkowicie prawnym "wykupem" ludzi ze świata Boga Sprawiedliwego – nie była więc ofiarą ani oczyszczeniem z grzechów. W zamian za życie swego Syna, Bóg Dobry przygarniał do siebie wierzących w tego Syna ludzi; ludzi, których nie stworzył i z którymi nie miał nic wspólnego poza tym, że ich zbawiał. W ten sposób wykup chrześcijan ze świata nosił znamiona całkiem altruistycznego czynu Boga Dobrego – który z cierpiącymi pod rządami Boga Sprawiedliwego ludźmi nie miał nic wspólnego, lecz bezinteresownie chciał dla nich szczęścia. Marcjonici nie uznawali [[Stary Testament|Starego Testamentu]] za pismo święte. Poglądy Marcjona skłoniły go do powściągliwości w uznaniu ksiąg kanonicznych. Choć dokładnie przestudiował Stary Testament, by znaleźć w nim argumenty świadczące na rzecz jego nauki, odrzucił go jako powstały z inspiracji niższego Boga – Demiurga. Jedyna Ewangelia, którą przyjął, była Ewangelia Łukasza, choć raziły go pierwsze rozdziały opowiadające o dzieciństwie Jezusa, który przecież zdaniem heretyckiego teologa okazał się po raz pierwszy w Kafarnaum.
 
== Bibliografia ==
Linia 12:
* [[Jan Wierusz-Kowalski]]: Wczesne chrześcijaństwo I–X wiek. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985. ISBN 83-03-00985-0, s. 46-47.
 
[[Kategoria:Marcjonizm| ]]