Order Świętego Sawy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków do ujedn. i przek., WP:SK, minus nieaktualne, mają system odznaczeniowy od 2009
poprawa linków do przek., WP:SK, drobne merytoryczne
Linia 23:
 
== Historia i insygnia ==
Order został ustanowiony [[22 stycznia]] roku [[1883]] przez króla Serbii [[Milan I Obrenowić|Milana I]] jednocześnie z [[Order Białego Orła (Serbia)|Orderem Białego Orła]] i poświęcony jest największemu [[Święty|świętemu]] [[Serbski Kościół Prawosławny|Serbskiego Kościoła Prawosławnego]], [[arcybiskup]]owi [[Święty Sawa|Sawie]]. Posiadał od początku pięć klas według znanego schematu [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]], od Wielkiego Krzyża do srebrnego Krzyża Kawalerskiego. Nadawany początkowo wyłącznie za zasługi cywilne, został [[22 listopada]] roku [[1914]] rozszerzony o klasę wojskową. Po obaleniu [[Dynastia Obrenowiciów|dynastii Obrenowiciów]] w roku [[1903]] order został odnowiony przez nowego monarchę [[Piotr I Karadziordziewić|Piotra I Karadziordziewicia]] i po roku [[1918]] przejęty przez nowo powstałe [[Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców]].
 
'''Insygnia''' orderu to oznaka i gwiazda I i II klasy. Oznaka to [[emalia|emaliowany]] na biało [[krzyż maltański]] z szerokimi niebieskimi [[bordiura]]mi. W środku na [[Awers i rewers|awersie]] oznaki znajduje się [[owal]]ny [[medalion (jubilerstwo)|medalion]] z portretem świętego w [[ornat|ornacie]] [[liturgia|liturgicznym]] i [[Mitra (nakrycie głowy)|mitrze]] arcybiskupiej na głowie, z [[pastorał]]em w dłoni. Między ramionami krzyża umieszczone są dwugłowe ukoronowanie orły serbskie, na piersi noszące [[krzyż serbski]]. [[Awers i rewers|Rewers]] oznaki miał w medalionie środkowym ukoronowany złoty [[monogram]] króla Milana I, który po roku [[1904]] wymieniono na datę ustanowienia orderu, 1883. Zawieszką orderu była złota korona królewska. Zależnie od lat nadawania i producenta oznak występują trzy modele medalionu awersu: 1883-1904 św. Sawa w czerwonym ornacie i niebieskim [[paliusz]]u, z pastorałem w lewej dłoni, w złotej [[Mitra (nakrycie głowy)|mitrze]], z czerwoną [[aureola|aureolą]] (ten model najstaranniej wykonany); 1904-1921 święty w czerwonym ornacie itd., z niebieską mitrą i aureolą; po [[1921]] święty w błękitnym ornacie i białym paliuszu, z pastorałem w prawej dłoni, z żółtą aureolą. Mimo dodania klasy wojskowej w roku 1914 nie istniały dekoracje z mieczami, nie istniałaistniał też [[kollanałańcuch orderowy]] (łańcuch).
 
Gwiazda I i II klasy jest srebrna, ośmiopromienna, noszona na ''prawej'' piersi, z cyzelowaną powierzchnią naśladującą [[brylant]]y i nosi na sobie awers oznaki bez korony. Order noszony był na białej wstędze z obustronnymi niebieskimi bordiurami, przy I klasie z prawego ramienia na lewy bok, przy IV i V klasie na lewej piersi na wstążce wiązanej w trójkąt na modłę [[austria]]cką.
Linia 31:
Obecnie (od ok. 1976) istnieje także inny, trójklasowy order św. Sawy, nadawany przez Serbski Kościół Prawosławny.
 
{{Kategoria główna|Odznaczeni Orderem św. Sawy|Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy}}
{{Kategoria główna|Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy}}
 
== Bibliografia ==