'''Saprotrofy, roztocza, mikrokonsumenci''' – (z [[język grecki|gr.]] ''saprós'' - zgniły) – [[cudzożywność|cudzożywne]] organizmy pobierające żywność[[Energia (fizyka)|energię]] z martwych szczątków organicznych, rozkładając je do związków prostych. Są reprezentowane przez liczne [[mikroorganizm|drobnoustroje]] ([[bakterie]], [[grzyby]]). Do niedawna uważano, że także niektóre [[Rośliny telomowe|rośliny lądowe]] (np. [[gnieźnik leśny]]) odżywiają się saprofitycznie, jednak mogą one pobierać substancje pochodzące z rozkładu szczątków jedynie dzięki [[mikoryza|mikoryzie]] (patrz [[Myko-heterotrofy|rośliny saprofityczne]]), a zatem dzięki ścisłej [[symbioza|symbiozie]] z odpowiednim gatunkiem [[grzyby|grzyba]]. To stawia je bliżej [[rośliny pasożytnicze|roślin pasożytniczych]] niż prawdziwych saprotrofów. Tradycyjnie jednak mimo to wciąż bywają określane jako '''saprofity''' lub '''rośliny saprofityczne'''<ref name="weiner"/>. Obecnie ten typ odżywiania określany jest jako [[myko-heterotrofy|myko-heterotrofia]] – w tym układzie [[Pasożytnictwo|pasożytniczym]] właściwym saprofitem jest grzyb, a nie roślina<ref>{{cytuj stronę| url =http://wilq.diinoweb.com/files/borkowska_prezentacja.pdf | tytuł = Charakterystyka różnych typów mikoryzy, zasiedlanie korzeni i rozwój symbiozy mikoryzowej| data dostępu = 5 lutego 2009| autor = Bożenna Borkowska| język = pl|strony=37}}</ref>.
Saprotrofy są często osmotroficzne, tj. wchłaniają rozłożoną dzięki [[trawienie zewnętrzne|trawieniu zewnętrznemu]] płynną materię. Jest to typowe dla grzybów. Saprotroficzne organizmy fagotroficzne, tj. odżywiające się martwą materią organiczną w postaci cząstek nazywane są [[saprofag]]ami, [[detrytusożerca|detrytusofagami]], [[nekrofag]]ami, [[koprofag]]ami, [[Padlinożercy|padlinożercami]] – w zależności od rodzaju zjadanej martwej materii. To cecha m.in. zwierząt.
