Belka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
to jest belka swobodnie podparta!!
ilustracja, źródła/przypisy, rozbudowa
Linia 1:
[[Plik:StGenisdesFontaines Facade 02.jpg|thumb]]
[[Plik:Bending.svg|thumb|Belka swobodnie podparta uginająca się pod obciążeniem rozłożonym]]
{{wikisłownik|belka}}
{{commonscat|Beam theory|Belka}}
'''Belka''' – w [[budownictwo|budownictwie]] poziomy lub ukośny [[element konstrukcyjny]] przyjmujący obciążenia z powierzchni poziomych i przenoszący je na podpory ([[ściana|ściany]], [[słup]]y, [[filar]]y, [[kolumna (architektura)|kolumny]]). Belka pracuje na [[moment gnący|zginanie]] i [[ścinanie]] (w belkach, zwłaszcza w elementach ukośnych występują także [[naprężenie|naprężenia]] [[rozciąganie|rozciągające]] lub [[ściskanie|ściskające]]). Może być wykonana z [[drewno (technika)|drewna]], [[stal]]i, [[beton]]u, [[żelbet]]u, czasem z kamienia. Belką nazywamy także element prętowy zakrzywiony w planie. Nie jest belką element przenoszący obciążenia tylko wzdłuż jej osi.
 
Linia 7 ⟶ 9:
Belka oznacza również, w potocznym znaczeniu, każdy podłużny drewniany element konstrukcyjny o znacznym przekroju - {{fakt|zgodnie z polskimi normami taki element musi mieć przekrój od 120 x 200 mm do 220 x 280 mm.|data=2010-02}}
 
== Podpory ==
[[podpora|Podporą]] belki nazywamy jej zamocowanie. W teorii belek Bernoulliego-Eulera występują następujące rodzaje podpór:
{|class="wikitable"
* podpora sztywna (utwierdzenie), dająca [[reakcja (statyka)|reakcje]] w kierunkach poprzecznym i równoległym do osi belki oraz [[Moment (fizyka)|moment]] podporowy;
! Nazwa
* podpora przesuwna (podpora przegubowo przesuwna), dająca reakcję tylko w jednym kierunku;
! Schemat
* podpora obrotowa (podpora przegubowo nieprzesuwna, przegub), dająca reakcje w dwóch kierunkach.
! [[reakcja (statyka)|Reakcje]]
! Odpowiednik na [[Metoda obciążeń wtórnych|belce wtórnej]]<ref name="wydymała">{{Cytuj książkę | nazwisko = Niezgodziński | imię = Michał E. | tytuł = Wytrzymałość materiałów | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 2002 | strony = 153 | isbn = 83-01-12484-9 | nazwisko2 = Niezgodziński | imię2 = Tadeusz}}</ref>
! Przykład użycia
|-
| utwierdzenie<br>''podpora sztywna, wspornik''
| [[Plik:Utwierdzenie.svg|165px]]
| pionowa, pozioma, [[Moment (fizyka)|moment]]
| [[Plik:Free end.svg|165px]]<br> ''swobodny koniec''
| [[Plik:View north from the south side of the bridge noting detail of the Metal Bent Pin connection number 4. - Augustine Bridge, Brandywine River,Augustine Cutoff, Wilmington, New HAER DEL,2-WILM,39-22.tif|165px]]
|-
*| podpora przesuwna (<br>''podpora przegubowo przesuwna), dająca reakcję tylko w jednym kierunku;''
| [[Plik:Carrello orizzontale sx.svg|165px]]
| pionowa
| [[Plik:Cerniera orizzontale sx.svg|165px]]<br> ''podpora przesuwna lub nieprzesuwna''
| [[Plik:Mehrrollenbrückenlager in Cottbus.jpg|165px]]
|-
*| podpora obrotowa (podpora nieprzesuwna<br>''przegubowo nieprzesuwna, przegub), dającapodpora reakcje w dwóch kierunkach.obrotowa''
| [[Plik:Cerniera orizzontale sx.svg|165px]]
| pionowa, pozioma
| [[Plik:Carrello orizzontale sx.svg|165px]]<br> ''podpora przesuwna lub nieprzesuwna''
| [[Plik:Lager_01_KMJ.jpg|165px]]
|-
| Łyżwa pionowa<br>
| [[Plik:Lyzwa_pionowa.svg|165px]]
| pozioma, [[Moment (fizyka)|moment]]
| ''brak''
| [[Plik:Flügelwegbrücke Rest.jpg|165px]]
|-
| Łyżwa pozioma<br>
| [[Plik:Lyzwa pozioma.svg|165px]]
| pionowa, [[Moment (fizyka)|moment]]
| ''brak''
| [[Plik:Veringenstadt Rathaus Balken 2.jpg|165px]]
|}<ref name="jeden">{{Cytuj stronę | url = http://statyka.blogspot.com/2012/02/podstawy-podpory.html | tytuł = Podstawy statyki budowli | autor = psb | język = pl | data dostępu = 2015-04-30 | archiwum = http://web.archive.org/web/20150430184627/http://statyka.blogspot.com/2012/02/podstawy-podpory.html | zarchiwizowano = 2015-04-30}}</ref><ref name="dwa">{{Cytuj stronę | url = http://www.statyka.com.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=29&Itemid=80 | tytuł = Podpory | język = pl | data dostępu = 2015-04-30 | archiwum = http://web.archive.org/web/20150430184721/http://www.statyka.com.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=29&Itemid=80 | zarchiwizowano = 2015-04-30}}</ref><ref name="trzy">{{Cytuj stronę | url = http://www.statyka.info/podpory/ | tytuł = Statyka belki ramy kratownice - Podpory | język = pl | data dostępu = 2015-04-30 | archiwum = http://web.archive.org/web/20150430184816/http://www.statyka.info/podpory/ | zarchiwizowano = 2015-04-30}}</ref><ref name="cztery">{{Cytuj stronę | url = http://jbkmb.pl/wyklady/w3_reakcje_belki_2008.pdf | tytuł = Mechanika ogólna Wykład nr 3 Wyznaczanie reakcji. Belki przegubowe. | język = pl | data dostępu = 2015-04-30 | archiwum = http://web.archive.org/web/20150430185011/http://jbkmb.pl/wyklady/w3_reakcje_belki_2008.pdf | zarchiwizowano = 2015-04-30}}</ref>
 
Podpory mogą być sztywne (wtedy przesunięcie lub obrót jest równe 0) lub [[podpora sprężysta|sprężyste]]. W przypadku podpory sprężystej mogą wystąpić przemieszczenia proporcjonalne do siły działającej na podporę. Model podpory sprężystej jest bliższy rzeczywistości, niemniej jednak utrudnia analizę. Ponieważ w większości przypadków różnica w wynikach nie ma praktycznego znaczenia, podpory najczęściej przyjmujemy jako sztywne.
 
== Połączenia ==
{|class="wikitable"
! Nazwa
! Schemat
! Przekazywane siły
! Odpowiednik na [[Metoda obciążeń wtórnych|belce wtórnej]]<ref name="wydymała"></ref>
! Przykład użycia
|-
| przegub
| [[Plik:Cerniera interna orizzontale.svg|165px]]
| tnąca, osiowa
| [[Plik:Carrello orizzontale passante.svg|165px]]
| [[Plik:Viaduc du Viaur vue to center bearing 03 08.jpg|165px]]
|-
| łyżwa
| [[Plik:Łyżwa połączenie.png|165px]]
| moment, osiowa lub tnąca
| ''brak''
| ''praktycznie nie stosowane''
|}
<ref name="jeden"></ref>
 
== Statyka i obliczenia ==
W [[statyka|statyce]], w zależności od sposobu podparcia, rozróżniamy belki:
* belki [[statyczna wyznaczalność|statycznie wyznaczalne]], czyli takie, w których liczba niewiadomych reakcji jest równa liczbie [[równania równowagi|równań równowagi]]:
Linia 29 ⟶ 89:
Obliczenia komputerowe prowadzi się za pomocą [[metoda elementów skończonych|metody elementów skończonych]].
 
==Zobacz też==
{{wikisłownik|belka}}
* [[Rama (mechanika)|Rama]]
* [[Kratownica]]
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Elementy budowlane]]