Znak krzyża: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
JTraczyk (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Paterm (dyskusja | edycje)
m Anulowanie wersji 42620225 autora JTraczyk (dyskusja) bez źródeł
Linia 1:
{{dopracować|źródła=2009-10}}'''Znak krzyża''' – [[rytuał]] stanowiący ważny element liturgii w [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]] i [[cerkiew prawosławna|prawosławnym]], pojawia się także w [[Katolickie Kościoły wschodnie|katolickich kościołach wschodnich]] oraz [[anglikanizm]]ie. Znak ten, rozpoczynający i kończący [[modlitwa|modlitwę]] oraz [[liturgia|liturgię]], stanowi wyznanie, że wierni tych religii oczekują [[zbawienie|zbawienia]] tylko od [[krzyż]]a [[Jezus Chrystus|Chrystusowego]].
 
Znakowi często towarzyszy ''wypowiedzenie'' jakichś słów, na przykład ''„W imię [[Bóg Ojciec|Ojca]], i [[Syn Boży|Syna]], i [[Duch Święty|Ducha Świętego]]. ([[Amen]])”,'' ale słowa te nie są związane bezpośrednio z samym znakiem krzyża, w różnych okolicznościach wypowiada się różne słowa czyniąc ten znak.
 
== Znak krzyża w tradycji zachodniej (Kościół katolicki, luteranie, anglikanie) ==
Wyróżnia się duży i mały znak krzyża. Duży znak krzyża w [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]] i w kościołach ewangelicko-luterańskich wykonuje się prawą ręką z wyprostowanymi palcami (symbolika pięciu ran [[Jezus Chrystus|Chrystusa]]) kreśląc linię pionową od [[Czoło (anatomia)|czoła]] (wypowiadając dow piersitym (wczasie czymsłowa można"w widziećimię symbolikęOjca") zstąpieniado Chrystusa[[serce|serca]] na("i ziemięSyna"), a następnie linię poziomą od lewego do prawego [[ramię|ramienia]] (co"i symbolizujeDucha przeprowadzenie ludzkości przez Chrystusa ze śmierci do życia, ze świata grzechu do Królestwa BożegoŚwiętego"). W celebracji Mszy świętej w zwyczajnej formie rytu rzymskiego znak krzyża wykonuje się na początku Liturgii ([[obrzędy wstępne]]) oraz przy [[Błogosławieństwo|błogosławieństwie]] kończącym Eucharystię. W Liturgii Godzin duży znak krzyża wykonuje się na początku każdej Godziny przy słowach "''Boże, wejrzyj ku wspomożeniu memu"'' oraz na początku kantyków z Ewangelii (są to: Kantyk Zachariasza ''Benedictus'' w Jutrzni, Kantyk Maryi ''Magnificat'' w Nieszporach oraz Kantyk Symeona ''Nunc dimittis'' w Komplecie).
 
Mały znak krzyża polega na nakreśleniu na ciele (zwykle kciukiem prawej ręki) niewielkiegotrzech krzyża. Występuje on na początku czytania Ewangelii w obrzędach mszalnych, kiedy to czyni się trzy małe krzyże na cielekrzyżyków: na czole[[głowa|głowie]], na[[Wargi ust|ustach]] i na [[serce|sercu]]. WyrażająWyraża oneon gotowość do rozumienia, głoszenia i realizowania w życiu Słowa Bożego. WZnak Liturgiiten Godzinwykonuje się w obrządkuczasie rzymskim[[Msza małyświęta|Mszy znak krzyża czyni się a ustachświętej]] na początku całegoproklamacji oficjum[[Ewangelia|Ewangelii]] danegow dniaramach przy[[Liturgia słowachsłowa|Liturgii "''Panie, otwórz wargi moje"Słowa]].''
 
Duży znak krzyża jako gest jest zwykle pomijany w Kościołach ewangelickich.
Linia 12:
== Znak krzyża w tradycji wschodniej (prawosławie, Katolickie Kościoły wschodnie) ==
[[File:Funeral of Patriarch Alexy II-9.jpg|thumb|222x222px|Znak krzyża w liturgii prawosławnej (pogrzeb patriarchy moskiewskiego Aleksego II)]]
Znak krzyża w [[Cerkiew prawosławna|Kościele prawosławnym]] i [[Katolickie Kościoły wschodnie|Katolickich Kościołach wschodnich]] (przynajmniej w tych, które posługują się obrządkiem bizantyjskim) wykonywany jest prawą dłonią ze złączonymi trzema palcami: [[kciuk]]iem, wskazującym i środkowym (symbolika [[Trójca Święta|Trójcy Świętej]]). Dwa pozostałe palce pozostają schowane (symbol dwóch natur Jezusa). Chrystusa,Prawdopodobnie któryw zstąpiłten z nieba).sposób Znak krzyża jestbył wykonywany wielokrotnie w ramachKościele celebracjiw Eucharystiistarożytności<ref czyname="orth">http://prawoslawnikatolicy.pl/katolicy-czynili-znak-krzyza-jak-prawoslawni/</ref><ref innych nabożeństw, towarzyszy większości pokłonówname="orth2">http://prawoslawnikatolicy.pl/krk-do-xvi-zegna-sie-z-prawa-na-lewo/</ref>.
 
W przeciwieństwie do tradycji zachodniej prawosławni i katolicy wschodni wykonują ten znak od ramienia prawego do lewego, co symbolizuje ogłoszenie Dobrej Nowiny najpierw Żydom, a potem poganom.
 
Przed [[reforma liturgiczna patriarchy Nikona|reformą]] [[Nikon (patriarcha Moskwy)|Nikona]] rosyjscy prawosławni czynili znak krzyża tylko przy pomocy palca wskazującego i środkowego, krzyżując je. Tę formę do dzisiaj zachowali [[staroobrzędowcy]].