Wikipedia

Ordynacja preferencyjna: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
S99 (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
18 845 edycji
m szablon, WP:SK
Uproszczenie wstępu i uczynienie go bardziej zrozumiałym
Linia 1:
[[Plik:Karta glosowania preferencyjnego.svg|200px|right|thumb|Przykładowa karta do głosowania w systemach ordynacji preferencyjnej (np. metodą Schulze'a): wyborca głosuje preferencyjnie, oznaczając wybranych kandydatów numerami: '1' obok najbardziej preferowanego kandydata, '2' obok następnego w kolejności preferencji, itd. Nieoznaczeni kandydaci stają się domyślnie uszeregowani według jednakowej, niższej preferencji od kogokolwiek oznaczonego. Istnieją ordynacje preferencyjne gdzie wymaga się od wyborcy zaznaczenia wszystkich kandydatów.]]
'''Ordynacja preferencyjna''' - [[Ordynacja wyborcza|system wyborczy]], w którym [[Wyborca|wyborcy]] głosują preferencyjnie, tzn. oddają głos na wielu kandydatów, szeregując ich w kolejności od najbardziej preferowanego do najmniej. Taki sposób głosowania jest odmienny od stosowanego w najbardziej popularnych [[Ordynacja większościowa|ordynacjach większościowych]] i [[Ordynacja proporcjonalna|proporcjonalnych]] z listami partyjnymi, w których każdy wyborca wybiera tylko jednego kandydata.
'''Ordynacja preferencyjna''' – proporcjonalny system [[wybory|wyborczy]], w którym głos wyborcy oddawany jest z użyciem [[ranga (statystyka)|skali rangowej]], a więc 'ważnościowego' uszeregowania obserwacji (czyli w tym przypadku kandydatów) według preferencji głosującego.
W głosowaniu preferencyjnym, w zależności od stosowanego rozwiązania, istnieje obowiązek szeregowania wszystkich kandydatów, bądź też dowolnej ich liczby. Wyborca zaznacza swoje preferencje kreśląc odpowiednią liczbę obok kandydata, oznaczając w ten sposób jego pozycję w swoim szeregu preferencji (tzn. stawia jedynkę obok najbardziej „lubianego”, dwójkę przy następnym w kolejności preferencji, itd.). W stosowanych w praktyce rozwiązaniach głosowanie to jest personalne - głosuje się na kandydatów a nie partie.
 
Głosowanie preferencyjne jest związane z wieloma typami ordynacji wyborczych, z których najbardziej popularne są systemy transferowe - [[Pojedynczy głos przechodni|Pojedynczy Głos Przechodni]] (''STV, Single Transferable Vote'') i Głos Alternatywny (''AV, Alternative Vote''), stosowane m. in. w [[Irlandia|Irlandii]], na [[Malta|Malcie]] i w [[Australia|Australii]]. Łączą one głosowanie personalne z proporcjonalnością wyników.
Przykładowo, jeden prosty formularz polega na oddawaniu głosu przez zaznaczenie preferencji numerami na kompletnym spisie wszystkich kandydatów biorących udział w wyborach na dane stanowisko lub stanowiska.
 
Wyborca szereguje zgłoszonych kandydatów według preferencji, np. oznaczając niektórych z nich, lub ich wszystkich, numerami: zaznaczając '1' obok najbardziej preferowanego kandydata, '2' obok następnego w kolejności preferencji, itd. Głosy przydzielane są poszczególnym kandydatom w proporcji do preferencji wyborców.
Opisany powyżej sposób oddawania '''głosu preferencyjnego''' jest stosowany w jednomandatowych wyborach proporcjonalnego wyboru ([[Australia]]), lub wyborach wielomandatowych (np. w [[Irlandia|Irlandii]]), przeprowadzanych zgodnie z systemem [[pojedynczy głos przechodni|Brytyjskiej Reprezentacji Proporcjonalnej]]. Pomimo, że są to bardzo różne ordynacje wyborcze, to przeprowadzanie samego głosowanie uszeregowaniem listy numerkami jest w nich bardzo podobne.
Dowolne, zupełnie inne metody oddawania głosu w proporcjonalnej ordynacji preferencyjnej są możliwe, np w wyniku [[Aukcja (forma przetargu)|aukcji]]. Sama forma oddawania głosu raczej nie określa specyfiki zastosowanej ordynacji preferencyjnej. Kto zostanie wybranym przy zastosowaniu tejże ordynacji zależy od jej matematycznych właściwości i stopnia proporcjonalności jej szczegółowych zasad.
 
== Wyborcza ordynacja proporcjonalnego głosu alternatywnego ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Ordynacja_preferencyjna”