Wikipedia

Huari Bumedien: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 37.248.95.53) i przywrócono wersję 40347284 autorstwa Jan Pleogit
Nie podano opisu zmian
Linia 20:
'''Huari Bumedien''' (Houari Boumédiènne), właśc. Muhammad ibn Ibrahim Abu Charuba (Bucharuba), [[język arabski|arab.]] هواري بومدين (ur. [[23 sierpnia]] [[1927]], zm. [[27 grudnia]] [[1978]]) – algierski polityk i rewolucjonista, od 19 czerwca 1965 do 27 grudnia 1978 [[prezydenci Algierii|prezydent Algierii]] oraz Prezes Rady Rewolucyjnej.
 
Zastąpił swoje prawdziwe imię i nazwisko pseudonimem wojennym '''Bumedien''' na cześć Sidiego Bumediena, słynnego mistyka sufickiego, z którym go potem utożsamiano<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 117</ref>.
 
== Historia ==
Urodził się na wschodzie Algierii w Clauzel koło [[Kalima (miasto)|Kalimy]] w ubogiej chłopskiej rodzinie. Wykształcony w islamskim Instytucie [[Konstantyna (miasto)|Konstantynie]], studiował przez krótki czas w Paryżu, a także w [[Tunis]]ie, w El Azhar University w [[Kair]]ze, gdzie zaangażował się politycznie: włączył się w działalność konspiracyjną, został członkiem Ruchu na Rzecz Triumfu Wolności Demokratycznych (MTLD). Należał do najbardziej radykalnego skrzydła Frontu Wyzwolenia Narodowego (FLN). Do 1954 pracował jako dyrektor szkoły. W 1955 dołączył do oddziału partyzantów w algierskiej wojnie o niepodległość. Był szefem Grupy V wilajatu (vileyatu, podstawowej jednostki wojskowej) odpowiadającej za ataki algierskich nacjonalistów w Oranie, i dowódcą sztabu generalnego Armii Wyzwolenia Narodowego (ALN). W 1960 został szefem sztabu Narodowych Sił Wyzwoleńczych. Po uzyskaniu przez Algierię niepodległości był ministrem obrony (od września 1962), wicepremiera (wiceprzewodniczącego Rady Ministrów) i wiceprezydenta. Posiadał ogromne wpływy polityczne, nie protestował jednak przed objęciem władzy prezydenta Algierii przez kombatanta [[Ahmed Ben Bella|Ahmeda Ben Bellę]]. Podlegały mu policja i armia. Systematycznie gromadził wokół siebie coraz większe wsparcie, z pomocą którego 19 czerwca 1965 aresztował Ben Bellę w całkowicie bezkrwawym zamachu stanu. Miał wtedy rangę pułkownika<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 118</ref> Bumedien utworzył rząd Rady Rewolucyjnej, zostając jego przywódcą.
 
Przejęcie władzy przez Huariego Bumediena wywołało międzynarodowe zaskoczenie, zaś dziennikarz i pisarz [[Jean Lacouture]] uznał nowego prezydenta za nacjonalistę wykorzystującego wschodnioeuropejskie metody totalitarne. Zaprowadził w kraju stabilizację polityczno-społeczną, stosując bezwzględne metody. OProwadził ilepolitykę Ben Bella opowiadałniezaangażowania się, zautrzymując samorządnością,dobre ostosunki tylezarówno Bumedienz zaczął[[Układ stosowaćWarszawski|Układem radzieckąWarszawskim]], gospodarkęjak planowąi [[NATO]]. Uczynił z Algierii lidera państw Trzeciego Świata oraz umocnił pozycję na arenie międzynarodowej<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 118</ref>. W 1968 wymusił na Francji zlikwidowanie baz militarnych w Al-Marsa al-Kabir pod Oranem. W 1971 przywrócił Algierii prawo własności do złóż gazu i ropy naftowej. W 1973 zorganizował w Algierze - algierskiej stolicy - szczyt państw niezrzeszonych. Pełnił w niej funkcję przewodniczącego. W 1973 wystąpił w siedzibie ONZ w Nowym Jorku, gdzie ogłosił w przemówieniu "nowy międzynarodowy ład gospodarczy". Izolował się od demokratycznych krajów północy.<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 118</ref>. Dziennikarz i pisarz [[Jean Lacouture]] uznał nowego prezydenta za nacjonalistę wykorzystującego wschodnioeuropejskie metody władzy. ▼
Po uzyskaniu przez Algierię niepodległości był ministrem obrony (od września 1962), wicepremiera (wiceprzewodniczącego Rady Ministrów) i wiceprezydenta. Posiadał ogromne wpływy polityczne, nie protestował jednak przed objęciem władzy prezydenta Algierii przez kombatanta [[Ahmed Ben Bella|Ahmeda Ben Bellę]]. Podlegały mu policja i armia. Systematycznie gromadził wokół siebie coraz większe wsparcie, z pomocą którego 19 czerwca 1965 aresztował Ben Bellę w całkowicie bezkrwawym zamachu stanu. Miał wtedy rangę pułkownika.<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 118</ref> Bumedien utworzył rząd Rady Rewolucyjnej, zostając jego przywódcą.
ProwadziłO politykęile niezaangażowaniaBen się,Bella utrzymującopowiadał dobresię stosunkiza zarównosamorządnością, zo [[Układtyle Warszawski|UkłademBumedien Warszawskim]],zaczął jakstosować iradziecką [[NATO]]gospodarkę planową. Nacjonalizując algierski przemysł naftowy, podniósł w ten sposób dochody państwa. W kraju łamał prawa obywatelskie i sprawował rządy dyktatorskie. Za jego rządów policja posiadała nieograniczoną władzę. Systematycznie niwelował swobody obywatelskie. Pod względem gospodarczym stosował marksistowskie metody i gospodarkę planową, które zarządzane w sposób nieudolny i nieprzemyślany. Z powodu skupienia się na "przemyśle uprzemysławiającym" Bumedien zdestabilizował gospodarkę Algierii, która opierała się na rolnictwie.<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 119</ref> Ta dziedzina gospodarcza szybko załamała się. Nastąpiła również dezorganizacja społeczna połączona z ówczesną eksplozją demograficzną: od 1962 do 1978 liczba mieszkańców zwiększyła się 6 milionów, a bezrobocie trzykrotnie wzrosło. Polityka Bumediena, który zaprowadził system jednopartyjny, powodowała m.in. antyrządowe demonstracje.<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 119</ref>▼
 
W październiku 1978 stan zdrowia Bumediena nagle się pogorszył. W połowie listopada, podczas badań w Moskwie, wykryto u niego [[Makroglobulinemia Waldenströma|makroglobulinemię Waldenströma]]. Diagnozę tę potwierdził później sam prof. [[Jan Gösta Waldenström]], który zbadał chorego po jego powrocie do Algierii. Szybko postępująca choroba spowodowała niewydolność nerek, skrzepy w mózgu, a w końcu śpiączkę, z której Bumedien nigdy się nie wybudził. Zmarł 27 grudnia 1978, dwa dni później w [[Tunis]]ie odbył się pogrzeb, który zgromadził ogromne tłumy Algierczyków<ref>[[Diane Ducret]], Emmanuel Hecht, [http://www.znak.com.pl/kartoteka,ksiazka,4396,Ostatnie-dni-dyktatorow ''Ostatnie dni dyktatorów''], Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 113-116.</ref>. Nowym prezydentem został [[Szadli Bendżedid]]. Bumedienowi za życia udało się odbudować gospodarkę Algierii, wcielając w życie narodowe plany rozwoju. Prezydent za życia dążył do powstania socjalistycznego państwa w Afryce Północnej, mającego się składać z Maroka, Tunezji, Mauretanii i dużej części terytoriów Sahary Hiszpańskiej. Nie udało mu się jednak zrealizować tych planów z powodu własnej śmierci.▼
▲Przejęcie władzy przez Huariego Bumediena wywołało międzynarodowe zaskoczenie, zaś dziennikarz i pisarz [[Jean Lacouture]] uznał nowego prezydenta za nacjonalistę wykorzystującego wschodnioeuropejskie metody totalitarne. Zaprowadził w kraju stabilizację polityczno-społeczną, stosując bezwzględne metody. O ile Ben Bella opowiadał się za samorządnością, o tyle Bumedien zaczął stosować radziecką gospodarkę planową. Uczynił z Algierii lidera państw Trzeciego Świata oraz umocnił pozycję na arenie międzynarodowej<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 118</ref>. W 1968 wymusił na Francji zlikwidowanie baz militarnych w Al-Marsa al-Kabir pod Oranem. W 1971 przywrócił Algierii prawo własności do złóż gazu i ropy naftowej. W 1973 zorganizował w Algierze - algierskiej stolicy - szczyt państw niezrzeszonych. Pełnił w niej funkcję przewodniczącego. W 1973 wystąpił w siedzibie ONZ w Nowym Jorku, gdzie ogłosił w przemówieniu "nowy międzynarodowy ład gospodarczy". Izolował się od demokratycznych krajów północy.<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 118</ref>
 
▲Prowadził politykę niezaangażowania się, utrzymując dobre stosunki zarówno z [[Układ Warszawski|Układem Warszawskim]], jak i [[NATO]]. Nacjonalizując algierski przemysł naftowy, podniósł w ten sposób dochody państwa. W kraju łamał prawa obywatelskie i sprawował rządy dyktatorskie. Za jego rządów policja posiadała nieograniczoną władzę. Systematycznie niwelował swobody obywatelskie. Pod względem gospodarczym stosował marksistowskie metody i gospodarkę planową, które zarządzane w sposób nieudolny i nieprzemyślany. Z powodu skupienia się na "przemyśle uprzemysławiającym" Bumedien zdestabilizował gospodarkę Algierii, która opierała się na rolnictwie.<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 119</ref> Ta dziedzina gospodarcza szybko załamała się. Nastąpiła również dezorganizacja społeczna połączona z ówczesną eksplozją demograficzną: od 1962 do 1978 liczba mieszkańców zwiększyła się 6 milionów, a bezrobocie trzykrotnie wzrosło. Polityka Bumediena, który zaprowadził system jednopartyjny, powodowała m.in. antyrządowe demonstracje.<ref>Laurent Greilsamer, ''Ostatnie dni Huariego Bumediena'' w: ''Ostatnie dni dyktatorów'', wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 119</ref>
 
▲W październiku 1978 stan zdrowia Bumediena nagle się pogorszył. W połowie listopada, podczas badań w Moskwie, wykryto u niego [[Makroglobulinemia Waldenströma|makroglobulinemię Waldenströma]]. Diagnozę tę potwierdził później sam prof. [[Jan Gösta Waldenström]], który zbadał chorego po jego powrocie do Algierii. Szybko postępująca choroba spowodowała niewydolność nerek, skrzepy w mózgu, a w końcu śpiączkę, z której Bumedien nigdy się nie wybudził. Zmarł 27 grudnia 1978, dwa dni później w [[Tunis]]ie odbył się pogrzeb, który zgromadził ogromne tłumy Algierczyków<ref>[[Diane Ducret]], Emmanuel Hecht, [http://www.znak.com.pl/kartoteka,ksiazka,4396,Ostatnie-dni-dyktatorow ''Ostatnie dni dyktatorów''], Znak Horyzont, Kraków 2014, s. 113-116.</ref>.
 
Nowym prezydentem został [[Szadli Bendżedid]]. Bumedienowi za życia udało się odbudować gospodarkę Algierii, wcielając w życie narodowe plany rozwoju i dążył do powstania socjalistycznego państwa w Afryce Północnej, mającego się składać z Maroka, Tunezji, Mauretanii i dużej części terytoriów Sahary Hiszpańskiej. Nie udało mu się jednak zrealizować tych planów z powodu własnej śmierci.
 
{{Przypisy}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Huari_Bumedien”