Cytomegalowirus: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne techniczne
Ingwer27 (dyskusja | edycje)
m int., drobne redakcyjne
Linia 45:
 
[[Plik:Cytomegalovirus 01.jpg|right|240px|thumb|Cytomegalowirusowa infekcja [[pneumocyt]]ów płucnych.]]
'''Cytomegalowirus''' (CMV, HCMV) – zwyczajowa nazwa należącego do podrodziny [[Betaherpesvirinae]] [[herpeswirusy|herpeswirusa]] HHV-5 (''human herpesvirus-5'')<ref name=Sherris>{{Cytuj książkę | autor = Ryan KJ, Ray CG (editors) | tytuł = Sherris Medical Microbiology | wydanie = 4th ed. | strony = pp. 556; 566–9 | wydawca = McGraw Hill | rok = 2004 | isbn = 0838585299}}</ref>. Nazwą tą określa się też niektóre inne wirusy z podrodziny Betaherpesvirinae, nie atakującenieatakujące ludzi.
 
CMV atakuje zwłaszcza [[ślinianka|gruczoły ślinowe]], a także może być wyniszczający lub nawet śmiertelny dla [[płód|płodów]]. Infekcja CMV może być zagrożeniem dla życia ludzi o upośledzonej [[Odporność immunologiczna|odporności]] (przykładowo osób z [[Zespół nabytego niedoboru odporności|AIDS]] lub biorców [[przeszczepianie narządów|przeszczepów]])<ref name=Sherris />. Wirusy CMV można znaleźć u wielu gatunków [[ssaki|ssaków]] i generalnie są one specyficzne tylko dla nich.
Linia 73:
CMV jest członkiem rodziny herpes, do której należą również wirusy [[wirus opryszczki pospolitej|herpes simplex]]1 i 2, [[ospa wietrzna|ospy wietrznej]]-[[półpasiec|półpaśca]], [[wirus Epsteina-Barr|Epsteina-Barr]] (który wywołuje mononukleozę zakaźną). Wszystkie te wirusy posiadają zdolność do pozostawania w organizmie w stanie latentnym przez bardzo długi czas.
 
Początkowe zakażenie CMV, które może dawać niewiele objawów, zazwyczaj pociąga za sobą przedłużone, bezobjawowe zakażenie, w czasie którego wirus przebywa w komórkach nie czyniąc wykrywalnych uszkodzeń, czy klinicznych symptomów choroby. Poważne osłabienie układu immunologicznego organizmu przez stosowane leki lub choroby (zobacz poniżej) może reaktywować wirusa ze stanu latentnego lub uśpionego.
 
Cytomegalowirus może się rozprzestrzeniać w płynach ciała każdej poprzednio zakażone osoby i stąd można go znaleźć w [[mocz]]u, [[ślina|ślinie]], [[sperma|spermie]], [[łza]]ch, [[krew|krwi]] i [[mleko|mleku]] kobiecym. Rozprzestrzenianie się wirusa może mieć miejsce z przerwami, bez jakichkolwiek wykrywalnych oznak i bez występujących objawów.
Linia 87:
 
Szacuje się, że zakażenie wirusem CMV dotyczy 1% noworodków. Mogą one ulec zakażeniu różnymi drogami:
* Przez łożysko (zakażenie wrodzone), u matek, które uległy zakażeniu przed porodem
* Po przetoczeniu noworodkowi krwi zakażonej wirusem CMV
* Przez kontakt z kanałem rodnym zakażonej matki w czasie porodu (zakażenie okołoporodowe)
* Po urodzeniu, przenoszonywraz z mlekiem matki.
Do powikłań zakażenia noworodków wirusem CMV, które mogą się ewentualnie rozwinąć, należą: uogólnione zakażenie (czasami śmiertelne) z powiększeniem wątroby i śledziony ([[hepatosplenomegalia]]) i [[żółtaczka (medycyna)|żółtaczką]], [[małopłytkowość|trombocytopenia]], [[niedokrwistości hemolityczne|niedokrwistość hemolityczna]], wysypka, utrata słuchu, zapalenie naczyniówki i siatkówki, a także zanik nerwu wzrokowego (w wyniku czego może dojść do osłabienia widzenia), zapalenie wątroby, płuc, opóźnienie umysłowe różnego stopnia, problemy z równowagą, [[mikrocefalia]], zwapnienia [[układ komorowy|okołokomorowe]], wylewy wewnątrzczaszkowe.
 
Linia 96:
Pierwotne (albo inaczej pierwsze) zakażenie wirusem cytomegalii u osób z obniżoną odpornością może spowodować chorobę o poważnym przebiegu. Największym jednak problemem jest reaktywacja zakażenia latentnego.
 
U pacjentów z supresją układu odpornościowego choroba wywołana przez CMV może mieć znacznie agresywniejszy przebieg. Cytomegalowirusowe zapalenie wątroby może spowodować piorunującąszybko postępującą niewydolność wątroby. Specyficzne jednostki chorobowe u takich ludzi, to: cytomegalowirusowe zapalenie siatkówki (retinitis, charakteryzujące się obrazem ciasta do pizzy w oftalmoskopii), jagodówki, wątroby oraz cytomegalowirusowe zapalenie jelita grubego (colitis).
 
Zakażenie CMV jest główną przyczyną śmierci u pacjentów z obniżoną odpornością, wliczając tu biorców przeszczepów, osób poddawanych hemodializie, osób z [[nowotwór złośliwy|chorobą nowotworową]], pacjentów z zastosowaną terapią immunosupresyjną oraz zakażonych HIV. Z powodu tego ryzyka, wystawienie pacjentów z obniżoną odpornością na zewnętrzne źródła cytomegalowirusa powinno być zminimalizowane. Gdy tylko to możliwe, pacjenci bez zakażenia CMV powinni otrzymywać narządy lub [[krew]], które są wolne od tego wirusa.
 
Pacjenci bez infekcji CMV, którzy otrzymują przeszczepiane narządy od dawców zakażonych CMV, powinni otrzymywać profilaktyczną terapię z [[walgancyklowir]]em (najlepiej) lub [[gancyklowir]]em i wymagają regularnego monitorowania serologicznego dla wykrycia podnoszącego się miana przeciwciał dla CMV, które powinno być leczone możliwie najwcześniej dla zapobieżenia rozwinięcia się zakażenia, które by zagrażałozagrażającego życiu.
 
== Leczenie ==
Żadne konkretne leczenie nie jest ogólnie wymagane na zakażenie CMV u pacjentów z normalną odpornością, ponieważ organizm sam potrafi sobie poradzić z takim zakażeniem. Obecnie ocenia się możliwość zastosowania leczenia przeciwwirusowego u noworodków.
 
Leczenie [[gancyklowir]]em stosuje się u pacjentów z obniżoną odpornością, u których choroba jest związana z [[oko|narządem wzroku]] lub zagraża życiu. [[Walgancyklowir]] (prolek gancyklowiru) jest lekiem przeciwwirusowym, który także działa skutecznie i jest przyjmowany doustnie. [[Foskarnet]] może być podawany pacjentom z CMV opornym na gancyklowir, chociaż jest gorzej tolerowany niż gancyklowir.
 
Szczepionki są nadal w stadium badań i opracowywania.