Galaktyka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, ort.
Masa galaktyk eliptycznych sięga 10 13, a nie 10 11 mas słońca - przecież są generalnie masywniejsze od galaktyk spiralnych, gdzie podano 10 12 mas słońca. Autor kopiując tekst z wersji angielskojęzycznej wyraźnie popełnił błąd.
Linia 14:
Bezpośrednie wyznaczenie [[masa (fizyka)|masy]] galaktyki jest możliwe w układach podwójnych galaktyk oraz z obserwacji ruchu [[gwiazda|gwiazd]] lub [[gromada kulista|gromad kulistych]], obiegających w dużych odległościach centrum galaktyki, o ile znana jest odległość do niej. Uproszczona analiza polega na założeniu, że cała masa galaktyki skoncentrowana jest w jej centrum. Wtedy [[przyspieszenie grawitacyjne]] w punkcie odległym od niego o ''R'' wynosi <math>g=v^2/R=G\;M_\mathrm{gal}/R^2</math>, gdzie ''v'' jest prędkością, z jaką obiekty na odległości ''R'' obiegają środek galaktyki, a ''G'' jest newtonowską [[stała grawitacji|stałą grawitacji]]. Po przekształceniach otrzymujemy, iż masa galaktyki wynosi w przybliżeniu <math>M_\mathrm{gal}\simeq Rv^2/G</math>.
 
Masy największych galaktyk eliptycznych wynoszą około 10<sup>1113</sup> [[masa Słońca|mas Słońca]], najmniejszych natomiast nie przekraczają 10<sup>6</sup> <math>M_\odot</math>. Masy galaktyk spiralnych zawierają się w przedziale od 10<sup>8</sup> do 10<sup>12</sup> mas słonecznych. W przypadku galaktyk nieregularnych ich masy wynoszą od 10<sup>8</sup> do 10<sup>10</sup> <math>M_\odot</math>.
 
Inną ważną cechą galaktyk jest ich [[Wielkość gwiazdowa|jasność]]. Największe galaktyki eliptyczne świecą jak 10<sup>11</sup> Słońc, podczas gdy jasność galaktyk karłowatych wynosi około 10<sup>5</sup> <math>L_\odot</math>.