Edmund Krüger: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Twórczość: szablon NPA
przebudowa
Linia 1:
{{DNU|artykuł|podstrona=2015:06:05:Edmund Krüger}}
 
{{Czy wiesz do artykułu|4}}
{{Artysta infobox
|Imię i nazwisko = Józef Krüger
Linia 36:
 
== Twórczość ==
Autor co najmniej 80 powieści i opowiadań, 11 tłumaczeń (z j. angielskiego i j. rosyjskiego), 16 redakcji i opracowań<ref name="swpp">''Słownik współczesnych pisarzy polskich'' pod red. Ewy Korzeniewskiej, PWN, Warszawa 1964, s. 52–55. </ref>.
{{NPA|fragment|A. Niewiadowski, A. Smuszkiewicz, ''Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej'', Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1990, s. 122–123}}
Jego powieści nawiązywały do popularnonaukowej prozy [[Juliusz Verne|Juliusza Verne'a]], [[Władysław Umiński|Władysława Umińskiego]], [[Erazm Majewski|Erazma Majewskiego]]. Opowiadały o losach niezwykłych wynalazków i perypetiach uczonych, którzy zaprojektowali owe wynalazki – świadectwa panowania człowieka nad światem i nieokiełznanym żywiołem przyrody. Specyfiką fantastycznych utworów Krugera jest ich typowo polski charakter dostrzegalny zarówno w kreacjach bohaterów, jak i w realiach historycznych. Genialni wynalazcy kierują się idealnym, nieco rycerskim, romantycznym kodeksem honorowym, poświęcając życie w obronie swego narodu. Wychowawcze założenia powieści Krugera nie sprowadzają się do uniwersalnych, popularyzacyjnych opisów przyrody, osiągnięć wiedzy i techniki-ukazują emocje bohaterów działających w określonych warunkach społeczno-politycznych. „Cudowny wynalazek” jest symbolem potężnej siły, efektem wiedzy i pomysłowości inżyniera walczącego o niepodległość Polski, dźwigającego kraj z ruiny i zgliszcz wojennych. Postać inżyniera pełni istotne funkcje dydaktyczne: staje się wzorem bohatera przyszłości, ideałem dla młodego pokolenia.
 
Edmund Kruger jest także autorem kilku antyutopii przyszłościowych, w których polemizuje z ówczesnymi programami społeczno-politycznymi przedstawiając udramatyzowaną wizję rewolucji proletariackiej. Polemiką z powieścią [[Bruno Jasieński|Brunona Jasieńskiego]] ''[[Palę Paryż]]'' jest powieść ''Palę Moskwę'' (S. Cukrowski, 1930), krytykująca założenia ustroju komunistycznego. Podobny temat poruszają antyutopie ''A gdy komunizm zapanuje. Powieść przyszłości'' (S. Cukrowski, W. 1927) oraz ''Wyspa Lenina'' (S. Cukrowski. W. 1931), podejmujące opis politycznych uwarunkowań systemu, walk frakcyjnych i psychiki zaangażowanych w nie ludzi.
 
W dwóch kolejnych książkach: ''Andrzej Żarycz. Powieść – niestety fantazja'' (S. Cukrowski, W. 1930) oraz ''Precz z kryzysem. Powieść – niestety utopia'' (S. Cukrowski, W. 1934) podważa Kruger istotę gospodarczych, politycznych i ekonomicznych posunięć sanacji, proponując reformę ustroju II Rzeczpospolitej opartą na przesłankach systemu spółdzielczego. Utopie Edmunda Krugera stanowią niezwykle rzadką w warunkach polskich odmianę traktatu zalecającego metodę stopniowego postępu społecznego i są wyrazem nie spełnionych marzeń autora, który zdawał sobie sprawę z nierealności swoich zamierzeń (zob. podtytuły ostatnich powieści)<ref name="EnFant"/>.
 
=== Powieści i opowiadania: ===
Linia 47 ⟶ 42:
* ''W roku Grunwaldu. Opowiadanie historyczne'' (1910)
* ''Książę Józef Poniatowski'' (1911)
* ''Kwiat paproci'' (1911)
* ''Przez krwawe boje'' (1911)
* ''Przygody młodego ułana. Opowieść z czasów Księstwa Warszawskiego'' (1911)
Linia 60 ⟶ 56:
* ''Tadeusz Kościuszko'' (1917)
* ''Litwa z Koroną'' (1919)
* ''Ofiary'' (1921)''
* ''Dla ciebie Polsko'' (1922)
* ''Serce Polski. Pamiętnik ucznia'' (1922)
Linia 80 ⟶ 77:
* ''Andrzej Żarycz. Powieść - niestety fantazja'' (S. Cukrowski, 1930)
* ''Wyspa Lenina'' (S. Cukrowski. W. 1931)
* ''Precz z kryzysem. Powieść – niestety utopia'' (S. Cukrowski, 1934)<ref>Wykaz dzieł autora w internetowej bazie ''[http://www.biblionetka.pl/author.aspx?idname=4039 biblionetka.pl]''.<"swpp"/ref>.
 
== Bibliografia ==