Wersja z 21:33, 19 lut 2015 edytuj Adamt (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Uprawnieni do logowania się z zablokowanych adresów IP, Administratorzy 272 743 edycje m Wycofano edycje użytkownika Marycha80 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to MalarzBOT. ← poprzednia edycja		Wersja z 13:26, 24 cze 2015 edytuj anuluj edycję Michał Sobkowski (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 127 753 edycje poprawa linków do przek., WP:SK, lit., poprawa linków, drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 1: '''Hodigitria''' albo '''~~hodgetria~~hodegetria''' (z [[język grecki\|grec.]] ''ή oδηγήτρια''<ref group=uwaga>"η" oraz dużą literą "H", to w języku greckim rodzajnik</ref> – ''i odigitria'') czyli ''Przewodniczka, wskazująca na Chrystusa'' – najstarszy i najbardziej rozpowszechniony typ [[ikonografia\|ikonograficzny]] przedstawienia [[Matka Boża\|Matki Boskiej]] z [[Jezus Chrystus\|Dzieciątkiem Jezus]] na ręku. == Tradycja i historia == Linia 10: Według tradycji, pierwszym ikonografem był [[Łukasz Ewangelista\|święty Łukasz]] z Antiochii, [[ewangeliści\|ewangelista]], który namalował na desce wizerunek Marii z Dzieciątkiem na ręku. Ikonę podarował wraz z Ewangelią Teofilowi wymienionemu w przedmowie do [[Ewangelia\|Ewangelii]] (''...dostojny Teofilu...'') i w prologu do [[Dzieje Apostolskie\|Dziejów Apostolskich]]. Teofil był prawdopodobnie wysokim urzędnikiem [[Cesarstwo Rzymskie\|rzymskim]]. Po śmierci Teofila [[ikona]] powróciła do Jerozolimy, gdzie została odnaleziona przez [[Atena Eudokia\|Eudokię]], żonę cesarza [[Teodozjusz II (cesarz ~~bizantyjski~~bizantyński)\|Teodozjusza II]], która w latach ~~436-437~~436–437 odbywała podróż do [[Ziemia Święta\|Ziemi Świętej]]. Eudokia kupiła tę ikonę i odesłała ją do [[Cesarstwo Bizantyńskie\|Konstantynopola]] w darze dla siostry cesarza, Pulcherii. [[~~Aelia~~ Pulcheria (cesarzowa)\|Pulcheria]] umieściła ją w ufundowanym przez siebie w dzielnicy portowej kościele [[klasztor]]nym ''Ton Odigon -– dla Przewodników''. W klasztorze mieszkali i pracowali [[zakonnik\|mnisi]] – przewodnicy i opiekunowie [[ślepota\|niewidomych]]. Według innych przekazów chodzi, może jednocześnie, o świątynię, służącą za miejsce modlitw marynarzom i rybakom. Hodigitria, to łacińska transliteracja greckiego "H Οδηγήτρια" -– Przewodniczka, ''Wskazująca Drogę''. W [[Cesarstwo Bizantyńskie\|Bizancjum]] ikona [[Matka Boża\|Bogurodzicy]] zasłynęła wieloma cudami, stała się świętością i talizmanem chroniącym od złego. Była także patronką podróżujących i opiekunką ociemniałych. Przetrwała w ukryciu okres [[ikonoklazm]]u. W IX w. wykształcił się dokładnie opracowany wzór [[Ikonografia\|ikonograficzny]] wizerunku Maryi – Hodigitrii i stał się przykładem dla licznych kopii. Ikonę zniszczyli prawdopodobnie [[Turcy osmańscy\|Turcy]] w 1453 r. po zdobyciu Konstantynopola. Według aktualnej i dominującej tradycji greckiej, oryginał ikony znajdował się w [[Monaster Sumela\|monastyrze Sumela]], w Poncie, gdy w Konstantynopolu zniszczeniu uległa jego kopia. Aktualnie owa ikona ''Przenajświętszej z Sumeli (Panagia Sumela)'', stanowi cel masowych pielgrzymek do miejscowości ''Kastania'', w greckiej prowincji [[Macedonia (Grecja)\|Macedonii Centralnej]]<ref>(gr.) ''Καστανιά Ημαθίας, Καστανιά της Βέροιας'', w pobliżu miasta [[Weria]]. Porównaj: [http://pontosworld.com/index.php/pontus/history/christianity/302-the-history-of-the-icon-of-panagia-soumela Historię ikony Panagia Sumela] (ang.), na stronie PontosWorld</ref>.<br /> Linia 40: # {{Cytuj książkę \| nazwisko= Nawrocki \| imię=Janina \| tytuł=Sztuka bizantyńska \| data=1975 \| wydawca= Wiedza Powszechna\| miejsce=Warszawa \| isbn= \| strony= \|język= pl}} # {{Cytuj książkę \| nazwisko= Giemza \| imię=Jarosław \| tytuł= O sztuce sakralnej przemyskiej eparchii – słowem i obrazem \| data=2006 \| wydawca=Muzeum – Zamek w Łańcucie \| miejsce=Łańcut \| isbn=83-87238-30-9 \| strony= \|język= pl}} # {{Cytuj pismo \|nazwisko= Łosski\|imię= Włodzimierz \|autor= \|tytuł= Hodegetria – Putiewoditielnica\|czasopismo=Przegląd Prawosławny \|oznaczenie= (206)\|data=2002\|id=ISSN 0867-7476\|wolumin=8\|strony= \|url= http://www.~~pporthodoxia.com~~przegladprawoslawny.pl/articles.php?id_n=169&id=8\|język= pl\|data dostępu=2015.06.24}} # {{Cytuj książkę \| nazwisko=[[Wojciech Kurpik]] \| tytuł=Częstochowska Hodegetria \| data=2008 \| wydawca=Wydawnictwo Konserwatorów Dzieł Sztuki / Wydawnictwo Bernardinum \| miejce=Łódź-Pelplin \| id=ISBN 83-916539-2-7, ISBN 978-83-7380-610-8 \| strony=302 \| język=pl \|url=http://alpha.bn.org.pl/search~S5*pol?/akurpik/akurpik/1%2C2%2C15%2CB/frameset&FF=akurpik+wojciech+1931&1%2C1%2C}} {{Kontrola autorytatywna}} [[Kategoria:Ikonografia Matki Bożej]]

Hodegetria: Różnice pomiędzy wersjami