Ahmad Ben Bella: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
redakcyjne, ort., poprawa linków |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 25:
Urodził się w Maghnii na granicy Algierii i Maroka. Służył w armii francuskiej, po czym w 1947 przystąpił do organizowania grupy algierskich nacjonalistów - Organizacji Specjalnej. Jej celem było zakończenie francuskiego panowania kolonialnego. W 1950 Francuzi aresztowali go, lecz w marcu 1952 uciekł z więzienia i zamieszkał w Kairze, gdzie założył Algierski Narodowy Front Wyzwolenia (FLN). 1 listopada 1954 rozpoczął on wojnę partyzancką przeciwko władzom militarno-administracyjnym Francji. W październiku 1956 na skutek francuskiej interwencji marokański samolot wylądował w Algierze, zmuszając jego pasażerów - Ahmada Ben Bellę i 5 innych wybitnych przywódców narodowych do podporządkowania się władzom francuskim: zostali aresztowani i zatrzymani we Francji, jednak ich usunięcie spowodowało przejęcie władzy w FLN przez radykałów, przez co wojna partyzancka ciągnęła się jeszcze przez 5 lat. W marcu 1962 francuski prezydent [[Charles de Gaulle]] zwrócił wolność Ben Belli, który podjął rozmowy z francuskim premierem [[Georges Pompidou|Georgesem Pompidou]] w Evian. Zawarto porozumienie w sprawie zawieszenia broni. Algieria stała się niepodległym państwem, zaś armia Francji opuściła jej terytorium. Ahmad Ben Bella objął funkcję premiera Rządu Tymczasowego powstałego we wrześniu 1962. W kwietniu 1963 został wybrany na pierwszego w historii Algierii prezydenta republiki, chociaż musiał mierzyć się z opozycją ze strony przeciwników, którzy podczas internowania Ben Belli byli liderami ruchu nacjonalistycznego<ref>Alan Palmer, ''Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860'', Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 45</ref>.
Rząd Ben Belli dążył do naśladowania socjalistycznych zasad stosowanych w Egipcie [[Gamal Abdel Naser|Gamala Abdel Nasera]], algierski prezydent pozostawał jednak podejrzliwy w kwestii interesów Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w Algierii. Bardziej niż wielu algierskich dowódców wojskowych zachowywał krytyczny stosunek do polityki [[panarabizm]]u. W 1964 został laureatem Leninowskiej Nagrody Pokojowej. Ben Bella aktywnie wspierał ruchy antykolonialne w państwach Afryki, wsparł on rebeliantów [[wojna o niepodległość Angoli|walczących o niepodległość Angoli]]<ref>''Algeria: The Politics of a Socialist Revolution'', 1970, s. 164.</ref> i [[Afrykańska Partia Niepodległości Gwinei i Wysp Zielonego Przylądka|PAIGC]] (grupę walczącą o niepodległość [[Gwinea Bissau|Gwinei Bissau]] i [[Wyspy Zielonego Przylądka|Wysp Zielonego Przylądka]])<ref>''Modern African Wars: Angola and Moçambique 1961-1974'', 1988. s.12.</ref><ref>''Wars in the Third World since 1945'', 1995. s. 35.</ref> a także anty[[apartheid]]owski [[Afrykański Kongres Narodowy]]<ref>[http://www.sahistory.org.za/topic/african-national-congress-timeline-1960-1969 African National Congress Timeline 1960-1969]</ref> i [[Czarne Pantery]] walczące o prawa [[Afroamerykanie|Afroamerykanów]]<ref>[http://roadsandkingdoms.com/2013/a-guide-to-algiers/ A BLACK PANTHER GUIDE TO ALGIERS]</ref>. 19 czerwca 1965 posiadający faktyczne wpływy polityczne [[Huari Bumedien]] przeprowadził wojskowy i całkowicie bezkrwawy zamach stanu. Ahmad Ben Bella utracił stanowisko i do 1979 przebywał w areszcie domowym w M'Sila w południowo-zachodnich górach Algierii. W grudniu 1978 zmarł Bumedien, a nowy rząd ograniczył restrykcje wobec Ben Belli. Prezydent [[Szadli Bendżedid]] 3 lipca 1979 zwolnił Ben Bellę z aresztu domowego, następnie Ben Bella został zesłany do Francji.
Powrócił do kraju po zniesieniu w Algierii systemu monopartyjnego. Został przywódcą Ruchu na rzecz Demokratycznej Algierii (MDA). W wyborach lokalnych w 1990 jego partia została pokonana przez radykalnych islamistów z Islamskiego Frontu Zbawienia (FIS), co doprowadziło do zaniechania przez Ben Bellę planów powrotu do polityki<ref>Alan Palmer, ''Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860'', Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 46</ref>.
| |||