Operacja Czarna Burza: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Poprawa linków wewn., dr. red. przy użyciu AWB |
|||
Linia 21:
{{Wojna w Pakistanie}}
{{Wikinews|Kategoria:Operacja Czarna Burza|Operacja Czarna Burza}}
'''Operacja Czarna Burza'''<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2009\04\28\story_28-4-2009_pg1_3|tytuł =26 killed as troops hit Taliban hideouts in Dir| opublikowany =Daily Times|archiwum=https://archive.is/Wq3P|zarchiwizowano=2012-07-23}}</ref> ([[język urdu|urdu]]: ''Operation Rah-e-Raast'') – operacja prowadzona przez siły pakistańskie przeciwko talibom w [[Chajber Pasztunchwa|Północno-Zachodniej Prowincji Pogranicznej]] [[Pakistan]]u.
== Geneza ==
Po założeniu przez [[Baitullah Mehsud|Baitullaha Mehsuda]] federacji ugrupowań talibskich [[Tehrik-i-Taliban Pakistan]] w 2007, [[Fazlullah]] został mianowany dowódcą w Wadi-e Swat. Przystąpił do działań zaczepnych, która doprowadziła do [[Bitwa w Wadi-e Swat|bitwy w Wadi-e Swat]] po której stopniowo narzucał prawo szariatu i wypierał jednostki sił rządowych. W związku z tym na przełomie stycznia oraz lutego
[[28 lutego]], po ofensywie pakistańskiej trwającej od sierpnia 2008 roku, [[Bitwa o Bajaur|zdobyty został okręg Bajaur]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.rp.pl/artykul/68095,269743_Talibowie_stracili_prowincje_Badzur.html|tytuł =Talibowie stracili prowincję Badżur|autor=| opublikowany =rp.pl}}</ref>, leżący na plemiennych terytoriach Pakistanu. Po klęsce Talibanu, bojownicy przystąpili mimo trwającego rozejmu w Wadi-e Swat do zdobywania prowincji Buner. Ten okręg całkowicie zajęli [[21 kwietnia]] [[2009]]. W związku z tym armia podjęła ofensywę w Wadi-e Swat<ref name=autonazwa6>{{cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,91446,6529923,USA__Clinton_krytykuje_Pakistan__mowi_o_Hamasie_i.html|tytuł =USA. Clinton krytykuje Pakistan, mówi o Hamasie i Korei Płn.|autor=| opublikowany =wyborcza.pl}}</ref>.
Linia 31:
== Operacja ==
Walki rozpoczęły się w niedzielę
Pakistańskie siły bezpieczeństwa [[28 kwietnia]] zaatakowały pozycje rebeliantów w okręgu Malakand. W walce Pakistańczyków cały czas wspierały śmigłowce. Po dwóch dniach walk zginęło 75 rebeliantów oraz 10 żołnierzy<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL121098.htm| tytuł = Q+A-Likely fallout if Pakistan takes fight to Swat's Taliban| data dostępu =28 kwietnia | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>. Około 30 tysięcy osób opuściło miasto Maidan w okręgu Dolnego Diru. Władze przygotowały się na przyjęcie uchodźców w okręgach Peszawar, Nauśahra i Timargarah<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.tvn24.pl/12691,1597725,0,1,tysiace-pakistanczykow-uciekaja-w-panice,wiadomosc.html| tytuł = Tysiące Pakistańczyków uciekają w panice| data dostępu =28 kwietnia | autor = | data = | opublikowany = tvn24.pl}}</ref>.
Linia 49:
[[11 maja]] zamachowiec samobójca wysadził się w powietrze w tzw. strefie bezpieczeństwa. Zginęło 10 osób. Do wybuchu samochodu-pułapki doszło koło [[Peszawar]]u, gdzie znajdowało się dużo cywili, którzy wcześniej wyemigrowali z [[Wadi-e Swat]]. Dzień wcześniej w wyniku walk poległo 52 bojowników<ref name=autonazwa7 />. [[12 maja]] pakistańscy komandosi zajęli region Wadi-e Piochar z której wyparli bojowników po desancie helikopterów<ref name=autonazwa10 />. W walkach z 13 na 14 maja poległo ok. 124 islamistów<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL425112.htm| tytuł = Pakistan will defeat Taliban, must win hearts - PM | data dostępu =14 maja| autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>
[[15 maja]] na osiem godzin zniesiono godzinę policyjną w mieście Mingora, umożliwiając ucieczkę kolejnym cywilom. Jednocześnie wojsko oblegające miasto, wprowadziło zakaz wjazdu do Mingory<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL78346.htm| tytuł =Pakistani army relaxes Swat curfew, people flee | data dostępu =15 maja | autor = Joanna Łupińska | opublikowany = Reuters}}</ref>. W Mingorze nie było elektryczności, brakowało pożywienia, wody i podstawowych środków do życia<ref name=autonazwa4>{{cytuj stronę| url = http://www.psz.pl/tekst-20072/Tysiace-ludzi-opuszcza-strefe-walk-w-Pakistanie| tytuł = Tysiące ludzi opuszcza strefę walk w Pakistanie| data dostępu =15 maja | autor = | data = | opublikowany = psz.pl}}</ref>. Tego dnia liczba uchodźców przekroczyła milion<ref
[[Plik:Pak-army-sol.jpg|right|252px|thumb|Pakistański żołnierz podczas walk]]
Według armii rządowej [[15 maja]] talibowie zostali zwyciężeni w prowincji Buner, natomiast część armii pakistańskiej walczącej w Buner skierowała się do miasta Mingora, które było od 6 maja w stanie oblężenia. Kilkuset żołnierzy pozostało w Buner by kontrolować prowincję. Jednakże po tym oświadczeniu walki artyleryjskie nadal trwały w górskich obszarach Buneru. Wówczas talibowie zaczęli koncentrować siły wokół Mingory. Rebelianci kopali rowy, układali miny, budowali okopy, w odpowiedzi na zbliżające się do miasta wojska rządowe.
Linia 72:
[[30 maja]] siły pakistańskie zdobyły kontrolę na głównym miastem Wadi-e Swat - [[Mingora|Mingorą]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL320998.htm| tytuł = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL320998.htm| data dostępu =30 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://www.tvn24.pl/12691,1602875,0,1,armia-pokonala-talibow,wiadomosc.html| tytuł = Armia pokonała talibów| data dostępu =30 maja | autor = | data = | opublikowany = tvn24.pl}}</ref>. Miasto było szturmowane od 23 maja. Zdobycie Mingory było jednym z głównych celów trwającej pakistańskiej ofensywy. Po ogłoszeniu zwycięstwa w Mingorze, trwały jeszcze sporadyczne walki na obrzeżach miasta. Od 6 maja, czyli początku oblężenia Mingory zginęło ok. 286 islamskich rebeliantów<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.reliefweb.int/rw/rwb.nsf/db900SID/ASAZ-7SGGZA?OpenDocument| tytuł = Ghost town of Pakistan's Swat| data dostępu =28 maja | autor = | data = | opublikowany = reliefweb.int}}</ref>.
W wyniku walk [[2 czerwca]] na obszarze Wadi-e Swat, zginęło 21 rebeliantów oraz trzech żołnierzy. Tymczasem do oswobodzonej Mingory przez wojska pakistańskie, zaczęli powracać mieszkańcy, a życie tam powoli się normalizowało<ref name="ReferenceA">{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL432982.htm| tytuł = Pakistani army rescues kidnapped students | data dostępu =2 czerwca| autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>.
[[4 czerwca]] w Amandarra pojmano Sufia Muhammada, założyciela Tehreek-e-Nafaz-e-Shariat-e-Mohammadi (TNSM)<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.geo.tv/6-4-2009/43492.htm| tytuł = Banned NSM confirms Maulana Sufi’s arrest| data dostępu =4 czerwca| autor = | data = | opublikowany = geo.tv}}</ref>.
Linia 96:
Mimo iż w prowincjach gdzie toczyła się operacja wprowadzono godzinę policyjną to cywile nadal masowo uciekali z miejsc zamieszkania. Dnia [[13 maja]] liczba uchodźców osiągnęła 670 906<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/UNHCR/c0231e8ff5d949a77384b2ee93bd51a0.htm| tytuł = Number of newly displaced in Pakistan nears 700,000| data dostępu =12 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>
[[15 maja]] Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców poinformował, że zanotowano milionową osobę, która uciekła do obozów [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] i [[Czerwony Krzyż|Czerwonego Krzyża]] przed walkami w Wadi-e Swat i pobliskich okręgach<ref name="alertnet.org">{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL279499.htm| tytuł = FACTBOX-More than 1 million displaced in Pakistan | data dostępu =15 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref> Tak duża liczba uchodźców wymusiła otwarcie 12 nowych obozów dla cywilów. W wyniku sytuacji humanitarnej panującej w obozach, 9020 osoby miały infekcje dróg oddechowych, 5571 miały biegunkę, odnotowano 1749 przypadków zakażenia dolnych dróg oddechowych oraz 903 przypadki tzw. krwawej biegunki<ref name="alertnet.org"/>
Premier Pakistanu, [[Yousaf Raza Gilani]], określił sytuację w kraju podczas operacji jako największy kryzys humanitarny od czasu krwawego podziału Indii i Pakistanu w 1947 roku<ref name=autonazwa4 />.
Linia 104:
[[19 maja]] USA przyjęły 110 milionów dolarów pomocy dla Pakistanu. Wówczas liczba uchodźców przekroczyła 1,5 mln<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/N19416661.htm| tytuł = US to give Pakistan $110 million humanitarian aid| data dostępu =19 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>.
[[21 maja]] Pakistan z uzbieranych kwot, przeznaczył na pomoc uchodźcom 224 milionów dolarów. Organizacje humanitarne rozmieściły uchodźców w 28 obozach namiotowych<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL169098.htm| tytuł = FACTBOX-Pakistan's allies promise $224 mln for displaced| data dostępu =21 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>. Tego dnia premier Gilani prosił na międzynarodowej konferencji donorów, która odbyła się w Islamabadzie o pomoc humanitarną i rozwojową, która pozwoliłaby na uspokojenie sytuacji w kraju<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.psz.pl/tekst-20420/Daria-Paprocka-Rzehak-Wojna-domowa-w-Pakistanie| tytuł = Daria Paprocka-Rzehak: Wojna domowa w Pakistanie| data dostępu =29 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>. Dzień później Sekretarz Generalnego ONZ [[Ban Ki-moon]], przebywający na Sri Lance, gdzie 18 maja zakończyła się wojna domowa, powiedział że uchodźcom potrzeba 543 milionów dolarów<ref name="ReferenceB">{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL484699.htm| tytuł = U.N. seeks aid for Pakistanis; bomb kills six| data dostępu =22 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>.
[[26 maja]] podano, że w obozach znajduje się 2 300 000 uchodźców, jednak ok. 200 000 znajdywało się nadal w strefie walk. Mimo pomocy międzynarodowej w obozach panowały poważne niedobory żywnościowe, niewielkie zasoby wody pitnej, a także niezbędnych leków. Pod koniec maja nastąpił bowiem największy kryzys humanitarny od początku ofensywy<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/SP457158.htm| tytuł = Pakistanis trapped in Swat face catastrophe - group| data dostępu =26 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>.
Linia 120:
* [[11 maja]] - zamachowiec samobójca wysadził się w powietrze w tzw. strefie bezpieczeństwa. Poległo 10 osób. Do wybuchu samochodu-pułapki doszło koło [[Peszawar]]u<ref name=autonazwa7 />.
* [[16 maja]] - w eksplozji samochodu-pułapki w [[Peszawar]]ze zginęło 11 osób, a 30 zostało rannych<ref name=autonazwa8 />.
* [[22 maja]] - kolejny zamach w mieście [[Peszawar]] w wybuchu samochodu-pułapki nieopodal kina, zginęło 6 osób. W zamachu przeprowadzonym przez terrorystów rannych zostało ok. 75 osób<ref
* [[27 maja]] - w mieście [[Lahore]] na wschodzie Pakistanu około 24 osób zginęło, a blisko 300 odniosło obrażenia w wybuchu, który według policji był zamachem samobójczym<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL356265.htm| tytuł = Bomb in Pakistan's Lahore kills 24, many hurt| data dostępu =27 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>.
[[Plik:Peshawar.png|250px
* [[28 maja]] - potrójny zamach w [[Peszawar]]ze, 11 osób zginęło, ponad 100 rannych<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/LS997666.htm| tytuł = Bombs, gun battle, rock Pakistan's Peshawar| data dostępu =28 maja | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>.
* [[5 czerwca]] - wybuch bomby w meczecie podczas modłów w pakistańskim okręgu Dir w mieście [[Haya Gai]]. 40 osób zginęło, 50 rannych. Po tym zamachu do walki z terrorystami przystąpiły ochotnicze bojówki ''Laskhar'' złożone głównie z ludności plemiennej<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/SP58234.htm| tytuł = Bomb kills around 40 at mosque in NW Pakistan | data dostępu = | autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>..
Linia 143:
== Operacja w Waziristanie ==
{{osobny artykuł|Operacja Rah-e-Nijat}}
Pod koniec maja po kolejnych zwycięstwach armii pakistańskiej w Swat walki wznowiły się także w przygranicznej prowincji z Afganistanem [[Waziristan]]. Tam prawdopodobnie ukrywał się dowódca talibów w Pakistanie Baitullah Mehsud<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL400884.htm| tytuł = Q+A-After Swat, will Waziristan be next for Pakistan army? | data dostępu =1 czerwca| autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>. Talibowie [[1 czerwca]] z wioski Bakka Kheil w Waziristanie Północnym porwali ok. 400 uczniów i nauczycieli z jednej z szkół<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.alertnet.org/thenews/newsdesk/ISL458209.htm| tytuł = Militants kidnap 300 students, others in Pakistan | data dostępu =1 czerwca| autor = | data = | opublikowany = Reuters}}</ref>. Podczas porwania wiele uczniów zbiegło z miejsca porwania. Dzień później w wyniku operacji wojsk pakistańskich odbito ok. 80 uczniów z rąk porywaczy<ref
[[13 czerwca]] lotnictwo pakistańskie zbombardowało twierdzę lidera talibów [[Baitullah Mehsud|Baitullaha Mehsuda]] w górskich obszarach Waziristanu. Był to odwet za zabójstwo duchownego Sarfraza Nemeei, znanego z krytykowania talibów<ref
Mehsud zginął w amerykańskim bombardowaniu
17 października 2009 wojsko pakistańskie wznowiło ofensywę, która tym razem toczyła się na lądzie. Niespełna dwa miesiące później, 12 grudnia 2009 ogłoszono zwycięskie zakończenie ofensywy w której zginęło 600 rebeliantów i 80 żołnierzy. W wyniku ofensywy Pakistan objął kontrolę nad górskimi terenami Południowego Waziristanu, skąd ucieczkę podjęli najważniejsi członkowie Talibanu.
| |||