Ilja Erenburg: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Poprawiono przypis dodając numer strony z najnowszego wydania "Stalingradu", jak również hiperłącze do hasła poświęconego Beevorowi |
Poprawiony cytat |
||
Linia 27:
Erenburg najbardziej jest znany obecnie z powieści, będących pamfletami na współczesne czasy i obrazujące tragikomiczne niedostosowanie jednostki do dążącego do uniformizacji świata: ''Niezwykłe przygody Julio Jurenito i jego uczniów'' ([[1922]]), ''Miłość Joanny Ney'' ([[1924]]), ''Rwacz'' ([[1925]]), ''[[Lejzorek Rojtszwaniec|Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca]]'' ([[1928]]), socrealistyczny ''Dzień wtóry'' ([[1934]]). Po powrocie z Francji napisał ''Upadek Paryża'' ([[1941]]). Tytuł jego krytykującej [[stalinizm]] powieści ''Odwilż'' ([[1954]]-[[1956]]) stał się nazwą okresu w historii [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], a także [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]]. W ostatnich latach życia napisał sześciotomową autobiografię ''Lata, ludzie, życie'' (siódmy tom nie ukończony).
W Niemczech jest do dziś oskarżany o wzywanie do odwetowych masakr cywilów w [[Prusy Wschodnie|Prusach Wschodnich]] w
{{CytatD|1=Niejaki Otto Essman pisze do lejtnanta Helmuta Weiganda:
„Mamy tu rosyjskich więźniów. Te typy pożerają dżdżownice na terenie lotniska, rzucają się na wiadro z odpadkami. Widziałem jak jedli chwasty. I pomyśleć, że to — ludzie!..”
Właściciele niewolników, oni chcą przemienić nasz naród w niewolników. Oni wywożą Rosjan do siebie, zastraszają, doprowadzają głodem do szaleństwa, do tego, że umierając ludzie jedzą trawę i robaki, a pieprzony Niemiec ze zgniłym cygarem w zębach filozofuje: „Czy to naprawdę ludzie?..”
My wiemy wszystko. My pamiętamy wszystko. My zrozumieliśmy: Niemcy to nie ludzie. Odtąd słowo „Niemiec” to dla nas najstraszniejsze przekleństwo. Odtąd słowo „Niemiec” odpala broń. Nie będziemy mówić. Nie będziemy się odgrażać. Będziemy zabijać. Jeśli nie zabiłeś w ciągu dnia choć jednego Niemca, twój dzień jest stracony. Jeśli myślisz, że za ciebie Niemca zabije twój sąsiad, nie pojąłeś grozy. Jeśli nie zabijesz Niemca, Niemiec zabije ciebie. On pojmie twoich bliskich i będzie męczyć ich w swoich nędznych Niemczech. Jeśli nie możesz zabić Niemca kulą, zabij go bagnetem. Jeśli na twoim odcinku jest zastój, jeśli czekasz na bój, zabij Niemca przed bojem. Jeśli zostawisz Niemca żywego, Niemiec powiesi rosyjskiego człowieka i zhańbi rosyjską kobietę. Jeśli zabiłeś jednego Niemca, zabij drugiego — nie ma dla nas niczego weselszego od niemieckich trupów. Nie licz dni. Nie licz wiorst. Licz jedno: zabitych przez ciebie Niemców. Zabij Niemca! — to prosi matka staruszka. Zabij Niemca! — to modlą się do ciebie dzieci. Zabij Niemca! — to krzyczy ojczysta ziemia. Nie spudłuj. Nie przepuść. Zabij!
|2=Ilja Erenburg|3=[[Krasnaja Zwiezda]]'' z 24 lipca 1942 roku
}}
W Polsce wielokrotnie drukowany i wznawiany od pierwszego wydania ''Niezwykłych przygód Julio Jurenity...'' w [[1924]] (powieść poprzedzona została wstępem [[Juliusz Kaden-Bandrowski|Juliusza Kadena-Bandrowskiego]]). Na język polski przełożono praktycznie całą jego twórczość.
[[Plik:Ilya Ehrenburg 1925.jpg|thumb|Erenburg w roku 1925]]
|