Wincenty Pol: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MBi (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, wikizacja
m →‎Życiorys: drobne merytoryczne
Linia 35:
Wszystko to zdecydowało o zmianie poglądów Pola na antychłopskie i antydemokratyczne. Rok później został aresztowany i zmuszony do zamieszkania we Lwowie pod nadzorem policji za rzekomy udział w przygotowaniach do wybuchu [[powstanie krakowskie|powstania krakowskiego]]. Po oczyszczeniu z zarzutów objął redakcję ''Biblioteki Naukowego [[Zakład Narodowy im. Ossolińskich|Zakładu im. Ossolińskich]]'' we [[Lwów|Lwowie]]. Podejmował kolejne podróże: na [[Śląsk]], w [[Sudety]], do [[Wrocław]]ia, Wielkopolski, [[Berlin]]a i na [[Rugia|Rugię]]. Podczas [[Wiosna Ludów|Wiosny Ludów]] był przez krótki czas adiutantem sztabu [[Gwardia Narodowa (Galicja)|Gwardii Narodowej]] we Lwowie. Po jej zakończeniu stał się orędownikiem legalnej działalności w polityce i konserwatywnego programu społecznego.
 
Mimo że w dziedzinie geografii był samoukiem, dzięki lekturze, badaniom terenowym i kontaktom z przedstawicielami różnych dziedzin wiedzy posiadł dość dużą wiedzę na ten temat. Mimo niewielkiego dorobku naukowego (najważniejsza praca do tej pory ''Rzut oka na północne stoki Karpat pod względem przyrodzenia'' – nowoczesny jak na owe czasy opis [[rzeźba terenu|rzeźby terenu]], [[hydrografia|hydrografii]], podziału fizycznogeograficznego i elementów etnografii południowej Polski) w 1849 został mianowany profesorem nadzwyczajnym „geografii powszechnej, fizycznej i porównawczej” na [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytecie Jagiellońskim]], gdzie objął pierwszą w Polsce, a drugą na świecie (po berlińskiej, założonej przez [[Carl Ritter|Carla Rittera]]) katedrę geografii (obecnie [[Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego]]). Rozpoczęte w styczniu 1850 r. wykłady obejmowały następujące tematy: ''Pięć części świata w zarysie'', ''Oceanografia'', ''Geografia starożytnego świata'', ''Geografia monarchii austriackiej'', ''Geografia Syrii i Palestyny ze względu na historię biblijną i etnografię Wschodu'', ''Geografia fizyczna'', ''Geografia północnego wschodu Europy'', ''Geografia Ziemi Świętej'', ''Geografia handlowa'' (pierwowzór [[geografia społeczno-ekonomiczna|geografii społeczno-ekonomicznej]], wykłady prowadzone po raz pierwszy na uniwersytecie). Pol zapoczątkował cykl kursów geografii fizycznej dla przyszłych nauczycieli, jak również serię wyjazdów naukowych w okolice Krakowa, w [[Pieniny]] i Tatry. Niestety, z początkiem 1853 r. został usunięty z uniwersytetu ze względu na rzekomą nielojalność wobec władz zaborczych, a samą katedrę zlikwidowano. W tym krótkim okresie zdołał jednak stworzyć podstawy nowoczesnego nauczania geografii w oparciu o poglądy metodologiczne Carla Rittera i [[Alexander von Humboldt|Alexandra Humboldta]].
 
[[Plik:Wincenty pol tablica cm01.jpg|thumb|Tablica w [[Rzepedź|Rzepedzi]] upamiętniająca pobyt Wincentego Pola w [[Bieszczady|Bieszczadach]] i [[Beskid Niski|Beskidzie Niskim]]]]