Lechi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Khan Tengri przeniósł stronę Lehi do Lechi
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
[[Plik:Logo of the Lehi movement.svg|thumb|140px|Logo ''Lehi''Lechi]]
'''LohameiLochame HerutCherut IsraelJisra'el''' (hebr. לוחמי חירות ישראל, ''Bojownicy o Wolność Izraela'', לוחמי חירות ישראל) w skrócie ''Lehi'Lechi''' (לח”י) – radykalna, kontrowersyjna zbrojna organizacja [[syjonizm|syjonistyczna]] działająca w latach [[1940]]–[[1948]] w [[Palestyna|Palestynie]], stosująca w swojej działalności metody [[terror]]ystyczne.
 
Niektórzy członkowie LehiLechi w latach [[1938]]–[[1939]] przeszli szkolenie militarne prowadzone przez instruktorów [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]], w [[Zofiówka (powiat łucki)|Zofiówce]] na [[Wołyń|Wołyniu]], [[PodębinPoddębina (Tuszyn)|Poddębinie]]ie pod [[Łódź|Łodzią]] i w lasach nieopodal [[Andrychów|Andrychowa]]. Jak wspomina jeden z uczniów, „Polacy potraktowali kurs terroryzmu jako dyscyplinę naukową, poznaliśmy matematyczne formuły na demolowanie konstrukcji z cementu, żelaza, drewna, cegieł i ziemi”. W tym samym czasie potajemnie otrzymali pomoc od władz Polski, w postaci ponad 20 tysięcy sztuk broni{{r|JakPolacyStworzyliIzrael}}.
 
Gdy we wrześniu [[1939]] (wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]]) [[Irgun Cwai Leumi|Ecel]] ogłosił zawieszenie wszelkich działań przeciwko Brytyjczykom, jeden z jej radykalnych działaczy, [[Abraham Stern (Lehi)|AbrahamAwraham Stern]] nie zgodził się na zawieszenie broni i uznał [[Wielka Brytania|Wielką Brytanię]] za największego przeciwnika (z powodu ogłoszenia [[Biała Księga|Białej Księgi]] wstrzymującej imigrację Żydów do Palestyny). AbrahamAwraham Stern założył własną organizację – LehiLechi (''LahomeiLochame HerutCherut IsraelJisra'el'').
 
Brytyjskie władze określały grupę mianem ''Stern Gang'' (Bandabandy Sterna). Organizacja liczyła około 6 tys. ludzi.
W [[1940]] doszło do kontaktu między grupą Sterna reprezentowaną przez NaftaliNaftalego LubenchikaaLubenczika ambasadorem niemieckim w [[Bejrut|Bejrucie]] Wernerem von HentigHentigiem. LehiLechi oferowało III Rzeszy współpracę w antybrytyjskich akcjach na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]], w zamian żądano zgody na utworzenie państwa żydowskiego w Palestynie i transport Żydów europejskich do Palestyny. Rozmowy kontynuowano do stycznia 1941, gdy AbrahamAwraham Stern napisał list adresowany do [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]], który pozostał bez odpowiedzi. W tym czasie naziści nie byli zainteresowani żadną współpracą z Żydami, a ich sojusznikiem w Palestynie stał się wielki mufti Jerozolimy [[Al-Hadżdż Muhammad Amin al-Husajni|Mohammad Amin al-Husajni]].
 
W lutym [[1942]] AbrahamAwraham Stern został zastrzelony w niejasnych okolicznościach (prawdopodobnie przez Brytyjczyków) w [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiwie]], a jej przywódcą został [[Icchak Szamir|IcchakJicchak Isernicki]] (pseudonim „Szamir”), w przyszłości premier Izraela.
 
6 listopada 1944 dwóch członków LehiLechi zamordowało w [[Egipt|Egipcie]] brytyjskiego ministra [[Walter Guinness|lorda Moyne]]. Była to zemsta za uniemożliwienie żydowskim uciekinierom z [[Europa|Europy]] schronienia się w [[Palestyna|Palestynie]]. Moyne na prośbę o pomoc węgierskim Żydom odpowiedział: „co ja mogę zrobić z milionem Żydów?” Zabójstwa dokonali EliyahuElijjahu HakimChakim i EliyahuElijjahu Bet-ZuriCuri.
 
; Głośne akcje przeprowadzone przez LehiLechi
* 22 lipca 1946 – zamach terrorystyczny na Hotel Króla Dawida (Hotelhotel King David), w którym mieściło się dowództwo brytyjskich wojsk w Palestynie. Pomimo telefonicznych ostrzeżeń hotelu nie ewakuowano. Zginęło 91 osób, 45 zostało rannych. Wielu Żydów potępiło ten zamach (między innymi: [[Chaim Weizmann]] i [[Dawid Ben Gurion]]).
* 31 marca 1947 – uszkodzenie brytyjskiej rafinerii ropy naftowej w [[Hajfa|Hajfie]].
* 9 kwietnia 1948 – [[Irgun Cwai Leumi|Irgun]] i LehiLechi przeprowadziły masakrę w arabskiej wiosce [[Masakra w Dajr Jasin|DeirDajr JassinJasin]]. Zginęły 254 osoby.
* 28 kwietnia 1948 – operacja „''Hamaz''”. Ofensywa na wschód od [[Jafa|JaffyJafy]].
 
8 maja 1948 rząd nowo powstałego państwa [[Izrael]] wydał rozkaz powołujący do życia izraelską armię – [[Siły Obronne Izraela]] (''Cewa Hagana LeIsraelle-Jisra'el'', w skrócie ''Cahal''), do których miały przystąpić wszystkie żydowskie grupy zbrojne walczące w [[Palestyna|Palestynie]].
 
17 września [[1948]] LehiLechi zamordowało wysłannika [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|ONZ]] i [[Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca|Czerwonego Krzyża]], szwedzkiego polityka [[Folke Bernadotte]], który był głównym mediatorem w konflikcie arabsko-żydowskim. Niektórzy z radykałów LehiLechi uznawali go za kolaboranta narodowych socjalistów. Jednak morderstwo wstrząsnęło opinią publiczną na świecie i wśród samych Żydów, ponieważ Bernardotte w ramach akcji „[[białe autobusy]]” uratował Żydów z [[Holocaust]]u. To morderstwo spowodowało aresztowanie przywódców „Lehi”Lechi przez [[Rząd Izraela]] i delegalizację tej skrajnie radykalnej organizacji.
 
Pojedyncze odrębne oddziały LehiLechi walczyły później jeszcze tylko w okolicach [[Jerozolima|Jerozolimy]]. Jej członkowie następnie ochotniczo wstąpili do [[Siły Obronne Izraela|izraelskiej armii]].
 
== Zobacz też ==