Wikipedia

Oblężenie Wrocławia (1945): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
int., poprawa linków, źródła/przypisy, ilustracja, infobox
ujednoznacznienie, drobne merytoryczne
Linia 1:
{{Inne znaczenia|oblężenia Wrocławia w 1945|[[Oblężenie Wrocławia|inne oblężenia miasta]]}}
{{Wojna infobox
|epoka = czasy najnowsze
Linia 29 ⟶ 30:
 
== Historia ==
W sierpniu 1944 roku miasto zostało ogłoszone [[twierdza|twierdzą]] ([[Język niemiecki|niem.]] '''Festung Breslau''')<ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20120121105203/http://wroclaw.hydral.com.pl/000272,obiekt.html|autor=bonczek/hydroforgroup|praca=[[Wratislaviae Amici]]|tytuł=1945 – Festung Breslau|data dostępu=2008-12-18}}</ref>. Saper Laszlo Szallasi z jednej z kompanii [[Królestwo Węgier (1920-1946)|węgierskiego]] IX Samodzielnego Batalionu Saperów, która pełniła służbę w 1945 we Wrocławiu bez broni wspominał<ref>{{cytuj książkę|autor=[[Jacek Solarz]]|tytuł=Breslau 1945|wydawca=[[Wydawnictwo Militaria]]|miejsce=Warszawa|data=2011|isbn=978-8372192639}}</ref>:
{{CytatD|Skierowano nas do robót przy umocnieniach obronnych. Pracę musieliśmy wykonywać w nocy, na bezpośrednim zapleczu frontu, który początkowo przebiegał skrajem miasta. (...) Wysłano nas w kierunku jednego z wiaduktów kolejowych i kazano nam zatarasować przejazd pod wiaduktem. (...) Wepchnęliśmy pod wiadukt kolejowy aż dwa wagony tramwajowe, które załadowaliśmy bryłami kostek brukowych, wyrwanych z jezdni. Na zerwanej części wiaduktu układaliśmy również takie brukowe kostki. (...) Po wykonaniu robót na tej barykadzie chodziliśmy na akcje, których celem było opróżnienie określonych obiektów z łatwopalnych materiałów. Polegało to na tym, że z wyznaczonych domów należało powyrzucać wszystkie przedmioty, które mogłyby dostarczyć strawy płomieniom. Nie czyniono przy tym wyjątku ani dla krzyży wiszących na ścianach, ani dla obrazów świętych w pomieszczeniach klasztornych. Następnie zwalaliśmy wszystko na kupę na ulicy lub na podwórzu i podpalaliśmy. W niektórych ścianach, na wysokości 25–30 cm nad podłogą, wycinaliśmy otwory strzelnicze, które miały ułatwić prowadzenie ostrzału. Niekiedy zaś robiliśmy w murach wyłom, a także wielokrotnie przebijaliśmy ściany piwnic, aby umożliwić szybszą i bezpieczniejszą komunikację w ukryciu.}}
 
20 stycznia 1945, na rozkaz [[gauleiter]]a Dolnego Śląska [[Karl Hanke|Karla Hankego]], dokonano przymusowej pieszej ewakuacji większości pozostającej jeszcze w mieście ludności cywilnej. Jak się ocenia, podczas ewakuacji z zimna i przemęczenia zginęło aż 90 tys. osób. Pozostali zapełnili ulice [[Drezno|Drezna]] na krótko przed [[nalot dywanowy|nalotami dywanowymi]]. [[Bombardowanie Drezna|Słynne bombardowania dywanowe]] [[Royal Air Force|RAF–u]] i [[United States Army Air Forces|USAAF–u]], które doprowadziły Drezno do zniszczenia w stopniu porównywalnym z [[Warszawa|Warszawą]], spowodowane zostały naciskami [[Józef Stalin|Stalina]] na zachodnich [[alianci II wojny światowej|aliantów]], by utrudnić Niemcom obronę Wrocławia. Przez dwatrzy i pół miesiąca, od 2213 lutego do 6 maja 1945, Wrocław był oblegany przez wojska [[1 Front Ukraiński|1 Frontu Ukraińskiego]], dowodzone przez marszałka [[Iwan Koniew|Koniewa]]. Podczas ciężkich walk obie strony podpalały całe kwartały domów, a załoga twierdzy, siłami [[Roboty przymusowe w III Rzeszy|robotników przymusowych]] i [[cywil]]i<ref group="uwaga">Podczas rozbiórek zginęło, m.in. z powodu ostrzału z radzieckich samolotów, od 10 do 15 tysięcy ludzi.</ref>, wyburzyła połowę dzielnicy w okolicach dzisiejszego [[Plac Grunwaldzki we Wrocławiu|placu Grunwaldzkiego]], by zbudować lotnisko zapasowe. Od 15 lutego do 1 maja [[Luftwaffe]] utrzymywała [[most powietrzny]] z III Rzeszą. Przez 76 dni wykonano niemal 2 tysiące lotów i przewieziono do oblężonego miasta 1638 ton zapasów.
 
== Kalendarium ==
Linia 57 ⟶ 58:
== Kapitulacja ==
Dowódca twierdzy, generał Hermann Niehoff, po [[negocjacje|negocjacjach]] z generałem [[Władimir Głuzdowski|Głuzdowskim]] podpisał [[kapitulacja|kapitulację]] 6 maja 1945. Wrocław skapitulował jako jedno z ostatnich miast niemieckich, cztery dni po zdobyciu [[Berlin]]a, dwa dni przed [[Kapitulacja III Rzeszy|podpisaniem przez Niemcy ogólnej kapitulacji]]. Warunkiem kapitulacji były gwarancje godnego traktowania udzielone przez Rosjan. Generał Głuzdowski gwarantował [[Jeniec wojenny|jeńcom]] opiekę medyczną, zachowanie własności osobistej oraz natychmiastową [[repatriacja|repatriację]] po zakończeniu wojny. Żadna z obietnic nie została spełniona. Większość jeńców trafiła do sowieckich [[łagier|łagrów]], skąd wielu z nich (być może nawet połowa) nigdy nie wróciła.
Bilans strat we Wrocławiu to szacowana na ponad 700 tysięcy liczba cywilów zmuszonych przez władze niemieckie do opuszczenia miasta; zginęło 6 tys. żołnierzy (23 tys. zostało rannych); wśród dziesiątek tysięcy cywilów, którzy zginęli podczas ewakuacji lub ostrzału miasta było też 3 tys. [[Samobójstwo|samobójców]]. Zniszczone w mieście budynki obróciły się w 18 milionów metrów sześciennych gruzu<ref>Beata Maciejewska: [http://miasta.gazeta.pl/wroclaw/1,35762,5169914.html ''Tak ginęło miasto'']. ''[[Gazeta Wyborcza]]'', 6 maja 2008.</ref>.
 
== Zobacz też ==
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Oblężenie_Wrocławia_(1945)”