Nowa Szwecja: Różnice pomiędzy wersjami

'''Nowa Szwecja''' ([[język szwedzki|szw.]] ''Nya Sverige'') −– dawna [[Szwecja|szwedzka]] kolonia w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]], obejmowała obszary części dzisiejszych stanów [[Delaware]], [[New Jersey]], [[Pensylwania]] i [[Maryland]] i istniała od [[29 marca]] [[1638]] do września [[1655]] roku.

W początkach [[XVII wiek]]uwieku Szwecja wkroczyła na scenę europejską jako potęga militarna. Zdecydowała się także włączyć w rywalizację kolonialną. W [[1637]] grupa szwedzkich oraz związanych z nimi holenderskich i niemieckich kupców utworzyło Kompanię Nowej Szwecji, której zamierzeniem było handel futrami i tytoniem. Pierwszym przedsięwzięciem Kompanii była wyprawa dwóch okrętów -– ''Kalmar'' i ''Nyckel'', pod dowództwem [[Peter Minuit|Petera Minuita]]. Minuit był wcześniej gubernatorem holenderskiej kolonii [[Nowa Holandia]] obejmującej wyspę [[Manhattan]], posiadał więc odpowiednie doświadczenie, w kierowaniu tego typu przedsięwzięciami.

Koloniści wylądowali w marcu [[1638]] na wybrzeżu amerykańskim u ujścia rzeki [[Delaware (rzeka)|Delaware]]. Zbudowali pierwszą osadę ''Fort Christina'' (dzisiejszy [[Wilmington (Delaware)|Wilmington]]), nazwany tak na cześć szwedzkiej królowej Krystyny. W ciągu kolejnych siedemnastu lat do brzegów Delaware w sumie przybyło jedenaście statków, przywożąc około 600 osiedleńców, głównie Szwedów i Finów. Kolonia rozłożyła się wzdłuż obu brzegów rzeki obejmując żyzne okolice jej szerokiej delty. Z czasem kolonia powiększyła się obejmując także tereny leżące dalej w górę biegu rzeki. Swoją największą świetność osiągnęła w latach [[1643]]-[[1653]], gdy jej gubernatorem był [[Johan Printz]]. Po jego odwołaniu gubernatorem został [[Johan Rising]].

Nowy gubernator uwikłał kolonię w wojnę z pobliską [[Nowa Holandia|Nową Holandią]], z którą wcześniej kolonia utrzymywała przyjazne stosunki. Szwedzi zaatakowali i zajęli ''Fort Casimir'', zmieniając jego nazwę na ''Fort Trinity''. Holendrzy po wodzą swojego dynamicznego gubernatora [[Peter Stuyvesant|Petera Stuyvesanta]] odpowiedzieli na atak sprowokowany zmianą układów sojuszniczych w Europie po [[Wojna trzydziestoletnia|wojnie trzydziestoletniej]]. Latem [[1655]] holenderski oddział składający się z 317 zbrojnych pojawił się u ujścia rzeki. Odbił ''Fort Trinity'' zajmując także ''Fort Christina'' i włączając cały obszar kolonii do Nowej Holandii.

W październiku roku [[1664]] tereny Nowej Szwecji (już jako część Nowej Holandii) zostały zbrojnie podbite przez [[Imperium brytyjskie|Brytyjczyków]] i włączone do [[prowincja Nowy Jork|kolonii Nowy Jork]].

* [[Europejska kolonizacja Ameryki|europejska kolonizacja Ameryki Północnej]],

* [[historia Stanów Zjednoczonych Ameryki]],

* [[Tobago]].