Belkowanie (architektura): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
m drobne techniczne
Linia 7:
W [[Historia architektury|historii architektury]] zmieniały się: wygląd, funkcja i zakres stosowania belkowania.
 
* W [[Sztuka grecka w okresie klasycznym|klasycznej architekturze greckiej]] wygląd (kształt i proporcje poszczególnych elementów) są różne w różnych [[Porządek architektoniczny|porządkach architektonicznych]].:
** porządek dorycki posiadał prosty architraw złożony z kamiennych belek wspartych na głowicach kolumn, fryz składał się ze żłobkowanych [[Tryglif|tryglifów]] i [[Metopa|metop]]. Pomiędzy architrawem a fryzem znajdowała się listwa (taenia), pod którą, na szerokość tryglifów, umieszczone były listewki (regulae) ozdobione łezkami (guttae). Do wysuniętego gzymsu, nad każdą metopą i tryglifem, przymocowane były płytki (mutuli) również ozdobione łezkami.<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Parnicki-Pudełko|imię = Stefan|tytuł = Architektura Starożytnej Grecji|rok = 1985|wydawca = Arkady|miejsce = Warszawa|strony = 77-78|isbn = 83-213-3179-3}}</ref>
 
{{Wcięcie}}** Porządekw doryckiporządku posiadał prostyjońskim architraw złożonypodzielony zjest kamiennychuskokowo belekna wspartych natrzy głowicachpoziome kolumnpasy, fryzod składałozdobionego siępłaskorzeźbami zefryzu żłobkowanychoddziela [[Tryglif|tryglifów]]go iniewielki [[Metopa|metop]]gzyms. Pomiędzy architrawem aNad fryzem znajdowałaznajduje się listwalekko (taenia),podcięty podgzyms którą, na szerokość tryglifów,o umieszczoneprostej były listewki (regulae) ozdobione łezkami (guttae). Do wysuniętego gzymsu, nad każdą metopą i tryglifem, przymocowane były płytki (mutuli) również ozdobione łezkamiformie.<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Parnicki-Pudełko|imię = Stefan|tytuł = Architektura Starożytnej Grecji|rok = 1985|wydawca = Arkady|miejsce = Warszawa|strony = 77-7888|isbn = 83-213-3179-3}}</ref> Często poszczególne elementy belkowania przedzielone były [[Kimation|kimationem]] z [[Astragal|astragalami]]<ref>{{cytuj książkę |tytuł = Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. tom 18| wydawca = Wydawnictwo Arkady | miejsce = Warszawa | rok = 2013 | strony = 164-165 | isbn = 978-83-213-4727-1}}<br/ref>
{{Wcięcie}}** Ww porządku korynckim poszczególne elementy belkowania były podobne do jońskiego, ale różniły się proporcjami<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Szolginia | imię = Witold | tytuł = Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo | wydawca = Wydawnictwo Naukowo-Techniczne | miejsce = Warszawa | rok = 1975 | strony = 308}}</ref>.
 
{{Wcięcie}} W porządku jońskim architraw podzielony jest uskokowo na trzy poziome pasy, od ozdobionego płaskorzeźbami fryzu oddziela go niewielki gzyms. Nad fryzem znajduje się lekko podcięty gzyms o prostej formie.<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko = Parnicki-Pudełko|imię = Stefan|tytuł = Architektura Starożytnej Grecji|rok = 1985|wydawca = Arkady|miejsce = Warszawa|strony = 88|isbn = 83-213-3179-3}}</ref> Często poszczególne elementy belkowania przedzielone były [[Kimation|kimationem]] z [[Astragal|astragalami]]<ref>{{cytuj książkę |tytuł = Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. tom 18| wydawca = Wydawnictwo Arkady | miejsce = Warszawa | rok = 2013 | strony = 164-165 | isbn = 978-83-213-4727-1}}</ref>.<br/>
 
{{Wcięcie}} W porządku korynckim poszczególne elementy belkowania były podobne do jońskiego, ale różniły się proporcjami<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Szolginia | imię = Witold | tytuł = Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo | wydawca = Wydawnictwo Naukowo-Techniczne | miejsce = Warszawa | rok = 1975 | strony = 308}}</ref>.
 
 
*
* W [[Architektura starożytnego Rzymu|architekturze rzymskiej]] belkowanie zastosowano jako element zwieńczający ścianę, a także do rozdzielania poszczególnych [[kondygnacja|kondygnacji]]. Pojawiło się również belkowanie nad [[arkada]]mi. Belkowanie wieńczyło tu kolumny przyścienne wtopione w filar arkady.