Pomnik św. Jana Nepomucena na Ostrowie Tumskim: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m WP:SK, drobne techniczne, drobne redakcyjne, int., lit., drobne merytoryczne, poprawa linków
Linia 1:
{{Pomnik infobox
|nazwa = Pomnik św. Jana Nepomucena<br />na Ostrowie Tumskim
|grafika = Wroclaw OstrowTunski-swJanNepomucen.jpg
|opis grafiki =
Linia 21:
|commons = Category:Monument of John of Nepomuk and church of the Holy Cross in Wrocław
}}
'''Pomnik św. Jana Nepomucena''' – [[XVIII wiek|XVIII wieczna]] figurarzeźba ([[nepomuk]]) autorstwa [[Jan Jerzy Urbański|Jana Jerzego Urbańskiego]] przedstawiająca świętego [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]].
 
Pomnik został wykonany w latach 1730 -17321730–1732 na zlecenie wrocławskiej kapituły katedralnej. Projektantem był [[Christoph Tausch]] a autorami byli Urbański wraz z [[Johann Albrecht Siegwitz|Johannem Albrechtem Siegwitzem]] i [[Johann Adam Karinger|Johannem Adamem Karingerem]]. Umieszczony został na placu Kościelnym, przed kolegiackim [[Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja we Wrocławiu|kościołem św. Krzyża]] i katolickim sierocińcem Orphanotropheum, na [[Ostrów Tumski we Wrocławiu|Ostrowie Tumskim]] we [[Wrocław]]iu. Według kroniki pomnik został odsłonięty w maju 1732 roku i kosztował 2049 [[floren]]ów. Jest największym na świecie pomnikiem tegoJana świętegoNepomucena.
'''Pomnik św. Jana Nepomucena''' – [[XVIII wiek|XVIII wieczna]] figura ([[nepomuk]]) autorstwa [[Jan Jerzy Urbański|Jana Jerzego Urbańskiego]] przedstawiająca świętego [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]].
 
Pomnik został wykonany w latach 1730 -1732 na zlecenie wrocławskiej kapituły katedralnej. Projektantem był [[Christoph Tausch]] a autorami byli Urbański wraz z [[Johann Albrecht Siegwitz|Johannem Albrechtem Siegwitzem]] i [[Johann Adam Karinger|Johannem Adamem Karingerem]]. Umieszczony został na placu Kościelnym, przed kolegiackim [[Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja we Wrocławiu|kościołem św. Krzyża]] i katolickim sierocińcem Orphanotropheum, na [[Ostrów Tumski we Wrocławiu|Ostrowie Tumskim]] we [[Wrocław]]iu. Według kroniki pomnik został odsłonięty w maju 1732 roku i kosztował 2049 [[floren]]ów. Jest największym na świecie pomnikiem tego świętego.
 
{{Galeria
| Nazwa=Płaskorzeźby na cokole pomnika|wielkość=150|pozycja=left
| GrafikaPlik:Wrocław, Ostrów Tumski, pomnik św. Jana Nepomucena, relief na cokole pomnika przedstawiający strącenie kanonika Jana do Wełtawy-001.JPG|Scena zrzucenia św. Jana Nepomucena z mostu do Wełtawy
| GrafikaPlik:Wrocław, Ostrów Tumski, pomnik św. Jana Nepomucena, relief na cokole, kanonik odmawia różaniec DSC00060.JPG|Kanonik odmawia różaniec
| GrafikaPlik:Wrocław, Ostrów Tumski, pomnik św. Jana Nepomucena, relief na cokole.JPG|Scena spowiedzi królowej Zofii
| GrafikaPlik:Wrocław, Ostrów Tumski, reliew.JPG|Scena przesłuchania św. Jana Nepomucena przez kólakróla Wacława IV Luksemburskiego
}}
 
== Opis pomnika ==
Pomnik został wykonany z [[piaskowiec|piaskowca]], w stylu [[barok]]owym, na planie zbliżonym do [[krzyż grecki|krzyża greckiego]]. Ma około 9,5 metra wysokości. Na podstawie znajduje się [[cokół]], na którym umieszczone zostały cztery sceny z życia świętegoJana Nepomucena. Na pierwszej świętyNepomucen spowiada [[Zofia Bawarska|królową Zofię]], żonę króla Czech [[Wacław IV Luksemburski|Wacława IV Luksemburskiego]]. Na drugiej [[Relief|płaskorzeźbie]] Nepomucen wspiera się na kosturze idąc pątniczą ścieżką. Kolejna scena przedstawia moment przesłuchania świętegoNepomucena przez króla Wacława, a ostatnia wrzucenie Nepomucena do [[Wełtawa|Wełtawy]]. Nad płaskorzeźbami znajdują się [[Kartusz (ozdoba)|kartuszkartusze]]e z inskrypcją fundacyjną i z komentarzami teologicznymi. Wyżej przedstawiono półpostacie anielskich [[atlant]]ów, którzy podtrzymują piramidalną bryłę, na której znajduje się postać św. Nepomucena stojącego na chmurach z ręką wzniesioną ku górze i trzymającą [[krucyfiks]]. Z obłoków wystają główki aniołków. Nad głową świętegoNepomucena widaćznajdują się gwiazdy, które mają nawiązywać do gwiazd, jakiektóre ukazały się na niebie podczas egzekucji męczennika. Cały pomnik otoczony jest kamienną balustradą.
 
We Wrocławiu znajdują się jeszcze cztery pomniki przedstawiające świętegoJana Nepomucena: na [[Ulicaplacu PlacŚwiętojańskim Świętojańskioraz we Wrocławiu|ul. Plac Świętojański]],przy [[Ulica gen. Romualda Traugutta we Wrocławiu|ul. gen. Romualda Traugutta]], [[Ulica Osobowicka we Wrocławiu|ul. Osobowickiej]] i [[Ulica Szewska we Wrocławiu|ul. Szewskiej]] oraz figurarzeźba przy [[Ulica Parafialna we Wrocławiu|ul. Parafialnej]].
 
== Legenda ==
Wśród głów aniołów przedstawionych tradycyjnie z kręconymi loczkami znajdują się dwie głowy zupełnie łyse. Według legendy, mistrz Urbański, gdy pomnik był prawie gotowy, ostatnie głowy pozostawił do wyrzeźbienia swojemu uczniowi Gotfrydowi. Ten, ciesząc się z narodzinniedawnych niedawnonarodzin swojego synkasyn i korzystając z nieobecności rzeźbiarza, postanowił wyrzeźbić główkę swojego potomka. Na drugi dzień mistrz przyszedł sprawdzić wykonanie zadania i ujrzał wśród kędzierzawych aniołów jedną główkę zupełnie łysego dziecka. Rozgniewany wyrzucił z pracy swojego pomocnika. Nieszczęśnik wrócił do domu i opowiedział wszystko swojej żonie. Ta, rozzłoszczona lekkomyślnym działaniem męża, postanowiła sama naprawić jego błąd i poprosić mistrza o wybaczenie. Rzeźbiarz nie chciał z nią rozmawiać ale gdy zobaczył chłopczyka i jego roześmianą i ufną twarzyczkę, wzruszył się, a następnie przyjął z powrotem do pracy Gotfryda. By zachować proporcję w rzeźbie nakazał po drugiej stronie umieścić równie łysą główkę drugiego Aniołkaaniołka.
 
== Bibliografia ==