Sandinistowski Front Wyzwolenia Narodowego: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Che Guevara przy użyciu AWB |
Andrzei111 (dyskusja | edycje) m drobne redakcyjne, drobne merytoryczne, drobne techniczne |
||
Linia 1:
{{Partia polityczna infobox
|partia =
|nazwa = Sandinistowski Front<br />Wyzwolenia Narodowego
|logo = [[Plik:Flag of the FSLN.png|180px]]
Linia 8:
|ideologia = [[Augusto Sandino|sandinizm]], [[socjaldemokracja]], [[Nacjonalizm|lewica narodowa]], [[lewica chrześcijańska]]
|poglady gospodarcze = [[socjaldemokracja]]
|liczba =
|międzynarodowe = [[Międzynarodówka Socjalistyczna]]<br />[[Forum São Paulo]]
|europarl =
|organizacja młodzieżowa =
|kolory = [[Barwa czerwona|czerwień]] i [[barwa czarna|czerń]]
|posłowie =
|senatorowie =
|www = http://www.fsln-nicaragua.com/
}}
Linia 23:
== Geneza ==
Sandiniści przyjęli nazwę ruchu od nazwiska bohatera narodowego Nikaragui [[Augusto Sandino]] (1895-1934). Sandino był przywódcą mającej miejsce w latach 1927-1934 rebelii skierowanej przeciwko amerykańskiej okupacji Nikaragui. Okupacja kraju funkcjonowała już od 1909 roku a oficjalnym jej powodem były starcia między liberałami a konserwatystami. Lider rewolty określający sam siebie jako [[liberalizm|liberała]] część poglądów przyjął od meksykańskich [[anarchosyndykalizm|anarchosyndykalistów]] a część od Salwadorczyka [[Farabundo Martí]]. Oprócz walk z Amerykanami, partyzanci sandinistowscy stoczyli szereg walk z elitami nikaraguańskimi które uważali za cięmiężycielskie i [[rasizm|rasistowskie]]<ref name="historymatters.gmu.edu"/><ref name="lewica.pl">{{cytuj stronę| url = http://www.lewica.pl/?id=19979| tytuł = Ospina: Nikaragua. Cztery życia sandinizmu| data dostępu = 23 września 2009| autor = | opublikowany = Lewica.pl| praca = | data = | język =}}</ref>. Oprócz postulatu wyparcia z kraju Amerykanów, w programie grupy pojawiły się hasła integracji Ameryki Latynoamerykańskiej i włączenia do antyamerykańskiej walki społeczności indiańskiej<ref name="historymatters.gmu.edu"/><ref name="lewica.pl"/>. Rebelia okazała się połowicznym zwycięstwem na skutek którego w 1933 roku Amerykanie opuścili Nikaraguę. Sandino został zabity rok później w trakcie rozmów pokojowych z rządem. Za zabójstwo odpowiadali członkowie [[Gwardia Narodowa (Nikaragua)|Gwardii Narodowej]] zorganizowanej przez USA. Późniejszy dyktator kraju i sprawca zabójstwa, [[Anastasio Somoza García]], przyznał że wyrok śmierci na Sandino wydał amerykański ambasador w Nikaragui<ref name="lewica.pl"/>. Po zabójstwie Sandino, oddziały Gwardii Narodowe dokonały w niedalekiej przyszłości puczu a rządy w kraju na długie lata przejęli członkowie klanu Somozów. Po śmierci Somoza Garcii władzę objęli jego synowie
[[Luis Somoza Debayle]] i [[Anastasio Somoza Debayle]]<ref name="historymatters.gmu.edu"/>.
Linia 31:
== Opozycja wobec Somozy (1961-1979) ==
{{osobny artykuł|rewolucja w Nikaragui}}
Sandiniści już w latach 60. dzięki pomocy [[Fidel Castro|Fidela Castro]] próbowali zorganizować partyzantkę. Dopiero w latach 70. przy stale rosnącej [[korupcja|korupcji]], pogłębiającej się nędzy oraz terrorze FSLN zyskała większe grono zwolenników. Punktem zapalnym stało się trzęsienie ziemi w stolicy tego kraju – [[Managua|Managui]], w wyniku którego zniszczeniu uległo 90% miasta. W katastfoie zginęło około 10 tys. osób a 50 tys. pozostało bez dachu nad głową<ref>[http://www.country-data.com/cgi-bin/query/r-9212.html "NICARAGUA
=== Frakcje FSLN w latach 60. i 70. ===
Linia 37:
FSLN pod koniec lat 60. i na początku 70. podzielił się na trzy frakcje zwane niekiedy tendencjami. Były to: Tendencja powstańcza lub terceryści (''tendencia insurrecctionista'' lub ''tendencia tercerista'') – [[socjalizm|socjaliści]], na czele z Humberto Ortegą i [[Daniel Ortega Saavedra|Danielem Ortegą]]; Przedłużona wojna ludowa (''guerra popular prolongada'' w skrócie ''GPP'') – [[Che Guevara|guevaryści]] na czele z Tomasem Borge; Tendencja proletariacka (''tendencia proletaria'') – [[marksizm|marksiści]] na czele z Jaime'em Wheelockem.
Przedłużona wojna ludowa (GPP) powstała po przegranej wojsk FSLN w bitwie o Pancasán w 1967. Frakcja skupiła się na pozyskiwaniu funduszy na działalność grupy i działalność na kampusach uniwersyteckich. Główne kadry frakcji powędrowały w północno-zachodnie góry, gdzie rozpoczęły proces przygotowania oddolnego chłopskiego ruchu oporu<ref>[http://www.airpower.maxwell.af.mil/airchronicles/aureview/1986/jul-aug/nolan.html United States Air Force
Tendencja powstańcza, znana też jako "Trzecia Droga" lub terceryści, kierowana była przez Daniela Ortegę, jego brata Humberto Ortegę i urodzonego w Meksyku, Victora Tirado Lopeza. Frakcja ta była bardziej pragmatyczna i wzywała do taktycznych sojuszów z opozycją prawicową oraz do utworzenia wspólnego antyrządowego frontu ludowego<ref>Ortega Saavedra, Humberto (1979). ''Cincuenta Años de Lucha Sandinista''. Mexico: Editorial Diogenes</ref>. W październiku 1977 roku grupa tercerystów utworzyła w [[Kostaryka|Kostaryce]] "Grupo El de los Doce" (Grupę dwunastu). Celem grupy było powołanie w Kostaryce rządu tymczasowego na uchodźstwie<ref>National Directorate of the FSLN: General Political-Military Platform of Struggle, 1977</ref>.
Linia 43:
=== Powstanie w 1978 roku ===
[[Plik:06 Meegan Sandinistas.jpg|thumb|240px|Uzbrojeni żołnierze sandinistowscy]]
10 stycznia 1978 roku zamordowany został [[Pedro Joaquín Chamorro Cardenal]]. Chamorro był redaktorem popularnej opozycyjnej gazety „La Prensa” a zarazem liderem partii Unia Demokratyczna
Na początku 1979 roku prezydent [[Jimmy Carter]] i rząd Stanów Zjednoczonych nie popierał już reżimu jednak nie chciał do powstania w Nikaragui rządu lewicowego. Carter i amerykańska administracja zorganizowały utworzenie Szerokiego Frontu Sprzeciwu (Frente Amplio Opositor – FAO); ugrupowania umiarkowanie opozycyjnego względem Somozy. W skład FAO weszli przedstawiciele Demokratycznej Unii Wyzwolenia i reprezentująca sandinistów "dwunastka". FAO i Carter opracowali plan, zgodnie z którym Somoza zostanie usunięty z urzędu, jednak w skład nowego rządu nie wejdzie FSLN<ref>Pastor, Robert A. (1987). Condemned to Repetition. The United States and Nicaragua. United States of America: Princeton Univ Press. ISBN 0-691-07752-5.</ref>. W proteście przeciwko planom liderów FAO i administracji amerykańskiej, "dwunastka" opuściła koalicję i razem ze Zjednoczonym Ruchem Ludowym utworzyła Narodowy Front Patriotyczny. W tym czasie dziesiątki tysięcy młodych ludzi dołączyło do oddziałów FSLN i podjęło się walki z wojskami Somozy. 7 marca 1979 roku doszło do oficjalnego zjednoczenia frakcji FSLN. Utworzono Krajową Dyrekcję, w skład której weszli Daniel Ortega, Humberto Ortega i Víctor Tirado (terceryści); Tomás Borge, Bayardo Arce, i Henry Ruiz (frakcja GPP) oraz Jaime Wheelock, Luis Carrion i Carlos Núñez<ref name="revolutions.truman.edu"/>. Kampania rebeliancka FSLN zyskała wsparcie szeregu rządów na całym świecie m.in. Kuby<ref>[http://books.google.ie/books?id=wtebWixsIdYC&pg=PA184&lpg=PA184&dq=cuba+assistance+fsln&source=bl&ots=PoWGOlfqka&sig=h4boRqnTv-ixnNL9c4zTAX0tilU&hl=en&ei=jzkdSv7zKYPR-AavjMTDCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4#v=onepage&q=cuba%20assistance%20fsln&f=false The Soviet Union and Revolutionary]</ref>, [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]], [[Libia|Libii]]<ref>[http://books.google.ie/books?id=wtebWixsIdYC&pg=PA184&lpg=PA184&dq=cuba+assistance+fsln&source=bl&ots=PoWGOlfqka&sig=h4boRqnTv-ixnNL9c4zTAX0tilU&hl=en&ei=jzkdSv7zKYPR-AavjMTDCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4
=== Obalenie Somozy ===
[[Plik:Bundesarchiv Bild 183-1992-0518-304, Tomas Borge Martinez.jpg|mały|[[Tomás Borge]], lider frakcji GPP w ruchu sandinistowskim]]
Do połowy kwietnia 1979 roku działało pięć frontów partyzanckich pod wspólnym dowództwem FSLN, w tym front wewnętrzny w Mangui. Młode kadry partyzanckie niemal codziennie ścierały się z Gwardią Narodową w miastach w całym kraju. Celem strategicznym był podział sił przeciwnika. Miejskie powstania były istotnym elementem tej taktyki; FLSN nigdy bowiem nie miała jednoznacznej, liczbowej, przewagi nad siłami Gwardii Narodowej<ref>Borge, Tomás (1982). Sandinistas Speak. New York: Pathfinder Press. s. 59. ISBN 0-87348-619-6</ref>. Do ponownego nasilenia walk doszło w czerwcu, partyzanci sandinistowscy w sile około 5000 starli się z 10000 funkcjonariuszami rządu. 4 czerwca wybuchł w stolicy wybuchł strajk generalny w Mangui który przerodził się w zbrojne powstanie. Somoza rozkazał bombardować [[napalm]]em najbiedniejsze dzielnice miasta uważane za bastion FSLN. 16 czerwca utworzono tymczasowy rząd Nikaragui na wygnaniu w Kostaryce, składający się z pięciu członków Rządu Odbudowy Narodowej. Członkami nowego rządu byli Daniel Ortega (FSLN), Moisés Hassan (FPN), Sergio Ramírez ("Dwunastka"), Alfonso Robelo (MDN) i [[Violeta Chamorro]] (wdowa po redaktorze ''La Prensa'' Pedrze Joaquínie Chamorro). Pod koniec czerwca większa część kraju, w tym León i Matagalpa (dwa największe po Manguai miasta Nikaragui) znalazła się pod kontrolą FSLN. 9 lipca rząd tymczasowy na uchodźstwie wydał program w którym zobowiązał się do utworzenia demokratycznego rządu opartego na powszechnych prawach wyborczych i pluralizmie politycznym. Rząd sandinistów obiecał likwidacji dyskryminacji ideologicznej (z wyjątkiem promocji powrotu do rządów Somozy). 17 lipca z urzędu ustąpił Somoza. Obalony prezydent uciekł początkowo do [[Miami]] a następnie do [[Paragwaj]]u. Somoza tymczasowo przekazał władzę w ręce Francisco Urcuyo. Choć Urcuyo zapowiadał pozostanie na urzędzie aż do końca kadencji Somozy, już po dwóch dniach zrezygnował ze stanowiska i uciekł do Gwatemali. 19 lipca FSLN wkroczyła do stolicy. W wyniku działań zbrojnych okresu rewolucji zginęło 50
== Rządy sandinistów w okresie 1979-1990 ==
Linia 55:
Sandiniści przejęli kraj z długiem wynoszącym 1,6 mld dolarów amerykańskich, z 600 tys. bezdomnych oraz katastrofalną sytuacją gospodarczą. Zdewastowana została też infrastruktura gospodarcza<ref>Walker, Thomas (1981). Nicaragua: The Land of Sandino. Boulder, Colorado: Westview Press. ISBN 978-0-89158-940-2.</ref>. Po przejęciu władzy utworzyli składający się z pięciu osób Rząd Odbudowy Narodowej. Trzech ministrów należało do FSLN – Daniel Ortega, Moises Hassan i powieściopisarz Sergio Ramirez (członek "dwunastki"). Dwóch członków opozycji; biznesmen Alfonoso Robelo i Voleta Barrios de Chamorrro (wdowa po Pedro Joaquinie Chamorro). Rząd zyskał poparcie centrali związkowej Central Sandinista Trabajadores i organizacji kobiecej Asociación Mujeres Nicaragüenses Luisa Amanda Espinoza. FSLN powołał Radę Stanu podporządkowaną rządowi. Rada Stanu pełniła funkcję organu przedstawicielskiego. Rada przyznała partiom politycznym dwanaście z czterdziestu siedmiu miejsc, reszta została oddana w ręce organizacji masowych związanych z Frontem Wyzwolenia Narodowego<ref name="Williams, Philip 1994">Williams, Philip (January 1994). Dual Transition from Authoritarian Rule: Popular and Electoral Democracy in Nicaragua) 26 (2). Comparative Politics. s. 177</ref>. Do Rady weszło kilka partii z czego trzy pozostawały w opozycji do FSLN<ref name="Williams, Philip 1994"/>. Przeciwko takiemu rozkładowi miejsc zaprotestowali dwaj opozycyjni przedstawiciele Rady Odbudowy Narodowej którzy zdecydowali się w 1980 roku opuścić rząd tymczasowy. Od czasu rozpoczęcia walk wewnętrznych i ustanowienia w rezultacie stanu wyjątkowego w roku 1982 partie opozycyjne nie działały w radzie<ref name="Williams, Philip 1994"/>. Przewagę w tymczasowym parlamencie miały organizacje masowe, takie jak Federacja Robotników Sandinistowskich, (Central Sandinista de Trabajadores), Stowarzyszenie Kobiet Nikaragui Luisy Amandy (Asociación de Mujeres Nicaragüenses Luisa Amanda Espinoza), Krajowy Związek Rolników i Farmerów (Unión Nacional de Agricultores y Ganaderos) oraz największa – Sandinistowski Komitet Obrony (CDS). Organizacje masowe związane z FSLN były bardzo wpływowe w społeczeństwie obywatelskim, a ich szczyt popularności sięgnął połowy 1980 roku<ref name="Williams, Philip 1994"/>.
=== Rządy
Rząd zdominowany przez sandinistów przyjął socjalistyczny model rozwoju gospodarczego. Dążono do eliminacji nierówności ekonomicznych okresu rządów wojska. Zachowano własność prywatną i znacjonalizowano wszystkie grunty należące do Somozy. Oficjalnie rząd sandinistowski realizował założenia gospodarki mieszanej
Opracowano program ochrony środowiska oraz plany pozyskiwania energii z alternatywnych źródeł. Państwo objęło opiekę nad lasami deszczowymi i wprowadziło ochronę eksploatacji surowców naturalnych. Zrównano prawa kobiet i mężczyzn. Wprowadzono w życie program taniego budownictwa mieszkalnego oraz wprowadzono gwarancję prawa do mieszkania. Ustalono płacę minimalną, znacjonalizowano niektóre ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa strategicznego państwa przedsiębiorstwa<ref>John A. Booth ''The End And The Beginning: The Nicaraguan Revolution'' 1985, s. 147</ref> (ich przejmowanie odbywało się za odszkodowaniem). Zniesiono karę śmierci i wprowadzono zakaz stosowania tortur. W 1982 roku wprowadzono ubezpieczenia społeczne<ref>John E. Dixon ''Social Security in Global Perspective''</ref>. Państwo skonfiskowało cały majątek obalonego klanu dyktatora Somozy (głównie zagrabionego i nieuczciwie zdobytego). Wdrożono reformę rolną<ref>Giancarlo Soler Torrijos ''In the Shadow of the United States: Democracy and Regional Order in the Latin Caribbean'' 2008, s. 100</ref> (parcelacja posiadłości należących do klanu Somozy i innych wielkich majątków ziemskich, przekazanie nadziałów ziemi chłopom bezrolnym i małorolnym, tworzenie spółdzielni rolnych). Zagwarantowano wolność zrzeszania się robotników i chłopów, wprowadzono wszelkie wolności (wyznania, poglądów, zrzeszania itp.) i pozwolono na powrót do kraju pozostałych partii działających na wygnaniu. W styczniu 1985 roku utworzono budynek cukrowni Tiptiapa-Malacatoya. Zakład stosował najnowsze wówczas dostępne technologie i został wybudowany przez pracowników przeszkolonych na Kubie<ref name="Prevost, s. 127"/>.
==== Ministerstwo kultury ====
[[Plik:Ernesto Cardenal a la Chascona 2.jpg|thumb|200px
Sandiniści w roku 1980 powołali Ministerstwo Kultury. Ministrem kultury został duchowny i poeta [[Ernesto Cardenal]]. Ministerstwo zajmowało się różnymi formami sztuki, w tym tańcem, muzyką, teatrem i poezją<ref name="Dawes, s. 28">Dawes, s. 28</ref>. Ministerstwo w szczególności skupiało się na krzewieniu kultury pośród klasy robotniczej, ''campesino'' i promocji kultury chłopskiej<ref name="Dawes, s. 28"/>. Ministerstwo sponsorowało m.in. warsztaty kulturalne. W październiku 1988 roku z powodu kłopotów finansowych, włączone zostało do Ministerstwa Edukacji<ref>Dawes, s. 31</ref>. Celem warsztatów kulturalnych była promocja zaniedbanych form ekspresji artystycznej. Ministerstwo stworzyło program warsztatów kulturalnych, znanych jako Casas de Cultura i Centros Populares de Cultura. Warsztaty utworzone zostały w dzielnicach ubogich i na obszarach wiejskich. Ministerstwo wspierało tworzenie grup teatralnych, folklorowych, zespołów muzycznych, czasopism poświęconych kulturze oraz organizowało programy szkoleniowe dla pracowników kultury. Ministerstwo rozpoczęło wydawanie dziennika ''Barricada'' wraz z Telewizją Sandino, INCINE (nikaraguańskim studiem filmowym) i Radiem Sandino, który zawierał cotygodniowy dodatek kulturalny o nazwie ''Ventana''. Kolejnym pismem, wydającym dodatek kulturalny, był El Nuevo Diario (dodatek nosił nazwę Nuevo Amanecer). Ministerstwo zebrało i opublikowało serię poezji z okresu rewolucji sandinistowskiej, spisanej przez Nikaraguańczyków w czasie trwania walk z reżimem Somozów. Utworzono pierwsze nikaraguańskie wydawnictwo literackie Editorial Nueva Nicaragua<ref name="Dawes, s. 28"/><ref>Beverley, s. 95</ref><ref>Dawes, sp. 165</ref>.
Linia 81:
==== Konflikt ze Stanami Zjednoczonymi ====
Sandiniści nie ukrywali, iż po latach dominacji USA w Nikaragui pragną zerwać wasalną zależność i zbudować partnerskie stosunki z administracją waszyngtońską. Zbyt duża niezależność Nikaragui i zaraźliwy przykład rewolucji sandinistowskiej niepokoiły [[Biały Dom]]. W związku z utrzymywaniem bliskich kontaktów przez rząd FSLN z Kubą, [[Libia|Libią]] i [[blok wschodni|blokiem wschodnim]], amerykański prezydent [[Ronald Reagan]] starał się zrównać FSLN z marksistowskimi ruchami rewolucyjnymi wspieranymi przez Kubę w innych państwach Ameryki Łacińskiej. Reagan wydał CIA administracyjne zezwolenie do rozpoczęcia finansowania, uzbrajania i szkolenia rebeliantów, z których większość stanowili byli funkcjonariusze Gwardii Narodowej<ref>[https://wwwapp.cc.columbia.edu/shibds/ciaods/DS?entityID=https%3A%2F%2Fwww.ciaonet.org%2Fshibboleth&return=https%3A%2F%2Fwww.ciaonet.org%2FShibboleth.sso%2FDS%3FSAMLDS%3D1%26target%3Dcookie%253Aa3e8ca5b "Nicaragua: Growth of Opposition, 1981-83". Ciao Atlas. Retrieved 2007-08-21]</ref>. Rząd USA starał się doprowadzić do upadku gospodarkę Nikaragui; na kraj nałożono pełne embargo handlowe<ref>[http://www.envio.org.ni/articulo/2695 "US Policy: Economic Embargo: The War Goes On". Envío (Central American University
{{osobny artykuł|Afera Iran-Contras}}
Linia 88:
=== Wybory ===
==== Wybory z 1984 roku ====
[[Plik:Daniel Ortega (cropped).jpg|thumb|260px
Sandiniści w okresie po rewolucji popierali oddolny pluralizm, byli jednak mniej entuzjastycznie nastawieni, jeśli chodzi o wybory ogólnokrajowe. Sandiniści uważali bowiem, że poparcie wyrażone zostało w czasie rewolucji, a wybory byłyby stratą i tak już ograniczonych zasobów<ref name="Anderson, Leslie E. 2005">Anderson, Leslie E. (May 2005). Learning Democracy: Citizen Engagement and Electoral Choice in Nicaragua, 1990-2001. University Of Chicago Press. s. 64. ISBN 0-226-01971-3.</ref>. Sandiniści pod wpływem żądań ze strony opozycji i z zewnątrz zgodzili się na przeprowadzenie wyborów w 1984 roku<ref name="Anderson, Leslie E. 2005"/>. Cieszący się dużym poparciem sandiniści mieli nadzieję na to, że wybory zdyskredytują uzbrojone bojówki i wykażą dalszą legitymizacje rządów sandinistowskich<ref>Governmental Illegitimacy in International Law, Brad Roth (1999), Oxford University Press, s. 352</ref>.
Do wyborów przystąpił szereg partii politycznych reprezentujących jak najszersze spektrum polityki – od skrajnej lewicy do skrajnej prawicy<ref>Anderson, Leslie E. (May 2005). Learning Democracy: Citizen Engagement and Electoral Choice in Nicaragua, 1990-2001. University Of Chicago Press. s. 65. ISBN 0-226-01971-3.</ref>. Zgodnie z ogłoszoną nową konstytucją kraju, wybory odbyły się w 1984 roku i wzięło w nich udział 400 niezależnych obserwatorów wyborczych z całego świata – w tym z ONZ i z Europy zachodniej; według ustaleń międzynarodowych obserwatorów wybory były uczciwe<ref>[http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/5/newsid_2538000/2538379.stm ]</ref>. Rywale sandinistów otrzymali 11% poparcia. Kilka grup zakwestionowało wybory; były to; szeroka koalicja antysandinistów UNO, COSEP reprezentująca biznesmenów i utworzona przez przedsiębiorców, byłych żołnierzy Gwardii Narodowej, właścicieli ziemskich, chłopskich górali i jak twierdzą niektórzy rząd Stanów Zjednoczonych – FDN<ref>Mileti, Dennis (May 1999). Disasters by Design: A Reassessment of Natural Hazards in the United States. Joseph Henry Press. s. 465. ISBN 0-309-06360-4.</ref>. Daniel Ortega wybrany został na prezydenta a Sergio Ramírez na wiceprezydenta. FSLN uzyskała 67% głosów przy frekwencji wynoszącej 75%<ref name="lcweb2.loc.gov">[http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/nitoc.html "Country Studies: Nicaragua: The Sandinista Years". Library of Congress]</ref>. Tym samym sandiniści uzyskali 61 na 96 możliwych mandatów w Zgromadzeniu Narodowym. Mimo nadzoru międzynarodowego wyborów (z czego większość obserwatorów pochodziło z państw będących sojusznikami USA), Stany Zjednoczone nie uznały wyników wyborów, a prezydent Ronald Reagan potępił je jako pozorowane. Daniel Ortega 10 stycznia 1985 roku zainaugurował swoją sześcioletnią kadencję prezydencką. Po tym, gdy Kongres Stanów Zjednoczonych odrzucił plany kontynuowania finansowania contras, na wiosnę 1985 roku administracja Reagana nałożyło całkowite embargo na handel z Nikaraguą oraz oskarżyła sandinistów o to, że zagrażają bezpieczeństwu USA w regionie<ref name="lcweb2.loc.gov"/>.
Linia 96:
== Obecnie ==
W 1990 roku gdy rozpoczęła się [[inwazja Stanów Zjednoczonych na Panamę]], sytuacja w kraju gwałtownie się zmieniła. Ambasadę USA w Nikaragui otoczyły czołgi a na ulicę w ramach solidarności wyszli uzbrojeni sandiniści; zdecydowana postawa sandinistów przyczyniła się do spadku poparcia dla partii do 34%. Po przegranych wyborach z 1990 roku, sandiniści pozostali przy władzy jeszcze kilka tygodni po czym nastąpiło podpisanie protokołu oddającego władzę kandydatce opozycji
W styczniu 1993 roku sandiniści wraz z umiarkowaną częścią UNO utworzyli większość parlamentarną<ref name="lewica.pl"/>.
[[Plik:Logo MRS.JPG|thumb|250px
{{Osobny artykuł|Movimiento Renovador Sandinista}}
W 1994 roku na kongresie FSLN wykrystalizowały się dwie frakcje. Jedna z nich głosiła konieczność rezygnacji z części antyimperialistycznych haseł, druga pod przywództwem Daniela Ortegi uważała że należy przystosować się do nowej sytuacji, nie odchodząc przy tym od sandinizmu. Dwanaście spośród piętnastu miejsc w kierownictwie FSLN uzyskała frakcja zwolenników Ortegi. Duża liczba posłów FSLN, większość byłych ministrów w rządzie sandinistowskim i większość byłych liderów ugrupowania. Rozłamowcy utworzyli ugrupowanie pod nazwą [[Movimiento Renovador Sandinista]] (Sandinowski Ruch Odnowy)<ref name="lewica.pl"/>.
Linia 105:
W wyborach z 20 października 1996 roku Ortega, reprezentujący FSLN, uzyskał 38%, natomiast jego konkurent z prawicowo-neoliberalnej PLC uzyskał 51% głosów<ref name="lewica.pl"/>. W kwietniu 2000 roku Aleman i Ortega podpisali ze sobą pakt na linii FSLN-PLC, który wprowadził podział władzy między stronnikami prezydenta a opozycyjnym FSLN, zmianie uległa też ordynacja wyborcza<ref name="lewica.pl"/>.
Daniel Ortega został ponownie wybrany jako przywódca FSLN w marcu 2002, a w 2006 został wybrany na prezydenta z poparciem 38% głosujących, pokonując dwóch prawicowych kandydatów<ref>{{Cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,86661,3721891.html|tytuł=Daniel Ortega ponownie prezydentem Nikaragui|opublikowany=gazeta.pl|data=2006-11-07|język=pl}}</ref>. Jednym z kontrkandydatów Ortegi był m.in. kandydat, wywodzącego się z FSLN, [[Movimiento Renovador Sandinista]], [[Herty Lewites]]em (zmarł na kilka miesięcy przed wyborami). FSLN zdobył 38 miejsc w wyborach do kongresu, stając się największą siła w parlamencie.Pozycję sandinistów umocnił rozłam w [[PLC (partia polityczna)|PLC]]. Przed wyborami posłowie FSLN wraz z parlamentarzystami z PLC poparli ustawę zakazującą przerywanie ciąży z powodów terapeutycznych. Sandiniści nawiązali współpracę z konserwatystami i podpisali porozumienie o "nieagresji" z duchownym [[Miguel Obando Bravo|Miguelem Obando Bravo]]
=== Rządy 2007- ===
Linia 125:
== Symbole ==
[[Plik:Sandino en el Mausoleo de los Heroes y Mártires de León.jpg|thumb|220px
Flaga FSLN składa się z dwóch kolorów. Na górze znajduje się kolor czerwony, a na dole kolor czarny. W centrum flagi znajduje się biały napis FSLN. Jest to zmodyfikowana wersja bandery używanej przez sandinistów w latach 30., w okresie okupacji amerykańskiej. Wówczas wojska Sandino używały flagi czerwono-czarnej, w centrum której znajdowała się czaszka. Kolory te zapożyczone zostały od meksykańskiego ruchu [[anarchizm|anarchistycznego]], w którego działalność Sandino zaangażował się na początku lat 20<ref>[http://web.archive.org/web/20070928201527/http://www.cipres.org/Institucion/Actualidad/Articulo_74.asp "El socialismo libertario de Sandino" (in Spanish). Centro Para la Promoción, Investigación Rural y Social]</ref>.
Linia 131:
== Bibliografia ==
* {{cytuj stronę| url = http://www.lewica.pl/?id=19979| tytuł = Ospina: Nikaragua. Cztery życia sandinizmu| data dostępu = 23 września 2009| autor = | opublikowany = Lewica.pl| praca = | data = | język =}}
* John O’Sullivan, ''Prezydent, papież, premier'', Warszawa 2007, s. 189-190.
* Andrew, Christopher; Mitrokhin, Vasili. The World Was Going Our Way: The KGB and the Battle for the Third World. Basic Books (2005)
|