|
Procesy te zachodzą pod wpływem [[Czynniki glebotwórcze|czynników glebotwórczych]]: skały macierzystej, klimatu, wody, organizmów żywych, w tym człowieka, a także ukształtowania terenu i upływu czasu.
Istotą powstawania gleby jest stopniowa przemiana "martwejumarłej" skały lub zwietrzeliny skalnej w [[Urodzajność gleby|urodzajną glebę]], która jest środowiskiem życia i umożliwia rozwój roślin. Odbywa się to przez wiele różnych procesów cząstkowych. Zespół procesów cząstkowych, które prowadzą do powstania określonego typu gleby nazywamy procesem glebotwórczym (np. brunatnienie, bielicowanie). W obrębie określonych procesów glebotwórczych mogą częściowo zachodzić te same procesy cząstkowe, lecz z inną intensywnością, jednocześnie na glebę określonego typu, oprócz najważniejszego procesu ją tworzącego, mogą działać dodatkowo inne procesy (co często prowadziskutkuje do powstaniapowstaniem podtypów, np na glebę brunatną powstałą przez proces brunatnienia nakłada się proces glejowy).
Istotą procesów zachodzących w glebie jest nieustanny przepływ [[Energia (fizyka)|energii]] i wymiana [[Materia (fizyka)|materii]] między glebą a atmosferą, wodą glebową, materiałem macierzystym i żywymi organizmami. Do grona fizycznych, chemicznych, biochemicznych i biologicznych procesów cząstkowych mogących zachodzić w glebie można zaliczyć: [[Humifikacja|humifikację]] i odkładanie się [[Próchnica (humus)|próchnicy]], powstawanie wtórnych [[Minerały ilaste|minerałów ilastych]], tworzenie trwałych połączeńzłączeń próchniczno-ilastych lub próchniczno-ilasto-żelazistych, [[wietrzenie chemiczne]] lub [[Wietrzenie fizyczne|fizyczne]] i rozpad minerałów pierwotnych, przemiany minerałów ilastych, [[ługowanie]] kationów zasadowych, przemieszczanie w głąb gleby cząstek mineralnych, próchnicy, tlenków i wodorotlenków metali, wytrącanie się z roztworu glebowego związków organicznych, mineralnych lub pierwiastków, procesy [[Reakcja redoks|redukcji lub utleniania]], tlenowy lub beztlenowy rozkład substancji organicznej ([[mineralizacja]]), biologiczna akumulacja pierwiastków, akumulacja [[Deluwium|deluwiów]] u podnóży stoków, akumulacja [[Deluwium|aluwiów]] w dolinach rzek, narastanie [[torf]]u i inne.
Proces glebotwórczy można podzielić na dwa etapy{{r|encyWiem}}:
|
