Plotyna: Różnice pomiędzy wersjami

Plotyna (edytuj)

Wersja z 21:28, 9 lis 2015

Dodane 24 bajty ,  5 lat temu
int., lit.; redakcyjne
(int., lit.; redakcyjne)
| quote =
}}
[[Plik:Plotina - sestertius - RIC 0740.jpg|thumb|300px|right|Wizerunek Plotyny (awers) iz uosobieniem wierności – [[Fides]] (rewers) na rzymskiej monecie.]]
'''Pompeja Plotyna''', ''Pompeia Plotina'' lub ''Pompeia Plotina Claudia Phoebe Piso'' (ur. przed [[70]], zm. [[122]]/[[123]]) – [[cesarzowe rzymskie|cesarzowa]] [[starożytny Rzym|Rzymu]] i jedyna żona [[cesarze rzymscy|cesarza]] [[Trajan]]a, córka Lucjusza Pompejusza i Plotii.
 
PlotynaUrodziła przyszła na światsię za panowania [[Neron]]a ([[54]]–[[68]]), najprawdopodobniej w miejscowości Nemausus w [[Galia|Galii]] (ob. [[Nîmes]], [[Francja]]). Została żoną Trajana jeszcze zanim tenogłoszono zostałgo cesarzem, a więc przed [[98]]. W [[100]] otrzymała od niego tytuł [[Augusta (tytuł)|augusty]], ale przyjęła go dopiero w [[105]]. Monety z jej wizerunkiem i napisem ''Plotina Augusta'' wybijano od [[112]].
 
Ze względu na swoją skromność, przystępny sposób bycia i naturalną życzliwość, a także fakt, że nigdy nie stała się przedmiotem plotek, czy oskarżeń o niemoralne zachowanie, cieszyła się wielkim szacunkiem i sympatią [[Obywatele rzymscy|Rzymian]]. W mowie pochwalnej na cześć Trajana, [[Pliniusz Młodszy]] mówił o niej:
{{Cytat|Żona jest twą ozdobą i chwałą. Cóż od niej bardziej czystego, cóż starożytniejszego rodem i obyczajem? Gdyby kapłan najwyższy miał wybierać sobie żonążonę, wybrałby albo tę, albo jej podobną – lecz gdzież znalazłby podobną?<ref>A. Krawczuk, ''Poczet cesarzowych Rzymu'', s. 90</ref>}}
 
Interesowała się [[filozofia|filozofią]], co nie było częste u kobiety o takiej pozycji i w tamtych czasach. Szczególną sympatią darzyła [[epikureizm]], nurt raczej niepopularny i negatywnie odbierany przez Rzymian. Wspierała również szkołę epikurejską w [[Ateny|Atenach]]. Przypisuje się jej pewien wpływ na politykę Trajana, głównie w jej aspekcie społecznym – złagodzenie ucisku [[Skarb Państwa|fiskalnego]], rozwój szkolnictwa i upowszechnianie tolerancji (m.in. wobec [[Żydzi|Żydów]]).
 
Jej małżeństwo z Trajanem uchodziło za wzorcowe. Pozostało jednak bezdzietne, być może ze względu na [[homoseksualizm]] cesarza<ref>A. Krawczuk, ''Poczet cesarzowych Rzymu'', s. 92</ref>. Pozostawała w przyjaznych stosunkach z siostrą męża, – [[Ulpia Marciana|Ulpią Marcjaną]]. To prawdopodobniePrawdopodobnie za jej namową w [[117]] Trajan na łożu śmierci oficjalnie adoptował i wskazał na swojego następcę [[Hadrian]]a.
 
Plotyna zmarła w [[Rzym]]ie, w 122 (lub 123) roku. Hadrian pozostał wdzięczny i pełen uznania wobec cesarzowej-wdowy, a zarazem swojej adopcyjnej matki. Przez 9 dni po jej śmierci zachowywał ścisłą żałobę i skomponował hymny na jej cześć [[hymn]]y, a także zlecił budowę świątyni w Rzymie ioraz noszącej jej imię [[bazylika|bazyliki]] z białego marmuru w Nemausus (stąd przypuszczenia o tymprzypuszczenie, że było toono miastomiastem rodzinnerodzinnym Plotyny). Budowla nosiła imię zmarłej.
 
Prochy Plotyny zostały najprawdopodobniej pochowane przy prochach męża, pod [[Kolumna Trajana|Kolumną Trajana]]. [[Senat rzymski|Senat]] zaliczył ją w poczet bogów.
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* [[Aleksander Krawczuk|A. Krawczuk]],: ''[[Poczet cesarzowych Rzymu]]'',. Warszawa: Iskry, 2006
 
[[Kategoria:Cesarzowe rzymskie]]
Anonimowy użytkownik
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Specjalna:MobileDiff/44039829”