Janusz Sidło: Różnice pomiędzy wersjami

'''Janusz Jan Sidło''' (właściwe imię Reinhold<ref>{{cytuj stronę || url = http://miasta.gazeta.pl/katowice/1,35068,5573626,Jesienne_szmery_literackie.html | tytuł = Gazeta Wyborcza: Jesienne szmery literackie | data dostępu = 12 lutego 2009 | język = pl}}</ref>) ps. '''Łokietek''', '''Gruby''' (ur. [[19 czerwca]] [[1933]] w [[Szopienice|Szopienicach]], zm. [[2 sierpnia]] [[1993]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski [[lekkoatletyka|lekkoatleta]], który specjalizował się w [[Rzut oszczepem|rzucie oszczepem]]. Najwybitniejszy polski zawodnik w historii tej konkurencji. [[Rekordy Europy w lekkoatletyce|Rekordzista Europy]], [[Rekordy świata w lekkoatletyce|świata]], [[Lekkoatletyczne rekordy olimpijskie|olimpijski]] oraz wielokrotny [[Rekordy Polski w lekkoatletyce|Polski]]. Pierwszy [[Europa|Europejczyk]], który rzucił oszczepem ponad 80 metrów. Pięciokrotny olimpijczyk: [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1952|Helsinki 1952]], [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|Melbourne 1956]], [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1960|Rzym 1960]], [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1964|Tokio 1964]] i [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|Meksyk 1968]]. Srebrny medalista olimpijski, trzykrotny medalista [[Mistrzostwa Europy w lekkoatletyce|mistrzostw Europy]]. Kapitan polskiej reprezentacji lekkoatletycznej w okresie [[Wunderteam (lekkoatletyka)|Wunderteamu]] i najlepszy polski sportowiec pierwszych 20 lat po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]<ref name="tokio">{{cytuj książkę ||| nazwisko=Gruda | imię=Konrad | nazwisko2=Roman | imię2=Andrzej | autor link= | inni= | tytuł= Droga do Tokio | data=1965 | wydawca=Nasza Księgarnia | miejsce=Warszawa | | strony=}}</ref>. Dwukrotnie wybrany najlepszym sportowcem Polski w [[Plebiscyt Przeglądu Sportowego|Plebiscycie Przeglądu Sportowego]] (w latach [[Plebiscyt Przeglądu Sportowego 1954|1954]] i [[Plebiscyt Przeglądu Sportowego 1955|1955]]). Przez magazyn [[Track & Field News]] uznany został ''najlepszym lekkoatletą w historii'', gdyż przez 20 kolejnych sezonów należał do dziesiątki najlepszych oszczepników świata<ref>{{Cytuj stronę ||url=http://sport.wp.pl/kat,1762,title,Track-and-Field-News-Sidlo-najlepszy,wid,11376790,wiadomosc.html?ticaid=18846 | tytuł = Wirtualne Polska: "Track„Track and Field News"News”: Sidło najlepszy | data dostępu = 16 października 2009 | język = pl}}</ref>. Czternastokrotny mistrz Polski w rzucie oszczepem oraz dwukrotny w rzucie granatem (konkurencja ta była tylko dwukrotnie rozgrywana podczas mistrzostw Polski). 64 razy bronił barw narodowych w meczach międzypaństwowych odnosząc w nich 43 zwycięstwa<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Łojewski | imię=Zbigniew | nazwisko2=Wołejko | imię2=Tadeusz | autor link= | inni= | tytuł= Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni | data=1984 | wydawca=Komisja Statystyczna PZLA | miejsce=Warszawa | | strony=}}</ref>. Podopieczny słynnego trenera [[Zygmunt Szelest|Zygmunta Szelesta]]. Zwyciężał, przeważnie, już pierwszym rzutem<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko=Lis | imię=Jan | nazwisko2= | imię2= | autor link= | inni= | tytuł= Polscy medaliści olimpijscy | data=1985 | wydawca=Krajowa Agencja Wydawnicza | miejsce=Białystok | isbn=83-03-01184-7 | strony=310}}</ref>. W ciągu swojej kariery startował w barwach [[Baildon Katowice|Stali Katowice]] ([[1949]]–[[1950]]), [[Spójnia Gdańsk|Spójni Gdańsk]] ([[1951]]–[[1954]]) oraz [[Spójnia Warszawa|Spójni Warszawa]] ([[1955]]–[[1973]]). Absolwent [[V Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Gdańsku|V Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku]] (1952)<ref>{{cytuj stronę || url = http://www.vlo.gda.pl | tytuł = Absolwenci V Liceum Ogólnokształcącego | data dostępu = 5 marca 2012 | język = pl}}</ref> oraz [[Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie|warszawskiej AWF]] (1971). Tytuł [[magister|magistra]] otrzymał za pracę ''"Oszczep„Oszczep – od narzędzia do przyboru sportowego"sportowego”''.

Swoją przygodę z lekkoatletyką zaczął w [[Chorzów|Chorzowie]] w roku 1948. W czerwcu 1949 podczas ogólnopolskich zawodów szkół średnich wystąpił w [[rzut dyskiem|rzucie dyskiem]]. Zawodnikowi występ ten się jednak nie udał, więc, zdenerwowany, poszedł na rzutnię do oszczepu. Z wynikiem 41,90 wygrał. Miesiąc później, 31 lipca zadebiutował w reprezentacji [[Polska|Polski]] podczas pierwszego od zakończenia [[II wojna światowa|II wojny światowej]] meczu międzypaństwowego. Na [[Stadion Wojska Polskiego w Warszawie|Stadionie Wojska Polskiego]] [[Mecz lekkoatletyczny Polska - Rumunia 1949|Polska zmierzyła się z Rumunią]]. Szesnastoletni zawodnik zajął ostatnie – czwarte – miejsce (z wynikiem 51,29), a mecz zakończył się przegraną Polaków. Warto zaznaczyć, że młody lekkoatleta "wygryzł"„wygryzł” z kadry na mecz z Rumunią swojego przyszłego trenera – [[Zygmunt Szelest|Zygmunta Szelesta]]<ref name="suszko">{{Cytuj książkę | nazwisko=Suszko | imię=Jerzy | nazwisko2= | imię2= | autor link=| inni= | tytuł= Cudowna drużyna królowej sportu| data=1974 | wydawca=wyd. Sport i Turystyka| miejsce=Warszawa || strony=}}</ref>.

{{cytat|"Rzuca„Rzuca chłopak o skośnych, zielonkawych oczach. Silne nogi, długi tułów – biegnie pewnie i wyrzuca oszczep bez najmniejszego pojęcia o technice. Ani przekładanki, ani bocznego odprowadzenia ale oszczep leci czyściuteńko, idealnym torem, i do tego daleko, ponad 50 m. Co u czorta? <br /> Nic nie mówię. Przy następnym rzucie przyglądam się z najwyższą uwagą. Jak też on to robi? Biegnie swobodnie, żadnego bocznego odchylenia, żadnego skrętu tułowiem, stopy stale skierowane do przodu, oszczep odprowadza nad ramieniem, odchyla tułów do tyłu, napina ciało jak łuk i ciach wprost przed siebie. Oszczep leci, aż przyjemnie patrzeć Nigdy nikogo tak rzucającego w życiu nie widziałem. Ani o takiej technice nigdy nie słyszałem. Takiej techniki w ogóle nie było. Co robić? Chłopak rzuca ładnie i skutecznie – niech więc rzuca po swojemu.<br /> Takie było moje pierwsze spotkanie z Januszem Sidło – zawodnikiem, który "trafił"„trafił” na technikę dziś stosowaną przez wszystkich na świecie"świecie”<ref name="suszko" />}}

W [[1953]] o Januszu Sidle usłyszała cała [[Europa]]. Początek sezonu pokazywał ciągły wzrost poziomu sportowego zawodnika. Oszczepnik oddawał rzuty regularnie w okolice 70 metra, jednak magiczną granicę "siedemdziesiątki"„siedemdziesiątki” przekroczył dopiero [[21 września]] – na zawodach w Warszawie pokonał wówczas znakomitych [[Finlandia|fińskich]] oszczepników. Był to pierwszy tak odległy rzut w historii powojennego oszczepu w Polsce (a jednocześnie trzeci wynik w historii tej dyscypliny w kraju). Kulminacyjnym punktem sezonu okazał się jednak mecz międzypaństwowy NRD – Polska, który odbył się [[2 października]] na [[stadion]]ie w [[Jena|Jenie]]. Sidło w drugiej kolejce osiągnął wynik: 77,32. Był to nowy [[Rekordy Polski w lekkoatletyce|rekord Polski]]. W związku z doskonałym wynikiem Sidło postanowił zrezygnować z kolejnych prób. Jednak za namową ekipy filmowej stanął ponownie na rozbiegu<ref>{{cytuj stronę || url=http://www.sport.pl/sport/1,65025,1603907.html | tytuł = Sport.pl: Lekkoatletyka: dziesiąta rocznica śmierci Janusza Sidły | data dostępu = 12 lutego 2009 | język = pl}}</ref> i posłał oszczep na odległość 80,15. Tym samym ustanowił nowy rekord Europy i jako drugi człowiek na świecie (a pierwszy Europejczyk) przekroczył nieosiągalną wówczas barierę 80 metrów. Do rekordu świata [[Franklin Held|Franklina Helda]] zabrakło mu tylko 26 centymetrów. Warto dodać, że Sidło rzucał w Jenie starym oszczepem produkcji fińskiej, a Held rekord pobił aerodynamicznym oszczepem własnej produkcji. Rekord Sidły był pierwszym po II wojnie światowej lekkoatletycznym rekordem Europy ustanowionym przez Polaka. Od [[1953]] do końca sierpnia [[1956]] Sidło dominował w światowym oszczepie nie przegrywając żadnego pojedynku z zagranicznym rywalem. Ówczesna prasa okrzyknęła wówczas Sidłę "ambasadorem„ambasadorem Polski"Polski”, a miłośnicy lekkoatletyki entuzjastycznie witali polskiego zawodnika na całym świecie<ref name="suszko" />.

Sezon olimpijski Sidło rozpoczął od znakomitego startu we [[Włochy|włoskim]] [[Mediolan]]ie. [[30 czerwca]], rzucając 83,66 pobił, należący od 6 dni do [[Finlandia|Fina]] [[Soini Nikkinen]]a, rekord świata. Sidło użył wówczas – pierwszy raz w swojej karierze – oszczepu skonstruowanego przez [[Franklin Held|Franklina Helda]], którym ów amerykański sportowiec kilka lat wcześniej ustanowił rekord świata i jako pierwszy w historii przekroczył barierę 80 metrów<ref name = "la/264">{{Cytuj pismo |czasopismo= Lekkoatletyka |odpowiedzialność= Zygmunt Głuszek – redaktor naczelny |oznaczenie= |miejsce=Warszawa |wydawca=RSW "Prasa„Prasa-Książka-Ruch"Ruch” |rok=1978 nr 4/264 |id= |język=pl}}</ref>. Po tym sukcesie włoski [[rzut dyskiem|dyskobol]] [[Adolfo Consolini]] wziął polskiego miotacza na barki i zrobił z nim rundę honorową wokół stadionu<ref name = "la/264">{{Cytuj pismo |czasopismo= Lekkoatletyka|odpowiedzialność=Zygmunt Głuszek – redaktor naczelny |oznaczenie= |miejsce=Warszawa |wydawca=RSW "Prasa„Prasa-Książka-Ruch"Ruch” |rok=1978 nr 4/264 |id= |język=pl}}</ref>. Podczas meczu międzypaństwowego Polska – Norwegia, 30 sierpnia w [[Oslo]] przegrał po raz pierwszy, od [[1953]] roku, z zagranicznym oszczepnikiem. Na stadionie w norweskiej stolicy Sidło był drugi. Wygrał [[Egil Danielsen]] – późniejszy złoty medalista olimpijski. Mimo to na jesienne [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956|Igrzyska Olimpijskie]] do [[Melbourne]] pojechał w roli faworyta. Sidło prowadził w konkursie po rzucie, w trzeciej kolejce<ref>{{Cytuj stronę || url =http://www.sports-reference.com/olympics/summer/1956/ATH/mens-javelin-throw.html | tytuł = SR/Olympic Sports: Athletics at the 1956 Melbourne Summer Games: Men's Javelin Throw | data dostępu = 6 kwietnia 2009 | język = en}}</ref>, na odległość 79,98 i był bliski olimpijskiego złota. Zdecydował się jednak pożyczyć oszczep (marki ''Sandvik'' produkcji szwedzkiej) Egilowi Danielsenowi, który słabo radził sobie w zawodach. Danielsen oszczepem Polaka osiągnął znakomity rezultat: 85,71, odbierając reprezentantowi Polski szanse na złoty medal olimpijski<ref name="polskieradio" /><ref name="tuszyński">{{Cytuj książkę | nazwisko=Tuszyński | imię=Bogdan| nazwisko2= | imię2= | autor link=Bogdan Tuszyński | inni= | tytuł= Polscy Olimpijczycy XX wieku tom II| data=2004 | wydawca=Wydawnictwo Europa | miejsce=Wrocław | isbn=83-7407-050-1| strony=162}}</ref>. Wyczyn ten uważany jest za jeden z najpiękniejszych gestów fair-play w historii olimpizmu<ref>{{cytuj stronę || url=http://www.bbc.co.uk/polish/specials/144_olympics_polish/page7.shtml | tytuł = BBC Polish: Polacy na Olimpiadach – 1956 – Melbourne | data dostępu = 12 lutego 2009 | język = pl}}</ref>.

W roku [[1968]] mistrzostwa Polski odbyły się w [[Zielona Góra|Zielonej Górze]], Sidło jednak nie wystąpił w tych zawodach. W okresie letnim startował głównie za granicą. [[27 lipca]] w [[Siena|Sienie]] uzyskał swój najlepszy wynik w sezonie – 84,40. Główną imprezą były październikowe [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1968|igrzyska olimpijskie]] w [[Meksyk (miasto)|Meksyku]]. Oprócz Sidły w zawodach tych brał udział inny Polak – [[Władysław Nikiciuk]]. Po pierwszej kolejce rzutów Janusz Sidło zajmował piąte miejsce z wynikiem 80,00. Ostatecznie z wynikiem 80,58 Sidło zajął miejsce 7., a Nikiciuk, uzyskując w drugiej kolejce rezultat 85,70, uplasował się na 4. pozycji<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko= | imię= | nazwisko2= | imię2=| autor link= | inni= | tytuł= XIX Igrzyska Olimpijskie – Meksyk 1968 | data=1969 | wydawca=Wydawnictwo "Sport„Sport i Turystyka"Turystyka”| miejsce=Warszawa | | strony=}}</ref>.

W [[1971]] Sidle nie udało się zdobyć medalu mistrzostw kraju. Oszczepnik, który chorował przez dwa tygodnie poprzedzające zawody, nie zakwalifikował się do finałowej "ósemki"„ósemki”<ref>{{Cytuj pismo |czasopismo= Życie Warszawy|odpowiedzialność= |oznaczenie= |miejsce=Warszawa |wydawca= |rok=1971 nr 153 |id= |język=pl}}</ref>.

Janusz Sidło został wiele razy odznaczony za swe osiągnięcia. Odznaczony przez [[Rada Państwa (Polska)|Radę Państwa]] [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski]] i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Przyznano mu także złoty [[Medal "Za„Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe"Sportowe”]] (dwukrotnie)<ref name="polskieradio" />. Od [[1996]] w [[Sopot|Sopocie]] rozgrywany jest [[Grand Prix Sopotu im. Janusza Sidły|Memoriał Janusza Sidły]]. W [[2004]] żona Sidły – Ewa Chodorowska – odsłoniła podczas Festiwalu Sportu we [[Władysławowo|Władysławowie]] gwiazdę lekkoatlety w [[Aleja Gwiazd Sportu we Władysławowie|Alei Gwiazd Sportu]]<ref name="3miasto" /><ref>{{cytuj stronę || url = http://www.sport.pl/sport/1,69628,2159655.html | tytuł = Sport.pl: Aleja Gwiazd Sportu we Władysławowie | data dostępu = 11 lutego 2009 | język = pl}}</ref>. Wydarzenie to tak opisuje żona oszczepnika:

[[Kategoria:Odznaczeni Medalem "Za„Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe"Sportowe”]]