Bolszewicy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 16:
Na skutek upadku reżimu carskiego do kraju z emigracji lub zesłania powrócił szereg uchodźców politycznych. Z zesłania wrócili m.in. bolszewicy - [[Lew Kamieniew]], [[Józef Stalin]] i Lenin<ref>Paweł Chmielewski, Marian Wilk ''Zarys dziejów ZSRR'' s. 29-35</ref><ref>Fischer 1964, s. 109–110; Rice 1990, s. 139; Pipes 1990, s. 386, 389–391; Service 2000, s. 255–256.</ref>. Powrót Lenina umożliwili Niemcy z którymi negocjował [[Friz Platten]], sekretarz Szwajcarskiej Partii Socjalistycznej<ref>Paweł Chmielewski, Marian Wilk ''Zarys dziejów ZSRR'' s. 29-35</ref>. Lenin powrócił pociągiem specjalnym poprzez okupowaną przez [[Cesarstwo Niemieckie|Niemcy]] Europę<ref>trasa podróży pociągu z emigrantami rosyjskimi w słynnym tzw. "zaplombowanym wagonie" wiodła ze Szwajcarii przez Berlin, dalej statkiem do [[państwo neutralne|neutralnej]] [[Szwecja|Szwecji]], pociągiem do granicy należącej wówczas do Rosji [[Finlandia|Finlandii]]</ref> 16 kwietnia. Siły bolszewickie zostały wzmocnione przez przyłączenie się grupki niezależnych socjalistów<ref>tzw. "[[Międzydzielnicowcy|międzydzielnicowców]]"</ref> pod wodzą [[Lew Trocki|Lwa Trockiego]] (który również powrócił do Rosji z emigracji w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]) ożywiło akcję bolszewików, którzy (w przeciwieństwie do mienszewików i [[Partia Socjalistów-Rewolucjonistów|eserowców]]) występowali odtąd<ref>''[[Tezy kwietniowe]]'' autorstwa Lenina.</ref> za przerwaniem działań wojennych<ref>[[Richard Pipes]] ''Rewolucja Rosyjska'' Warszawa 1994; Wyd.[[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]]; ISBN 83-01-11521-1 s. 300-304, 310-314, 328-330 i passim.</ref>.
 
Lenin tuż po przybyciu do stolicy Rosji, wygłosił przemówienie w którym potępił rząd[[Rząd tymczasowyTymczasowy (Rosja)|Rząd Tymczasowy]] który uważał za burżuazyjny i zbyt podobnyzbliżony do dawnej administracji carskiej, ponownie wzywając przy tym do ogólnoeuropejskiej rewolucji proletariackiej<ref>Fischer 1964, s. 113, 124; Rice 1990, s. 144; Pipes 1990, s. 392; Service 2000, s. 261.</ref>. 17 kwietnia Lenin przedstawił tzw. ''tezy kwietniowe'', przedstawił w nich hipotezę jakoby w Rosji dokonała się wskutek rewolucji lutowej wynikła rewolucja burżuazyjno-demokratyczna, którą należy niezwłocznie przekształcić w rewolucję socjalistyczną, pozbawiając [[Rząd Tymczasowy (Rosja)|Rząd Tymczasowy]] władzy i przekazując ją w ręce robotników i ubogich chłopów<ref name="marples">{{cytuj książkę |autor = Marples D. | tytuł = Historia ZSRR. Od rewolucji do rozpadu| wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich| miejsce = Wrocław| rok = 2011| strony = 45-46| isbn = 978830405052}}</ref>. <ref name="ria488">{{cytuj książkę |autor = Riasanovsky N. V., Steinberg M. D. | tytuł = Historia Rosji| wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego| miejsce = Kraków| rok = 2009| strony = 488| isbn = 978-83-233-2615-1}}</ref>, w formie systemu władzy rad<ref name="marples"/>. Czując że wśród zwolenników bolszewików rośnie frustracja i chęć wywołania zbrojnego powstania, Lenin zaproponował organizację zbrojnej demonstracji politycznej w Piotrogrodzie mającą sprawdzić reakcję rządu<ref>Service 2000, s. 282.</ref>.
 
Zbrojne wystąpienie bolszewików zwane jako ''dni lipcowe'' odbyły się gdy był on z dala od Piotrogrodu. Na wieść o walkach, prędko wrócił do stolicy. Spotkał się z bolszewickim Komitetem Centralnym a następnie widząc że wystąpienie wyszło z pod kontroli, wzywał on walczących bolszewików do spokoju z balkonu rezydencji<ref>Pipes 1990, s. 422–425; Rice 1990, s. 147–148; Service 2000, s. 283–284; Read 2005, s. 158–61.</ref>. Apel nie pomógł a rząd oskarżył Lenina o [[zdrada stanu|zdradę stanu]] i nakazał jego aresztowanie. Rząd przeprowadził akcje przeciwko bolszewikom. Przeciwko bolszewikom wystąpiły pozostałe ugrupowania socjalistyczne. 400 działaczy zostało aresztowanych a biura partii i ''Prawdy'' zostały zajęte. Rząd rozpoczął równocześnie akcje propagandową oskarżając Lenina o bycie agentem-prowokatorem niemieckim (argumentem przemawiającym za tym miało być to że wyjechał ze Szwajcarii prosząc Niemców o przejazd po terenie ich państwa)<ref>Pipes 1990, s. 431–434; Rice 1990, s. 148; Service 2000, s. 284–285.</ref>.
Linia 28:
== Rewolucja październikowa i utworzenie RKP (b) ==
{{Osobny artykuł|rewolucja październikowa}}
[[Plik:КПСС.png|right|thub|200px|Logo [[Komunistyczna Partia Zwiazku Radzieckiego|Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego]], następczyni ruchu bolszewickiego]]
W dniach 6-7 listopada 1917 roku bolszewicy opanowali Piotrogród. Aresztowali dotychczasowe władze i utworzyli nowy rząd z Leninem na czele. Odtąd zaczęli przejmować [[władza|władzę]] w Rosji. Wydarzenia te przeszły do historii jako [[rewolucja październikowa]]. Bolszewicy przeprowadzili wiele reform w duchu leninowskim, w ich wyniku dysponentami dóbr cerkiewnych, klasztornych i obszarniczych stawały się gminne komitety rolne i rady powiatowe<ref>Paweł Chmielewski, Marian Wilk Zarys dziejów ZSRR s. 50-52</ref>. Na froncie znieśli karę śmierci a władzę w terenie przekazali w ręce rad. Powołano Ogólnorosysjki Centralny Komitet Wykonawczy składający się z 101 członków (62 bolszewików i 29 eserowców lewicowych)<ref>Paweł Chmielewski, Marian Wilk Zarys dziejów ZSRR s. 52-53</ref>. Rząd wydał dekrety o bezpłatnym, świeckim nauczaniu i inne postanowienia realizujące werbalnie postulaty bolszewizmu w tym walki ze spekulacją, wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego konfiskaty majątku rodziny carskiej, likwidacji kolei prywatnych wprowadzających ośmiogodzinny dzień pracy, kontrolę robotniczą nad przedsiębiorstwami, o proklamowaniu suwerenności narodów dawnego Imperium, oddzielenia państwa i edukacji od cerkwi, utworzeniu [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]], nacjonalizacji banków, zniesieniu rang cywilnych i stanów, wprowadzeniu rozwodów, nacjonalizacji magazynów zbożowych, handlu zagranicznego, przemysłu naftowego, wielkiego przemysłu, floty handlowej, przedsiębiorstw kolejowych, transportu, młynów<ref>Paweł Chmielewski, Marian Wilk Zarys dziejów ZSRR s. 57-60</ref>.