Hiszpański podbój Peru: Różnice pomiędzy wersjami

Według relacji Diego de Trujilla<ref name="SS"/> (który brał czynny udział w zajściu), Inka z orszakiem weszli na plac i nie widząc ludzi Pizarra, Atahualpa spytał: ''"co się stało z tymi brodatymi?"'', w odpowiedzi usłyszał: ''"ukryli się"''. W tym momencie wyszedł na spotkanie ojciec Vincente de Vaverde, zaczął wyjaśniać Ince, że przybywają tu z rozkazu papieża oraz króla. Gdy cytował słowa Pisma Świętego, Inka spytał: ''"Czy to są twoje słowa?"'' Dominikanin odparł: ''"To są słowa Boga"''. Atahualpa zapytał, jak to możliwe? Dominikanin wskazał na brewiarz i odparł:''"Spójrz, tutaj są zapisane"''. Inka zażądał aby mu go podano, spojrzał na niego i cisnął o ziemię wydając rozkaz: ''"Nie dajcie uciec żadnemu z nich"''. Indianie w odpowiedzi wołali: ''"Niech tak się stanie, Inko!"''. Ojciec Vincente powrócił do gubernatora i powiedział: ''"Wasza Ekscelencjo, co uczynisz? Atahualpa jest niczym Lucyfer"''. Francisco Pizarro uzbroiwszy się w miecz, tarczę i hełm ruszył (razem z Diego de Trujillą) na lektykę Atahualpy. Gdy znalazł się w pobliżu, do szarży, z wielkim hałasem przyczepionych dzwonków, przystąpiły oddziały konnych. Na placu upadło tak wielu ludzi, że jeden leżał na drugim i wielu z 8000 Indian, w ten sposób się udusiło.

 

 

Kronikarz Francisco Lopez de Gomara choć sam nigdy nie był Ameryce to zapisywał wspomnienia przybyłych z Nowego Świata hiszpańskich konkwistadorów. Opisuje on relację Atahualpy na namowy dominikanina. Inka nie chciał słuchać, że może być inny większy władca od niego, nie chciał rezygnować ze swojej religii i obyczajów. Twierdził, że jego wiara jest lepsza ponieważ Chrystus umarł a Słońce i Księżyc nigdy nie umarło<ref>{{cytuj książkę|autor=Margaret R. Greer,Walter D. Mignolo, Maureen Quilligan|tytuł=Rereading the Black Legend :The Discourses of Religious and Racial Difference in the Renaissance Empires|wydawca=University Of Chicago Press|data=2007|isbn=978-0-226-30722-0| cytat =Valverde approached the Inca with a cross and the breviary "or the Bible, as some say", and told him that: "God trine and one made the world out of nothing and made man out of earth, whom he called Adam, of whom we all have origin and flesh. Adam sinned against his creator because of his disobedience, and all that after him were born and will be, except Jesus Christ, who, being true god, came down from the sky to be born in Mary, virgin, to redeem the human lineage of sin. He died on a cross like this one, and because of it we adore it. He was resurrected the third day [and] went up to the sky in forty days, leaving Saint Peter as his vicar in the earth and his successors, called popes; who have given to the very potent king of Spain the conquest and conversion of those lands; and thus now Francisco Pizarro comes to beg you to be friends and tributaries of the king of Spain, emperor of the Romans, monarch of all the world, and to obey the Pope and receive Christ’s faith, if you believed it, which is very holy, and the one you have is very false. And know that doing the opposite we will wage war on you and take the idols so that you will leave the delusional religion of your many false gods. Atahualpa, "very angry", responded with an equally detailed speech. The Inca said that: he did not want to pay tribute being free, nor hear there was another lord greater than he; yet, that he would rejoice to be the emperor’s friend and to know him, who had to be a great prince since he sent so many armies as they said across the world; that he would not obey the pope, because he gave what was foreign to him, and to not leave to who never saw it the kingdom that was his father’s; and about religion, he said that very good was his, and that very well he was with it, and did not want, less ought to put into question something so old and proved; and that Christ died and the Sun and the Moon never did."}}</ref>.