Order Domowy Nassauski Lwa Złotego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
linki-zew
→‎Historia: uzup., źródła/przypisy
Linia 24:
 
== Historia ==
Odznaczenie zostało ustanowione [[29 stycznia]] [[1858]] przez króla Niderlandów (w [[unia personalna|unii personalnej]] także wielkiego księcia Luksemburga) [[Wilhelm III Holenderski|Wilhelma III]] oraz jego krewnego [[Adolf (wielki książę Luksemburga)|Adolfa von Nassau-Weilburg]], następcy tronu w Luksemburgu, wówczas jeszcze (do [[1866]]) panującego księcia w niemieckim [[Księstwo Nassau|księstwie Nassau]], [[aneksja|anektowanym]] w tym roku przez [[Królestwo Prus|Prusy]]. Posiadało od początku bardzo ekskluzywny charakter i tylko jedną klasę, Wielki Krzyż, i nadawane być mogło tylko członkom rodów panujących, dygnitarzom z tytułem "ekscelencja" na stanowisku co najmniej [[ambasador]]a, [[premier]]a, [[Generał#Stopnie generalskie w innych armiach|generała dywizji]] czy [[arcybiskup]]a oraz wysokim dostojnikom dworskim.
 
W [[1873]] król Wilhelm III, pragnąc nadać orderowi charakter ogólnego odznaczenia za zasługi, rozszerzył go o trzy nowe klasy (później cztery) według znanego schematu [[Legia Honorowa|Legii Honorowej]], dodając stopnie Wielkiego Oficera, Komandora, Oficera i Kawalera, na co książę Adolf się nie zgodził, pozostając przy I. klasie nadawanej przez siebie jako prywatny [[order domowy]]. W [[1892]], dwa lata po objęciu tronu Luksemburga, Adolf odwołał reformy Wilhelma III i przywrócił order Złotego Lwa do pierwotnej formy ekskluzywnego jednoklasowego odznaczenia.
 
Od 1905 roku, w skutek umowy pomiędzy wielkim księciem [[Adolf (wielki książę Luksemburga)|Adolfem Luksemburskim]] a królową [[Wilhelmina (królowa Holandii)|Wilhelminą Holenderską]]<ref name=hd>{{Cytuj książkę | tytuł = Honorary distinctions of the Grand Duchy of Luxembourg | wydawca = Service information et presse du gouvernement | miejsce = Luksemburg | data = 2007 | seria = http://web.archive.org/web/20120509094045/http://www.gouvernement.lu/publications/luxembourg/Distinctions_honorifiques/Distinctions_GB_DEF_Internet.pdf | isbn = 978-2-87999-162-7}}</ref>, odznaczenie ma podwójny charakter – w Holandii jest [[Order domowy|orderem domowym]], nadawanym przez monarchę według własnego uznania za szczególne zasługi wobec dynastii (ósmym w kolejności [[odznaczenie państwowe|odznaczeń państwowych]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2013-27600.html | tytuł = Besluit draagvolgorde onderscheidingen | opublikowany = officielebekendmakingen.nl | język = nl | data = 2013-07-25 | data dostępu = 2015-11-26}}</ref>), a w Luksemburgu najwyższym orderem państwowym{{r|hd}}. [[Wielki mistrz|Wielkim Mistrzem]] są wspólnie monarchowie obu krajów. Książęta, bracia i synowie obu tych głów państw są od urodzenia kawalerami orderu, a holenderskie księżniczki są odznaczane w momencie uzyskania pełnoletności<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.koninklijkhuis.nl/onderwerpen/onderscheidingen/inhoud/huisorden | tytuł = Huisorden | praca = Onderscheidingen | opublikowany = koninklijkhuis.nl | język = nl | data dostępu = 2015-11-26}}</ref>.
Obecnie odznaczenie ma podwójny charakter – w Holandii jest nieomal półprywatnym orderem domowym, nadawanym przez monarchę według własnego uznania za szczególne zasługi wobec dynastii (niderlandzcy książęta i księżniczki krwi otrzymują go automatycznie po ukończeniu 18. roku życia), a w Luksemburgu najwyższym orderem państwowym. [[Wielki mistrz|Wielkim Mistrzem]] są wspólnie monarchowie obu krajów.
 
== Insygnia ==