Saint-John Perse: Różnice pomiędzy wersjami

'''Saint-John Perse''' – (prawdziwe nazwisko Marie-René-Alexis Léger, ur. [[31 maja]] [[1887]] w [[Pointe-à-Pitre]], zm. [[20 września]] [[1975]] w [[Giens]]) – [[Francja|francuski]] poeta i dyplomata, laureat [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]] w dziedzinie [[Nagroda Nobla w dziedzinie literatury|literatury]] za rok 1960, w latach 1933-1940 sekretarz generalny na [[Quai d'Orsayd’Orsay]].

Pointe-à-Pitre, jego miejsce urodzenia, znajduje się na [[Karaiby|karaibskiej]] wyspie [[Gwadelupa|Gwadelupie]]. Był jedynym męskim potomkiem starej [[Burgundia|burgundzkiej]] rodziny osiadłej na [[Antyle|Antylach]] w XVIII wieku. Dzieciństwo spędził na należącej do rodziny wyspie [[Saint-Léger-les-Feuilles]]. Wielkie [[trzęsienie ziemi]] w 1897 oraz kryzys ekonomiczny w wyniku [[Wojna amerykańsko-hiszpańska|wojny amerykańsko-hiszpańskiej]] w następnym roku zubożyły rodzinę i skłoniły ją do powrotu do starego kraju. Po ukończeniu z podwójnym odznaczeniem liceum w [[Pau (Pireneje Atlantyckie)|Pau]] rozpoczął studia [[nauki prawne|prawnicze]] i [[medycyna|medyczne]] na [[Université Bordeaux 4|Uniwersytecie w Bordeaux]]. W 1909 roku, mając 17 lat, opublikował swój pierwszy [[poemat]] „Obrazki Robinsona Kruzoe”, który od razu wzbudził żywe zainteresowanie krytyki, upatrującej w nim następcę [[Arthur Rimbaud|Arthura Rimbauda]]. Opinię tę ugruntowały opublikowane w 1911 roku „Eloges”. Po śmierci ojca, dzięki protekcji [[Paul Claudel|Paula Claudela]] i [[Francis Jammes|Francisa Jammes’a]] został przyjęty do służby dyplomatycznej. W 1916 roku wyjechał do [[Chiny|Chin]], gdzie, pełniąc funkcję pierwszego sekretarza poselstwa, pozostawał do roku 1924. W wynajętej – jako miejsce pracy twórczej i rozmyślań – małej świątyni taoistycznej, położonej o dwa dni drogi od [[Pekin]]u, powstała „Anabaza” i, prawdopodobnie, „Chwała Królów”. Obydwa utwory opublikowane zostały w 1924 roku [[Paryż]]u, po raz pierwszy pod [[pseudonim]]em Saint-John Perse<ref>Pseudonimu nigdy nie wyjaśniono; być może dwa pierwsze człony pochodzą od nazwy małej wysepki na Antylach – [[Saint John (wyspa)|Saint John]], natomiast ostatni od imienia rzymskiego poety z I wieku naszej ery [[Persjusz|Aulusa Persiusa Flaccusa]], znanego z wyjątkowo zawiłych i trudnych utworów.</ref>. Po powrocie do kraju szybko awansował. Mianowany ministrem pełnomocnym i sekretarzem generalnym Ministerstwa Spraw Zagranicznych, kierował francuską polityką zagraniczną, aż do upadku Francji w 1940 roku. W Polsce przebywał tylko raz, w 1935 roku, jako reprezentant rządu francuskiego na pogrzebie Marszałka [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]]. Po upadku [[Francja|Francji]], pozbawiony przez [[Francja Vichy|rząd Vichy]] francuskiego [[obywatelstwo|obywatelstwa]] i ścigany przez [[gestapo]], uciekł do [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]], gdzie przyjął skromną posadę bibliotekarza w [[Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych|Bibliotece Kongresu]]. Odrzucił propozycję prezydenta [[Franklin Delano Roosevelt|Roosevelta]], później także generała [[Charles de Gaulle|de Gaulle’a]], podjęcia działalności politycznej lub dyplomatycznej. Po dwudziestu latach milczenia ponownie stał się poetą – i pozostał już nim do końca. W 1941 roku, w [[latarnia morska|latarni morskiej]] na [[Long Beach Island]], napisał „Wygnanie” (Wygnanie, Deszcze, Śniegi, Poemat dla Cudzoziemki), cztery lata później powstały „Wichry” i wreszcie, już po wojnie, poematy „Amers” i „Kronika”. W 1961 roku otrzymał [[nagroda Nobla|nagrodę Nobla]]. W 1959 roku wraz z „Dianą” – Dorothy Milburn, poślubioną rok wcześniej, poeta osiadł – tym razem już na stałe – w [[Les Vigneaux]] i zamieszkał w domu ofiarowanym mu przez amerykańską milionerkę i admiratorkę Minę Curtiss. Ostatnie utwory napisane we Francji to: „Ptaki”, „Poemat dla Tej, która tu była”, „Pieśń na zrównanie dnia z nocą”, „Nokturn” i „Susza”.

Twórczość Saint-John Perse’a oceniana bywa jako jedno z najbardziej niezwykłych zjawisk w literaturze XX wieku. We wstępie do angielskiego przekładu „Anabazy” [[Thomas StearnsT.S. Eliot|T.S. Eliot]] napisał: ''„Saint-John Perse nie ma w literaturze ani przodków, ani pokrewieństw; największą trudnością jego poezji jest to, że tłumaczy się jedynie przez siebie samą”''. {{cytat|Z przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości wręczenia nagrody Nobla, [[Sztokholm]] 1960:|''Poezja, związana swym własnym przeznaczeniem, uznaje się za równą życiu, które nie musi się tłumaczyć, ani usprawiedliwiać ze swojego istnienia. Ciemność, którą się jej zarzuca, nie wynika z jej własnej natury - jest nią bowiem niesienie światła - lecz z samej nocy, którą bada i winna badać: z nocy duszy i mroków tajemnicy, w której nurza się człowiek''}}.