Trójprzymierze: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian |
m Anulowanie wersji 44309712 autora 83.175.163.25 (dyskusja), WP:SK |
||
Linia 1:
{{Inne znaczenia|tajnego układu zwanego Trójprzymierzem|[[Trójprzymierze (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
'''Trójprzymierze''' ([[niem.]] ''Dreibund'', [[ang.]] ''Triple Alliance'') – tajny obronny układ pomiędzy trzema państwami: [[Cesarstwo Niemieckie|Cesarstwem Niemieckim]], [[Włochy|Królestwem Włoch]] (do 3 maja 1915) i [[Austro-Węgry|C.K. Austro-Węgrami]], zawiązany 20 maja 1882 w [[Wiedeń|Wiedniu]]. Trójprzymierze było odnawiane w 1887, 1891, 1902 i 1912<ref>Chris Cook, John Stevenson ''Leksykon historii Europy XX wieku. 1900-2004'', wyd. polskie 2004, str. 252</ref>.▼
[[Plik:Triple Alliance.png|thumb|310px|Trójprzymierze w 1913]]
Trójprzymierze było rozwinięciem tajnego ''[[Dwuprzymierze|Dwuprzymierza]]'' z 1879, czyli sojuszu Niemiec i Austro-Węgier. Sojusz ten miał chronić oba państwa przed napaścią ze strony [[Rosja|Rosji]]. Jednak skierowanie go przeciw Rosji - niezgodnie z myślą polityczną [[Kanclerze Niemiec|niemieckiego kanclerza]] [[Otto von Bismarck|Otto von Bismarcka]] - spowodowało w 1892 jej sojusz z [[III Republika Francuska|Francją]] ([[sojusz francusko-rosyjski]]) i sprawiło, że Niemcy znalazły się pomiędzy dwoma nieprzyjaznymi Niemcom państwami.▼
▲'''Trójprzymierze''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Dreibund'', [[język angielski|ang.]] ''Triple Alliance'') – tajny obronny układ pomiędzy trzema państwami: [[Cesarstwo Niemieckie|Cesarstwem Niemieckim]], [[Włochy|Królestwem Włoch]] (do 3 maja 1915) i [[Austro-Węgry|C.K. Austro-Węgrami]], zawiązany 20 maja 1882 w [[Wiedeń|Wiedniu]]. Trójprzymierze było odnawiane w 1887, 1891, 1902 i 1912<ref>Chris Cook, John Stevenson ''Leksykon historii Europy XX wieku. 1900-2004'', wyd. polskie 2004, str. 252</ref>.
== Historia ==▼
▲Trójprzymierze było rozwinięciem tajnego ''[[Dwuprzymierze|Dwuprzymierza]]'' z 1879, czyli sojuszu Niemiec i Austro-Węgier. Sojusz ten miał chronić oba państwa przed napaścią ze strony [[Rosja|Rosji]]. Jednak skierowanie go przeciw Rosji - niezgodnie z myślą polityczną [[Kanclerze Niemiec|niemieckiego kanclerza]] [[Otto von Bismarck
Bismarck wiedział, że Francja - odwieczny wróg Niemiec - nie ustąpi, dopóki nie zemści się za klęskę, której doznała w [[Wojna francusko-pruska|wojnie francusko-pruskiej]] (1870-1871). Z upływem czasu niemiecki cesarz [[Wilhelm II Hohenzollern]] uznał, że pozostawanie Niemiec w sojuszu jednocześnie z Rosją ([[Sojusz Trzech Cesarzy]] i tajny [[traktat reasekuracyjny]] z 1887) oraz Austro-Węgrami nie przynosiło wymiernych korzyści politycznych, ponieważ Rosja i Austro-Węgry tkwiły w chronicznym konflikcie o [[Bałkany]]. Niemcy dokonały wyboru na rzecz Austro-Węgier. Choć związek [[republika]]ńskiej Francji z [[Autokracja|autokratyczną]] Rosją wydawał się niemożliwy, jednak dokonał się<ref>Theo Aronson ''Zwaśnieni monarchowie Tryumf i tragedia europejskich monarchii w latach 1910-1918'', wyd. polskie 1998, str. 30-31</ref>. Niemcy usiłowały znaleźć równowagę na drugiej granicy i wciągnęły do sojuszu Włochy, które miały zatargi z Francją w [[Afryka Północna|Afryce Północnej]] ([[Tunezja]]). Włochy zastrzegły jednak, że sojusz ich nie obowiązuje w przypadku wojny z [[Wielka Brytania|Wielką Brytanią]]. Włochy miały zatargi z Austrią, jednak potrzebowały wsparcia finansowego i politycznego dla ustabilizowania państwa<ref>[[Andrzej Chwalba]] ''Historia powszechna. Wiek XIX'', wyd. 2009 r., str. 405</ref>. To właśnie z Austrią Włochy toczyły największe boje o niepodległość. [[Królowie Włoch|Król Włoch]] uważał [[Habsburgowie|Habsburgów]] za przeciwników [[Zjednoczenie Włoch|zjednoczonych Włoch]]. Trójprzymierze zobowiązało Niemcy i Austro-Węgry do udzielenia Włochom pomocy w przypadku - mało prawdopodobnej - agresji ze strony Francji. Włochy miały pomóc Austro-Węgrom, gdyby zostały zaatakowane przez dwa lub więcej mocarstw. Włochy miały również wspierać Niemcy w przypadku zagrożenia inwazją Francji. Mimo wszystko Włochy miały więcej wspólnego z [[Demokracja|demokratycznymi]] Francją oraz Wielką Brytanią i skrycie zaczęły się z nimi porozumiewać. W 1902 król Włoch [[Wiktor Emanuel III]] podpisał tajne porozumienie z Francją. Oba kraje przyrzekły sobie neutralność, co było drastycznym pogwałceniem postanowień Trójprzymierza. W 1909 Włochy podpisały układ z Rosją, na mocy którego oba kraje zobowiązały się do koordynowania swoich poczynań na Bałkanach<ref>Theo Aronson ''Zwaśnieni monarchowie Tryumf i tragedia europejskich monarchii w latach 1910-1918'', wyd. polskie 1998, str. 52-53</ref>.
Linia 27 ⟶ 31:
{{wikisłownik|Trójprzymierze}}
== Zobacz też ==
* [[Państwa centralne|Państwa Centralne]]
| |||